شاهد بازگشت جشنواره شعر فجر به اصل خویش هستیم

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم،‌ شامگاه سه شنبه 10 بهمن ماه و در آستانه مراسم اختتامیه هجدهمین دوره جشنواره شعر فجر نشست ادبی پلاک18 به مدیریت علیرضا قزوه و اجرای سیدمسعود علوی تبار به میزبانی گروه بین‌المللی هندیران به صورت مجازی برگزار شد.

در ابتدای این نشست علیرضا قزوه دبیر علمی هجدهمین دوره جشنواره شعر فجر عنوان داشت: امسال ما هجدهمین دوره  جشنواره شعر فجر را برگزار می‌کنیم و تلاش داریم که مخاطبان زیادی را درگیر این جشنواره کنیم. شاید در سال‌های گذشته تعداد مخاطبانی که درگیر جشنواره می‌شدند و شعر می‌خواندند تعدادشان به صد نفر هم نمی‌رسید و مخاطبانی که می‌آمدند و شعر گوش می‌دادند شاید تعداد معدودی مثل هزار، یا دو هزار نفری را شامل می‌شدند که این برنامه‌ها نیز انعکاس تلویزیونی و انعکاس مطبوعاتی خیلی بالایی هم نداشت. امسال ما برای جشنواره شعر فجر به گونه‌ای پیش رفتیم که در سراسر کشور همه شبکه‌های تلویزیونی درگیر این مراسم شوند. ما 33 مرکز تلویزیونی در 30 استان و سه شهر کشور داریم که امسال تمام این مراکز تلویزیونی در استودیوهای خودشان رقابت‌های شعر را بین شاعران برگزار می‌کنند و برنامه‌ها با شکل و فرم جدیدی در معرض نگاه مردم هر استانی قرار خواهد گرفت.

علیرضا قزوه ادامه داد: ما علاوه بر این برنامه‌های استانی ویژه برنامه‌ای دیگر هم برای مدت تقریباً 30 شب برای شبکه چهارم سیما تدارک دیده‌ایم. که در آنجا با رقابت بسیار سالمی بین 64 نفر از جوانان و شاعران خوب کشورمان که در قالب هشت گروه هشت نفره می‌باشند مواجه هستیم. به برنده اول مبلغ 200 میلیون، برنده دوم 100 میلیون و به برنده سوم که توسط رأی مردم انتخاب می‌شود، مبلغ 50 میلیون تعلق می‌گیرد.

رضا اسماعیلی دبیر دوره گذشته جشنواره بین‌المللی شعر فجر دیگر سخنران این نشست در طی سخنانی اظهار داشت: در هجدهمین جشنواره بین‌المللی شعر فجر که با دبیری علیرضا قزوه که از شاعران توانمند، خوش فکر و نامدار روزگار ماست برگزار می‌شود، شاهد اتفاقات خوبی خواهیم بود.

وی ادامه داد: در این دوره از جشنواره آثاری که در قالب «مجموعه شعر» برای نخستین بار در سال 1401 به زبان فارسی منتشرشده‌اند، توسط داوران مورد بررسی قرار گرفت. امسال نیز شاعران و پژوهشگران حوزه ادبیات در سه بخش، شعر بزرگ‌سال (شعر کلاسیک، نو و محاوره)، شعر کودک و نوجوان و «درباره شعر» به رقابت پرداختند. علاوه بر بخش‌های ثابت، به‌منظور تأثیرگذاری بیشتر، امسال پیشنهادهایی توسط دبیر و هیئت‌علمی جشنواره ارائه‌ شد که بعضی از این پیشنهادها جامه عمل پوشید و در حال اجراست. از جمله تولید برنامه تلویزیونی «سرزمین شعر» که در شب های ماه مبارک رمضان از شبکه چهار سیمای جمهوری اسلامی پخش خواهد شد.

اسماعیلی گفت: از دیگر برنامه‌های جشنواره امسال همچون سال‌های گذشته تجلیل از پیشکسوتان خواهد بود. ان شاءالله در مراسم اختتامیه جشنواره شاهد تجلیل از استاد زکریا اخلاقی خواهیم بود. در طول برگزاری جشنواره نیز، اعضای هیئت علمی با همراهی معاون فرهنگی و مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به دیدار استاد شیرینعلی گلمرادی رفتند که از پیران و پیشکسوتان شعر انقلاب است.

