هفدهمین جشنواره سینما حقیقت به ایستگاه پایانی رسید/ وزیر فرهنگ: ورود به بهار حوزه فرهنگ و هنر در آغاز زمستان

مراسم با اجرای قطعه‌ای موسیقی توسط گروه ارکستر به رهبری بهزاد عبدی با موضوع غزه ادامه پیدا کرد و محمد حمیدی مقدم شروع به صحبت کرد.

حمیدی مقدم در ابتدای سخنان خود گفت: قدردان همه همراهان و تیم برگزاری جشنواره هستم که ماه‌هاست برای برگزاری این رویداد، تلاش می‌کنند. از گروه مشاوران انتخاب، داوران و مهمانانی که از سراسر دنیا به جشنواره ما پیوستند تشکر می‌کنم. اگر مستندسازان نبودند، این جشنواره طعمی نداشت. اگر عشق و شور آنان نبود، سینماحقیقت، جان نمی‌گرفت. 

وی ادامه داد: امسال، در جشنواره شاهد رقابت نسل‌های مختلف و درخشش جوانان بودیم. بزرگان و اساتید سینمای مستند را در کنار خود داشتیم، اما آنچه این جشن را شیرین تر و به یادماندنی می‌کند، حضور جوانان است، آنهایی که با فیلمهایشان به جشنواره آمدند، آنها که با حضورشان در اکران‌ها، به خانه جشنواره رونق دادند. جشنواره امسال، جشنواره فیلم های اجتماعی، انتقادی و پرسشگر بود، آثاری که تاریخ را یادآوری می‌کردند، فیلم‌هایی با موضوع محیط زیست، زنان، خانواده‌،  زیبایی‌های ایران و … فیلم‌های صادق و امیدوار، فیلم‌هایی که تماشاگر را به تکاپو و تلاش دعوت می‌کرد و او را محصور در شرایط و قربانی نمی‌دید. فیلم‌های روشنِ صریح، فیلم‌هایی که راه حل ارائه می‌داد و از پاسخگویی طفره نمی‌رفت.

دبیر جشنواره سینما حقیقت با اشاره به بخش «غزه» در این دوره گفت: با این بخش، به شکل جدی به مسئله تصویر فلسطین و غزه در رسانه‌های غربی پرداختیم و این موضوع را تحلیل کردیم.

وی تاکید کرد: ما به بخشی از برنامه هایمان برای جشنواره «سینما حقیقت» دست یافتیم، اما دو موضوع اصلی هنوز باقی مانده است؛ هزینه‌های تولید بالا رفته و دست ما به عنوان نهاد متولی تولید در سینمای مستند خالیست؛  آقای وزیر باید برای این موضوع کاری کرد، سینمای مستند ایران، نیازمند توجه و حمایت جدی است. در سوی دیگر، هدف ما رسیدن به بازارهای منطقه‌ای و جهانی است، «سینما حقیقت» و سینمای مستند ایران می‌تواند یک «هاب» منطقه‌ای باشد، قابلیت‌ها و اعتبارش را دارد، نمایش، توزیع و دیده شدن مستندها، نباید آرزوی محال شود، باید هدفی قابل دسترسی به حساب آید. هدف ما تنها حضور جشنواره‌ای نیست، افزایش مخاطبان، ورود به تلویزیون ها و پلتفرم‌ها و بازارهای جهانی برایمان مهم است. 

حمیدی مقدم در پایان گفت: مستندسازان ما می‌کوشند ثبت کننده و موثر باشند، این احساس مسئولیت سینمای مستند ایران را زنده نگه داشته است. ما امیدواریم . به انتظار هجدهمین جشنواره «سینما حقیقت» می‌مانیم.

** معرفی برگزیدگان بخش بین‌الملل

در ادامه این مراسم نوبت به معرفی برگزیدگان بخش بین‌الملل رسید. هانا پولاک، جیمز لانگلی و مهرداد اسکویی داوران بخش کوتاه بین‌الملل هستند.

