کنش مادرانگی و زنانگی در جنگ غزه

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، نشست “گفتگو درباره غزه” با موضوع مادرانگی و زنانگی در پژوهشکده زن و خانواده برگزار شد.

در این نشست زهرا داورپناه، عضو هیئت علمی پژوهشکده زن و خانواده، در این نشست با اشاره به اهمیت موضوع مادرانگی در فلسطین اظهار داشت: حدود دو و نیم میلیون نفر در غزه زندگی می‌کنند که این امر از دو جهت برای رژیم غاصب خطرناک است؛ اول اینکه جمعیت فراوانی هستند.

او با اشاره به اینکه این جمعیت اغلب جوان هستند و جوان‌تر هم می‌شوند تصریح کرد: رژیم صهیونیستی با جمعیتی مواجه هستند که چیزی جز جنگ ندیدند.

داورپناه به سابقه کوتاه مطالعات مادری اشاره کرد و گفت: این موضوع از حوزه‌هایی است که بعد از فمینیست ایجاد شده است، از جمله کتاب “خط آبی کم‌رنگ” اثر شیوا علی‌نقیان روایتی از تجربه مادری است.

دوگانه مادران غزه ـ مادران غربی

عضو هیئت علمی پژوهشکده زن و خانواده با اشاره به اینکه مادری در همه جای دنیا با فداکاری تعریف می‌شود، اضافه کرد: مجموعه این معرفت‌ها باعث می‌شود امری قابل مطالعه باشد. مادری به‌مثابه امری اجتماعی است، تنها عناصر فرهنگی یا بیولوژیکی نیستند که مادری را تعریف می‌کنند و این نقش در گروی موقعیت‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی هم قرار دارد.

او با توجه به دوگانه مادر خوب ـ بد گفت: لزوماً مادران بد نیستند بلکه در آنان زمینه‌های فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی به‌درستی تعریف نشده است.

داورپناه با ابراز اینکه “با دوگانه مادران غزه ـ مادران غربی روبه‌رو هستیم”، خاطرنشان کرد: مادران غربی در تصویری هستند که به روان‌شناس و مشاوره مراجعه می‌کنند و از دانش‌های روز برای تربیت فرزندشان استفاده می‌کنند، در حالی که وضعیت آنان با مادران غزه متفاوت است، اگر جنگی هم برای مادران غربی هست به‌دور از خانه آن‌هاست اما برای مادران غزه، جنگ در خانه آن‌هاست و آنان همواره بیم فقدان فرزند دارند.

او ادامه داد: در این شرایط عبارت «بگذار برود» ایجاد می‌شود، یعنی “باید خود را آماده کنی که اگر فرزندت رفت باید به زندگی ادامه بدهی و برای زندگی آماده شوی”، درحالی که در شرایط عادی این امر امکان‌پذیر نیست.

داورپناه درباره تصویر تبریک به مادران شهید از نگاه دیگران اظهار داشت: از نگاه بیرون، این‌ها مادران فرزندان بمب‌گذار و انتحاری هستند و از اینکه فرزندشان کشته شود خوشحال می‌شوند در حالی که از مادران سربازان غربی، تصویر ناراحتی غم او از دوری فرزندش نشان داده می‌شود.

او ابراز کرد: آن‌ها تصویر مادر غیرغربی را غیرانسانی نشان می‌دهند و از «بگذار برود» یک خوانش غیرانسانی دارند. تصویری که مادری غیر از طبقه متوسط و غیرغربی روایت می‌شود تصویری مشوش است که باید نقد شود و می‌توان با مطالعات فمینیستی و مادری آن را به چالش کشید.

تقویت آرمان مقاومت توسط مادران غزه

عضو هیئت علمی پژوهشکده زن و خانواده راجع به مسئولیت مهم مادران غزه گفت: مادران غزه، آرمان‌ها و امید را زنده نگه می‌دارند؛ فردی روایت می‌کرد “مادربزرگم کلید خانه‌مان در فلسطین را نگه داشته است و می‌گوید «این کلید خانه ماست»”.

