سه سال پس از پایان جنگ تیگرای، اتیوپی بار دیگر در آستانه درگیری گستردهای قرار گرفته و منطقه شمالغرب کشور زیر سایه یک شورش مسلحانه خشونتبار قرار دارد.
به گزارش فرارو، «فانو»، یک گروه شبه نظامی قومگرایانه که عمدتاً از نیروهای سابق یگانهای ویژه منطقهای تشکیل شده، اکنون کنترل بخشهای وسیعی از منطقه امهارا را در دست دارد.
نیروهای ارتش برای سرکوب این شورش، به نقضهای گسترده حقوق بشری متهم شدهاند؛ از جمله ربایش، کشتار، خشونت جنسی و حمله به نیروهای انسانی امدادگر. اوضاع از کنترل خارج شده و بیش از دو میلیون نفر در این منطقه – که میزبان آوارگان جنگ سودان نیز هست – به کمک فوری انسانی نیاز دارند.
در شمال اتیوپی تنشها بهسرعت در حال تشدید است و توافق صلح پرتوریا، که جنگ تیگرای را پایان داد، اکنون بیش از هر زمان دیگری شکننده به نظر میرسد. آدیسآبابا جبهه آزادیبخش خلق تیگرای را متهم میکند که در هماهنگی احتمالی با اریتره خود را برای جنگی تازه آماده میکند. جنگ لفظی رو به افزایش میان دو کشور درباره دسترسی اتیوپی به دریای سرخ شعلههای احتمال یک درگیری بزرگ در شاخ آفریقا را تندتر کرده است. با وجود پایان رسمی جنگی که بیش از ۶۰۰ هزار کشته برجا گذاشت، درگیریها در شمال هرگز واقعاً متوقف نشد و اکنون در منطقه امهارا، هممرز با تیگرای و سودان، گسترش یافته است.
امهارا، دومین منطقه پرجمعیت اتیوپی با حدود ۳۳ میلیون نفر، از سال ۲۰۲۳ شاهد ظهور جدی جنبش مسلحانه فانو بود. این گروه ملیگرا مدعی است نماینده و مدافع قوم امهارا است که ساکن مناطق کوهستانی این منطقهاند. فانو که زمانی از متحدان دولت فدرال محسوب میشد، در جنگ تیگرای نقش محوری داشت و در چندین جبهه جنگید و همچنین مناطق غربی تیگرای را که مدتها محل مناقشه بود کنترل کرد. اما توافق پرتوریا ورق را برگرداند؛ متحدان دیروز، امروز دشمن شدهاند و بسیاری از نیروهای امهارا معتقدند از روند صلح کنار گذاشته شدهاند.
اوضاع زمانی بدتر شد که دولت از انحلال یگانهای ویژه منطقهای – که بخش عمده آنها نیروهای امهارا بودند – خبر داد. این اقدام در کشوری که در آن تنشهای قومی ریشهدار است، از سوی امهاراها تهدیدی مستقیم علیه امنیتشان تلقی شد. قوم امهارا، دومین گروه بزرگ قومی اتیوپی، در سالهای اخیر هدف قتلهای جمعی در مناطقی بودهاند که در آنها اقلیت محسوب میشوند. این خشونتها که عمدتاً از سوی گروههای شورشی تیگرای یا اورومو انجام شده، به ندرت با مجازات روبهرو شده و موجب انباشت خشم و زخمهای عمیق شده است. در همین حال، فانو نیز به ارتکاب نقضهای متعدد و پاکسازی قومی در تیگرای، به ویژه در وولکایت و رایه – مناطقی که آنها در دوران جنگ تصرف کردند – متهم است.
این گزارش تصویری نگاهی کمنظیر به واقعیت تلخ و پنهان شورش فانو و تنشهای رو به انفجار در اتیوپی ارائه میدهد، کشوری که همچنان در گرداب جنگی بیپایان گیر افتاده است.
source