دیپلم افتخار مستند کوتاه بخش بین‌الملل به فیلم «سقف سنگی» ساخته رویا ربانی از ایران رسید. همچنین فیلم مستند «پورزال» به کارگردانی ماریا ماوتی و احسان فرخی فرد برنده دیگر دیپلم افتخار بخش کوتاه بین‌الملل شد.

ماریا ماوتی پس از دریافت جایزه خود گفت: خودم هنگام تماشای فیلم برای مردم سیستان که بی‌هیچ امیدی زندگی کرده و نه خاک دارند و نه آب و نه هوا بغضم می‌گیرد. این جایزه را به مردم سیستان تقدیم می‌کنم.

جایزه بهترین فیلم کوتاه بخش بین‌الملل به مستند «ارتعاشاتی از غزه» اثری رحاب نزال از رسید.

او که در کرانه باختری حضور داشت، در ویدیویی از بینندگان خواست به تحریم کالاهای رژیم اشغالگر قدس پرداخته و به عنوان شهروند و هنرمند صدای مردم غزه و کودکان باشند.

مستند «مادر دانا مولود گنچ»» اثر سوینچ یشیل تاش برنده دیپلم افتخار بخش نیمه بلند بین‌الملل شد. همچنین جایزه بهترین مستند نیمه بلند بخش بین‌الملل به «انجمن کلاشینکف» اثر کریستف کربش رسید. 

در این بخش، دو جایزه ویژه نیز اهدا شد؛ مستند «در دست ساخت» اثر مارکوس تویوو جایزه ویژه هیئت داوران را گرفت و فیلم مستند «هم‌نوایی عاشقانه» ساخته آذر مهرابی نیز دیگر جایزه ویژه هیئت داوران را گرفت.

مهرابی پس از دریافت این جایزه  گفت: دیشب آقای اسکویی را دیدم و به من گفتند از تو خیلی ممنونم که یک «فیلم» ساخته‌ای. من فیلمساز هستم و دوست دارم باز هم فیلم بسازم. اولین پلان‌های این فیلم برای سال 97 و آخرین پلان‌های فیلم برای 1402 است. برای سینمای مستند باید فکری کرد. دوربین من در روند ساخت این فیلم خراب شد و من با این جایزه‌ای که گرفته‌ام نمی‌توانم دوربین یا ست مونتاژ بخرم و باید آن را به صاحب خانه‌ام بدهم. سینمای مستند پشتوانه شغلی ندارد. من از صندوق اعتباری کمک خواستم و بعد که فهرست انتظار هنرمندانی که برای کمکی ده میلیون‌ تومانی را در صف دیدم، شرمنده شدم.

دوست‌دارم به آمریکایی‌ها بگویم به ایران سفر کنید

جیمز لانگلی مستندساز شناخته شده آمریکایی که داور بخش بین‌الملل جشنواره امسال سینما حقیقت است، در سخنانی گفت: خیلی خوشحالم که شانس بودن در کنار مردم ایران را دارم. برای اولین بار نیست که به ایران می‌آیم. پیشتر حدود یک سال و نیم در ایران زندگی کرده بودم و باید بگویم جشنواره «سینماحقیقت» همانند مردم ایران بسیار مهمان‌نواز است. دوست دارم به هموطنان آمریکایی‌ام بگویم، به ایران سفر کنند.

مهرداد اسکویی مستندساز برجسته کشورمان که دیگر داور این بخش است نیز بیان کرد: بسیار خوشحالم که در کنار بزرگ‌ترین مستندسازان جهان توانستم به تماشای فیلم‌های مستند بنشینم. در این نقطه به تماشای فیلم‌ها و ترسیم دغدغه‌ها و جنگ‌ها  نشستیم. این فیلم‌ها می‌توانند پیام‌رسان کسانی باشند که درد دارند اما صدایشان به گوش جهان نمی‌رسد. 

وی ادامه داد: در این دوره مستندسازان زن ایرانی در دورترین نقاط ایران فیلم‌ مستند ساختند که واقعا شگفت‌آفرین بود.