 رضا اسماعیلی ادامه داد: در یک ارزیابی اجمالی از جشنواره شعر فجر باید گفت که این جشنواره نیز مانند سایر جشنواره‌هایی که در سالگرد پیروزی انقلاب با پیشانی‌نوشت «فجر» برگزار می‌شوند، موجودی در حال تکامل است. این جشنواره از آغاز تولد تا به امروز، همواره در مسیر زایندگی و بالندگی بیشتر حرکت کرده است. با عنایت به اشراف هیئت‌علمی جشنواره به فضای ادبی کشور و شناخت نقاط قوت و ضعف شعر امروز، هیئت‌علمی با سیاست‌گذاری‌های شایسته، در مسیر کاهش کاستی‌ها و تقویت برجستگی‌ها تلاش کرده است. برگزاری دوره‌های آموزشی «کلک خیال» برای شاعران جوان از برنامه‌های قابل‌ستایشی است که با هدف آسیب‌شناسی فضای ادبی جامعه صورت گرفته است.

به گفته اسماعیلی،‌ برگزاری جلسات نقد کتاب، برپایی دوره‌های آموزشی «کلک خیال» و تداوم فعالیت «پایگاه نقد» از مهم‌ترین برنامه‌هایی است که برای مقابله با فرسایش زبان پارسی و قدکشیدن شعر معاصر در دستور کار قرارگرفته است.

وی افزود: پرداختن به «نقد ادبی» و آسیب شناسی فضای ادبی جامعه از رسالت‌های ذاتی جشنواره های اصیل ادبی است. با سرمایه‌گذاری در حوزه‌های نقد و آموزش می‌توان بسیاری از تهدیدها را به فرصت تبدیل کرد. برگزاری دوره‌های آموزشی «کلک خیال» توسط دبیرخانه دائمی جشنواره شعر فجر، گامی بلند و قابل ستایش برای تحقق این مهم است که همچنان ادامه دارد. این دوره‌ها با دعوت از مدرسان برجسته کشوری در طول سال برگزار می‌شود.

این شاعر گفت: جان کلام آن که جشنواره بین‌المللی شعر فجر در طول سال‌های برگزاری خود، در مجموع روند رو به رشدی داشته است. با یک مرور اجمالی بر اسامی دبیران و داوران جشنواره در این هجده دوره، به خوبی می‌توان دریافت که اکثر بزرگان و نام‌آوران شعر معاصر در دوره‌های مختلف جشنواره با عناوین دبیر علمی، داور و برگزیده حضور داشته‌اند.

اسماعیلی در پایان بیان کرد:  نقدی که بعضی از دوستان بر این جشنواره می‌گیرند، حذف «تک اثر» از چرخه داوری است. به نظر من محاسن داوری آثار در قالب کتاب از معایب آن بیشتر است. زیرا در شیوه داوری به شکل تک اثر، معمولا پیشکسوتان عرصه شعر در بخش رقابتی شرکت نمی‌کنند. ولی در این شیوه(داوری مجموعه اشعار)، فرصت رقابت برای همه شاعران فراهم می‌شود. در مجموع داوری آثار در قالب کتاب به عدالت نزدیک‌تر است.

 نغمه مستشار نظامی از اعضای هیئت علمی هجدهمین جشنواره شعر فجر نیز در سخنانی گفت: هجده سالگی سن پختگی و بلوغ است و حالا که جشنواره بین‌المللی شعر فجر در آستانه هجدهمین سالگرد برگزاری قرار دارد، خوشبختانه شاهد پختگی و پیراستگی شعر و ادبیات و پیشرفت کمی و کیفی شعر پارسی در ایران و دیگر سرزمین‌های پارسی زبان هستیم، جشنواره شعر فجر نیز مانند دیگر جشنواره‌های ادبی دوران های فراز و فرودی را تجربه کرده است، اما در سال‌های اخیر شاهد بازگشت این جشنواره به اصل خویش هستیم، در چند سال اخیر برگزاری محافل ادبی جشنواره با موضوعات متنوع و در استان‌ها و شهرستان‌ها این جشنواره را به اصل عدالت فرهنگی نزدیک و نزدیک‌تر کرده است، وزارت ارشاد و موسسه خانه کتاب و ادبیات به عنوان متولیان برگزاری جشنواره اهتمام ویژه‌ای در زمینه برگزاری کارگاه آموزشی در حاشیه جشنواره داشته‌اند و امسال نیز با برگزاری کارگاه سه روزه کلک خیال میزبان شاعران سراسر کشور هستند.