او ادامه داد: دیگری روایت می‌کرد “پدرم در تابستان از وضعیت درختان زیتون و پرتقال خانه‌مان در فلسطین می‌گوید که اگر الآن به خانه برویم آن‌ها چگونه هستند.”، آن‌ها این خاطره‌ها را زنده نگه می‌دارند تا از وطن بریده نشوند.

در جنگ غزه ادامه گفتمان انقلاب اسلامی را می‌بینیم

در ادامه این نشست فهیمه زارع، عضو هیئت علمی پژوهشکده زن و خانواده، به روایت زنانه از جنگ به افق غزه اشاره و عنوان کرد: جنگ پدیده‌ای است که بشر در طول تاریخ با آن مواجه بوده است و به‌تعداد کنشگرانی که جنگ را تجربه کرده‌اند می‌توان روایت‌های اجتماعی انسانی متفاوت داشته باشیم، روایت‌هایی که هرکسی با توجه به تجربیاتی که در جنگ داشته است بیان می‌کند.

داورپناه با تذکر اینکه جنگ پدیده‌ای ایستا و تاریخ‌گذشته نیست، تأکید کرد: درست است که جنگ ابتدا و پایانی دارد اما تا زمانی که انسان‌ها از آن جنگ‌ها روایت دارند و کنشگران اجتماعی نسبت به آن بازاندیشی دارند، آن جنگ هنوز پویاست.

مدیر گروه علوم اجتماعی پژوهشکده زن و خانواده گفت: روایت جنگ تاریخ حال است، فاعلان روایت و کنشگران جنگی در واقع در فضای گفتمانی که زیست کردند جنگ را روایت می‌کنند؛ در واقع روایت‌های جنگ بر اساس فهم و درک کنشگرانی اجتماعی است که روایت می‌کنند.

او در رابطه با روایت‌های زنانه از جنگ‌هایی که مانند جنگ ایران و عراق و جنگ غزه که با عنوان مقدس از آن‌ها یاد می‌شود، گفت: روایت زنان ایرانی از جنگ ایران و عراق متفاوت است و زنان در این روایت‌ها، خط سیری برای صدور انقلاب دارند.

داورپناه با یادآوری اینکه “زنان ما در روایت خود تلاش می‌کنند حقانیت جبهه خود را نشان بدهند”، گفت: دفاع از آرمان انقلاب و اسلام و اعتقاد به جهاد در همه روایت‌هایشان پررنگ است. در جنگ غزه نیز ادامه گفتمان انقلاب اسلامی را می‌بینیم و با زنانی مواجه می‌شویم که فرهنگ مقاومت برای آن‌ها اهمیت دارد.

الگوی جدیدی از کنش کودکانه و زنانه داشته باشیم

حجت‌الاسلام زیبایی‌نژاد، مدیر پژوهشکده زن و خانواده، نیز در این نشست اظهار داشت: همان‌گونه که به‌دنبال این هستیم که چگونه می‌توانیم صدای مادران غزه باشیم باید به‌دنبال این هم باشیم که چگونه می‌توانیم صدایی را به آنان منتقل کنیم. باید به آنان منتقل کنیم که “با هزینه‌هایی که می‌پردازید آرمان‌هایی بین مسلمین و غیرمسلمین ایجاد می‌کنید”.

زیبایی‌نژاد خاطرنشان کرد: اگر می‌خواهید رشد کنید باید از ابتلائات بگذرید؛ کسی که می‌خواهد از مسیر هموار به خوشبختی برسد به خوشبختی نمی‌رسد؛ زیرا خوشبختی باید از مسیر ابتلائات باشد.

او با بیان اینکه هر جا ابتلائات بیشتر باشد آمادگی برای پذیرش ابتلائات هم بیشتر می‌شود، ابراز کرد: در غزه این ابتلا به متن زندگی تبدیل شده است.

مدیر پژوهشکده زن و خانواده با تذکر اینکه “باید زن بودن و کودک بودن را به‌مثابه یک فرصت نگاه کنیم”، تأکید کرد: نگاه عاطفی به زن و کودکان وجود دارد و مرد نمی‌تواند این کنش‌ها را نشان دهد، باید الگوی جدیدی از کنش کودکانه داشته باشیم و کودکان فلسطینی، خود را روایت کنند.

انتهای پیام/+