بخش دیگری از این مراسم اختصاص به معرفی برگزیدگان مستندهای بلند در بخش بین‌الملل داشت و  رضا میرکریمی، میلیوشا آیتوگانووا و سلیمان سیسه داروان این بخش بودند.

براساس رای داوران دیپلم افتخار مستند بلند در بخش بین‌الملل به مستند «زندان مرکزی ولادیمیر» به کارگردانی جولیا بابکووا رسید و  مستند «ستار الکلاسیکو» به کارگردانی هادی شریعتی جایزه ویژه هیات داوران در این بخش را به خود اختصاص داد. در همین حال فیلم مستند «نخ طلایی» به کارگردانی نیشتا جین نیز برنده جایزه بهترین مستند بلند بخش بین‌الملل شد.

این مراسم، با سخنرانی آرلین کلمشا استاد دانشگاه و پژوهشگر ادامه پیدا کرد؛ او گفت: لحظه‌های ملاقات ما بسیار تراژیک است و کودکان بسیاری در غزه کشته می‌شوند و ما به عنوان فیلمساز نباید اجازه بدهیم که فلسطین دوباره فراموش شود تا حقوق بشر دوباره به فلسطین تاریخی بازگردد.‌ یکی از دغدغه‌های روشنفکر فلسطینی ادوارد سعید، بخشیدن صدا به فلسطینیانی بود که صدا از آن‌ها سلب شده است. نویسنده لبنانی هم می‌گفت سکوت را باید به کلمات تبدیل کرد. امروز صدای فلسطین، فریادی برای پایان ظلم و جنگ است.

** معرفی برگزیده جایزه «سرباز وطن»

جایزه این بخش به مستند «عیدوک» به کارگردانی امیر عسکری رسید. این جایزه توسط محمدمهدی اسماعیلی وزیر ارشاد، زینب سلیمانی فرزند شهید سلیمانی و محمد خزاعی رییس سازمان سینمایی به وی اهدا شد و در ادامه از «وائل الدحدوح» خبرنگار تقدیر شد.

.

همچنین جایزه ویژه مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری به مستند «بحران خاموش» ساخته محمدحسین حقیقی اهدا شد، جایزه ویژه بنیاد پانزده‌ خرداد نیز به مستند «نفس» ساخته علیرضا باغشنی رسید.

بهار حوزه فرهنگ و هنر

در ادامه محمد مهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ در این مراسم صحبت کرد و گفت: در آغاز فصل زمستان، به بهار حوزه فرهنگ و هنر ورود می‌کنیم و فصل جشنواره‌های سینمایی کشور را با سینما حقیقت آغاز می‌کنیم.

اسماعیلی ادامه داد: گزارش‌های خوبی داده شد و دوستانی که موفق به کسب جایزه شدند نیز گلایه‌های درستی را مطرح کردند. باید به راه‌حل‌های روشنی برای حمایت‌های دقیق و نقطه‌ای از فعالان این حوزه برسیم. برای فیلم کوتاه، با همکاری انجمن سینمای جوان، بیش از 180 میلیارد تومان در اختیار سازمان سینمایی قرار گرفت.

وزیر فرهنگ با اشاره به حمایت ازشهرستان‌ها تاکید کرد: همچنین از تولیدات شهرستان‌ها حمایت قابل توجهی داشتیم. البته تا همین دو سال پیش با بودجه‌ای کم می‌شد از فیلمی حمایت کرد اما امروز، حمایت، گران‌تر سخت‌تر شده است. با این حال، ما آمادگی این حمایت را داریم و دوستان من در سازمان سینمایی باید طرح‌هایشان را ارائه دهند. تاکید می‌کنم که اگر امسال از 70 اثر مستند حمایت شده، آماده هستیم تا در سال بعد با دو برابر بودجه، تعداد دو برابر مستند را حمایت کنیم.