وی افزود: علاوه بر این جشنواره امسال علاوه بر بخش رقابتی با موضوعیت آثار منتشر شده، با رویکردی جدید به موضوع حضور پویای شعر در رسانه ملی با برگزاری ویژه برنامه « سرزمین شعر» نموده است، که می‌تواند جایگاه ادبیات و زبان فارسی در رسانه ملی را به طرز چشمگیری ارتقا بخشد و موجب پیوند مخاطبان  با چهره‌های شناخته شده ادبیات امروز و شعر معاصر شود.

همچنین اعلام اسامی نامزدهای بخش‌های مختلف جشنواره در نشست خبری نشان از سطح بالای رقابت در همه بخش‌ها دارد.

در این برنامه شاعرانی همچون علیرضا قزوه، رضا اسماعیلی، ایرج قنبری، سیدمسعود علوی‌تبار، سیدحکیم بینش، محمدعلی یوسفی، علیرضا حکمتی، سیدمهدی بنی‌هاشمی لنگرودی، محمدمهدی عبداللهی، نغمه مستشار‌نظامی، حمیده پارسافر، مهسا ایمانی، سارا عبداللهی‌فر، فاطمه ناظری، فرزانه قربانی، نیره جهانشاهی، فائزه زرافشان، صبا فیروزی، سارا رمضانی، زیبا جواهریان همدانی،  نازنین فاطمه صادقی، و زهرا میریان کرمی حضور داشتند.

برخی از اشعار خوانده شده در این نشست به شرح ذیل است: 

ایرج قنبری:

بیا و با دل من بی‌بهانه حرف بزن
کنار من بنشین عاشقانه حرف بزن
دوباره مثل همان سال‌های عشق و امید
به من نگاه کن و از زمانه حرف بزن
نگاه پنجره‌ها باز شد به باغ و نسیم
تو هم درخت جوان از جوانه حرف بزن
بیا پرنده‌ترینم بیا دلم تنگ است
برای من به زبان ترانه حرف بزن
تو خانه‌زاد بهاری بیا و روزی هم
از این قناری بی‌آشیانه حرف بزن
چه روزهای قشنگی در انتظار من است
کنار من بنشین عاشقانه حرف بزن

***

حمیده پارسافر:

یا بگذر از من، یا بمان امّا مصمم باش!
تردیدهایت استخوان سوز است، محکم باش!
حالا که دیدی زخم‌های بی‌شمارم را…
حالا که می‌دانی علاجم چیست، مرهم باش!
باشد! من آغاز ِ جنون ِ عشق، اما تو؛
پایان این کابوس ِ بی پایان ِ مبهم باش
انباشتم در سینه بغض سالیانم را
سنگ صبور لحظه‌هایم باش! مَحرَم باش!
ای سیب ِ دور از دست‌های خواهش آلودم
یک عمر حوّایت شدم ، یک بار آدم باش!

***

سید حکیم بینش:

شروع حرف‌های تازه‌مان برف
بگوید قصه‌ها شیرین بیان؛ برف
خدا را پاکبان کوچه ما
دلش می‌خواست از این آسمان نان

***

فائزه زرافشان:

دل است و دریغا که سامان بگیرد
غم است و محال است پایان بگیرد
پریشان و گریان رسیدم که یک دم
سرم را ضریحت به دامان بگیرد
رسیدم که چشمان غم‌دیده‌ام را
تماشای این صحن و ایوان بگیرد
رسیدم که در بزم زائرترین‌ها
به آهی، دل مرده‌ام جان بگیرد
رسیده‌ست شاعر که دست تمنا
به دامان شاه خراسان بگیرد
خودت گفته بودی که حتی نمک را
گدا باید از دست سلطان بگیرد
به جز اشک، عاشق چه دارد بگوید؟
خوشا وقت دیدار، باران بگیرد
به غیر از غمت، این غم پاک و روشن
بگو هر چه اندوه پایان بگیرد

انتهای پیام/