اسماعیلی گفت: امسال بسیاری از مستندها در حمایت غزه بود که بیش از بیست هزار نفر جلوی چشم همه مردم دنیا در آن‌جا به قتل رسیدند. آیا خون مردم  فلسطین کمرنگ‌تر از انسان‌های شریف دیگر نقاط دنیا است؟ چرا هیچ واکنشی نمی‌بینیم؟ قطعنامه‌ها هم با حدف موضوع آتش بس راضی به حرف شده است.

وی در پایان گفت: اقلیت نژادپرست ظالم، خشن و خون‌خوار که مدیریت این فضا را در سازمان‌های جهانی جلو می‌برند، آن‌ها دوست ندارند صدا و تصویری از ظلمشان پخش شود اما مستندسازان این مهم را انجام می‌دهند. از محمد خزاعی درخواست حمایت بیشتر از مستندسازان را دارم تا امکان فعالیت بیشتر فیلمسازان جوانان فراهم شود.

.

** معرفی برگزیدگان بخش شهید آوینی

تندیس برنزی بخش شهید آوینی به مستند «بی قرار» ساخته محمدعلی فارسی داده شد. همچنین جایزه و تندیس نقره‌ای این بخش به مستند «احمد» به کارگردانی مصطفی رزاق کریمی رسید.

مستند «قوی دل» به کارگردانی علی فراهانی صدر برنده تندیس طلایی بخش شهید آوینی شد.

** معرفی برگزیدگان بخش ملی

در این بخش  تندیس و جایزه بهترین کارگردانی فیلم مستند کوتاه به مستند «پورزال» به کارگردانی مشترک ماریا ماوتی و احسان فرخی فرد رسید و   تندیس و جایزه بهترین کارگردانی فیلم مستند نیمه بلند نیز به مستند «هفت سال، اینجا» ساخته سیدمصطفی سیدالحسینی اهدا شد. 

همچنین تندیس و جایزه بهترین کارگردانی مستند بلند به فیلم مستند «خانواده خلج» اثری از مصطفی حاجی قاسمی و مریم الهامیان رسید و  جایزه بهترین فیلم مستند به مهدی ایمانی شهمیری برای مستند «تکثیر در اسارت» رسید و  حامد کلجه‌ای جایزه بهترین پژوهش را برای فیلم مستند «آذر آبادگان» به دست آورد.

او پس از دریافت جایزه خود گفت: مستند قبلی من که پنج سال برای آن کار کرده بودم، حتی به جشنواره راه پیدا نکرد. وضعیت معیشتی  مستندسازان بسیار سخت است. جشنواره هفدهم می‌توانست برای من نقطه پایان مستندسازی باشد. 

کلجه‌ای در ادامه گفت : فیلم «آذر آبادگان» فیلمی تاریخی درباره پاسداشت تمامیت ارضی ایران است. این جایزه را به همه کسانی که به ایران فکر می‌کنند و مرزبانان هستند، تقدیم می‌کنم.

در همین حال محمدرضا ابوالحسنی برنده جایزه بهترین نویسنده و گفتار متن برای فیلم مستند «دوئل بوکمال» شد و  جایزه بهترین گوینده گفتار متن به مرحوم زنده یاد ناصر طهماسب گوینده فیلم مستند «می 1968» رسید. 

احسان امی کارگردان این فیلم مستند که برای دریافت این جایزه روی صحنه آمده بود، گفت: امروز که به من گفتند ایشان کاندیدا هستند، هرچه تلاش به برقراری ارتباط می‌کردیم، موفق نمی‌شدیم. نمی‌دانستیم چه اتفاق غمباری افتاده است. آقای طهماسب در برابر هیولای نطق‌کش شبه روشنفکری ایستاد و شخصیتی بزرگ بود.

از سوی دیگر جایزه بهترین صداگذاری نیز به حسن مهدوی برای مستند «آب بندان» رسید و  اکبر ابراهیمی جایزه بهترین موسیقی متن را برای فیلم مستند «آخرین کوسه نهنگ» دریافت کرد، همچنین  جایزه بهترین تدوین به حسن وزیرزاده، ساسان فلاح‌فر و عباس وهاج برای مستند «دوئل بوکمال» رسید.

جایزه بهترین تصویربرداری جشنواره سینما حقیقت به دو فیلم داده شد؛ رامتین بالف و رشاد بالف برای مستند «آخرین کوسه نهنگ» و مهدی آزادی برای مستند «پورزال» برنده این جایزه شدندو جایزه ویژه هیات داوران به علی فراهانی صدر و مستند «قوی‌دل» و جابر بادیاد برای مستند «دختر کوه نور» رسید.

هیئت داوران از 3 فیلم‌ «آب بندان» در موضوع  آب، «بحران خاموش» در حوزه جمعیت و «در پناه نیزار» با موضوع محیط زیست تقدیر کردند.

دبیر جشنواره نیز 3 جایزه ویژه داد؛ این جایزه‌ها به مستند «رزیدنت» به کارگردانی امیرمحمد کوچک‌زاده و مستند «پدگر» به محمد دین‌دشتی اهدا شد. همچنین سومین جایزه ویژه دبیر جشنواره به احمد قوی‌دل شخصیت فیلم «قوی دل» اهدا شد.

احمد قوی دل گفت: همه موفقیت‌های ما بر دوش رسانه بود؛ آنها کسانی‌اند که خطر می‌کنند و صدای ما را به گوش می‌رسانند. من به آقای وزیر میخواستم بگویم که با خبرنگاران مهربان باشید. 

 تندیس جشنواره و جایزه «استعداد نو» نیز به مستند «برار انیسه» ساخته رسید.

در پایان این مراسم، محمد خزاعی رئیس سازمان سینمایی سخنرانی کرد و گفت: من دوست دارم گلایه‌های سینماگران را بشنوم و برای آن‌ها راهکار پیدا کنم. من با شما همدردی می‌کنم. دوست داشتم در شرایط بهتری سکان‌دار این مسئولیت می‌شدم. ای کاش بحث‌های اقتصادی امروز به جای این مسائل جایش را به سوژه‌های ناب‌تری می‌داد. من در بدترین شرایط اقتصادی یا شرایط سیاسی سکان‌دار شدم اما من از خانواده خود سینمای ایران و رنج‌کشیده هستم و درد شما را می‌فهمم.

او ادامه داد: من برای بهبود این شرایط تلاش خواهم کرد. جلسات مکرری هم برای بهبود وضعیت داشتم و علیرغم حرف‌های بعضی از عزیزان من فکر می‌کنم افق‌های آینده روشن است. دغدغه من تنها سینمای مستند نیست و تمامی اهالی خانواده سینما را در بر می‌گیرد. سال بعد، سال بهتری خواهد بود و سال 1403 سالی بهتر در زمینه اقتصاد سینما، معیشت و تولید خواهد بود.

خزاعی در پایان سخنانش گفت: در همین‌جا درگذشت ناصر طهماسب صدای ماندگار را تسلیت می‌گویم و همچنین برای کیانوش عیاری که ساعتی قبل به دلیل سکته بستری شده‌اند آرزوی سلامتی می‌کنم.

جایزه بهترین فیلم از نگاه تماشاگران جشنواره به سعید الهی تهیه‌کننده مستند «قوی‌دل» اهدا شد.

علی دهکردی مدیرعامل خانه سینما آخرین سخنران این مراسم بود و گفت: در روزهای اولی که من برای مسئولیت مدیر عامل خانه سینما انتخاب شدم، اسنپ گرفتم و بعد راننده اسنپ به من گفت که من مستندسازم و عضوی از خانه سینما. همان لحظه من فکر کردم کلید خانه‌ای را در دست گرفتم که یک مستندساز به‌عنوان موتور دانش، خلاقیت و هنر راننده اسنپ شده است. اما حالا خوشحالم که این جوان در این سالن جایزه گرفت و جمعیت انبوهی برای او دست زدند. امیدوارم سینماحقیقت بتواند حقیقت سینمای فاخر ما را به گوش و چشم کسانی که چشم و گوششان را بر حقیقت سینما بستند، باز کنند.

انتهای پیام/