تصویرسازی نادرست از خانواده که در برخی تولیدات شبکه نمایش خانگی صورت میگیرد نهتنها قدمی در جهت آسیبشناسی نیست بلکه ممکن است باعث ایجاد الگوسازی غلط هم بشود.
در سلسله گفتوگوهای ایکنا با رویکرد «اخلاق و سبک زندگی» با اهالی سینما و تلویزیون برآنیم تا به آسیبشناسی این موضوع بپردازیم و در پایان به ارائه راهکارها برسیم.
در سیزدهمین بخش از این سلسله مصاحبهها با سیروس تسلیمی، تهیهکننده و نویسنده سینما که در پرونده خود آثاری چون «زیر پوست شهر» و «پرنده کوچک خوشبختی» را دارد، درباره کارکرد دستگاه نظارتی بر سکوها و ترویج ناهنجارهای فردی و اجتماعی نظیر پرخاشگری در تولیدات سینمایی و پلتفرمها صحبت کردهایم که در ادامه میخوانید.
ایکنا – در ابتدای بحث پیرامون جایگاه اخلاق در تولیدات نمایشی پلتفرمها توضیح دهید.
متأسفانه اخلاقیات انسانی در تولیدات نمایشی کمرنگ شده است بهویژه در حوزه شبکه نمایش خانگی، این موضوع را به صورت جدی میبینیم. منظور اینکه پرخاشگری جاری در بسیاری از تولیدات نمایشی فضایی خشن را رقم زده است. چرایی خشونت و پرخاشگری رایج در تولیدات نمایشی پلتفرمها را در دو عامل میبینم. ابتدا اینکه شرایط و عصبیت حاکم بر جامعه سبب چنین امری شده است. دوم، نشان دادن چنین تصاویری با هدف جذب مخاطب بیشتر صورت میگیرد. این رویکرد نوعی تفکر مضر «سودآوری به هر قیمیتی» در حوزه نمایش است.
یکی دیگر از آسیبهایی که امروز پلتفرمها رقم زدهاند و از آن میتوان به عنوان بیاخلاقی حرفهای نام برد گران شدن بیحدومرز دستمزد بازیگران است. در شبکه نمایش خانگی برخی بازیگران مطرح، پولهای هنگفت میگیرند. تأثیرات منفی این امر، سینما و تلویزیون را مورد آسیب قرار داده است. آسیب دیگری که درآمدهای غیرمنطقی میتواند برای سینما تلویزیون و پلتفرمها در پی داشته باشد این است که دستمزدهای نجومی باعث میشود بازیگر کمتر به فیلمهای باکیفیت توجه کند و تنها ملاکش دستمزد مادی باشد و این اتفاقی بسیار مخرب در هنر است.
ایکنا – یکی از آسیبهای رایج اخلاقی در تولیدات پلتفرمها به خانوادهها برمیگردد. در برخی از تولیدات این عرصه کانون خانواده استحکامی ندارد و والدین و فرزندان رفتارشان متناسب با فرهنگ بومی و دینی نیست. پیرامون این موضوع توضیح دهید.
در یکی از سریالهایی که از پلتفرمها پخش شد دختر خانواده از خانه فرار کرده به دنبال آرزوهای واهی خود به ترکیه سفر میکند. در این میان سخنان و نصایح پدر خانواده هم تأثیری در تصمیم او ندارد. این رویکرد را در دیگر آثار شبکه نمایش خانگی نیز میتوان مشاهده کرد! تصویرسازی نادرست از روابط والدین با خانواده، تأثیرات مخرب بسیاری دارد زیرا الگوسازیای که در جامعه پیش میآورد باعث مشکلات فراوان میشود.
نکته دیگر، آدمهایی است که در سریالهای شبکه نمایش خانگی میبینیم. این افراد عموم جامعه را شامل نمیشوند درحالیکه در یک کار نمایشی که میخواهد به معضلات توجه کند باید خواست عموم مردم مورد توجه قرار گیرد وگرنه با نگاه به مسائلی که تنها بخش کوچکی از مردم درگیر آن هستند نباید انتظار جریانسازی مثبت را در جامعه داشت. درضمن وقتی ما برخی معضلاتی که تنها بخش کوچکی از جامعه درگیر آن هستند را در تولیدات نمایشی تصویر میکنیم در حقیقت به نوعی باعث رواج آن امر میشویم. این مشکلی است که نباید از کنار آن به راحتی عبور کرد.
ایکنا – پیرامون چرایی به وجود آمدن چنین فضایی در شبکه نمایش خانگی توضیح دهید و بگویید نهادهای نظارتی در این راستا چه کاری انجام میدهند.
مهمترین دلیلی که در این رابطه وجود دارد به نبود قانونی و دستورالعملی منسجم در امر تولید فیلم و سریال برمیگردد. برای همین هر بخشی برای خود معیاری خاص برای نظارت دارد. همین امر سبب شده گاهی اوقات فیلمی که در سینما مجوز نمایش نگرفته در شبکه نمایش خانگی این اجازه را پیدا کند! درحالیکه اگر قواعدی و اصولی وجود دارد باید در تمامی حوزههای نمایش یکی باشد.
موضوع بعد پیرامون چندگانگی نهادهای نظارتی این است که وقتی مخاطب میبیند تا حد زیادی شرایط و قواعد در تلویزیون، سینما و پلتفرمها با هم متفاوت است این سؤال برایش پیش میآید کدامیک از قسمتها راه را درست طی میکنند! در حقیقت این چندگانگی سبب سردرگمی تماشاگر میشود.
ایکنا – نکته عجیب دیگری که در رابطه وجود دارد به سریالهای خارجی مربوط میشود. تا چند سال پیش سریالهای ترکی به انحای مختلف در رسانههای نوشتاری و دیداری نقد میشود اما همین آثار امروز از شبکه نمایش خانگی مجوز نمایش دریافت میکنند. پیرامون این موضوع توضیح دهید.
بسیاری از این سریالها با فرهنگ خانواده ایرانی همخوانی ندارد و در اکثر آنها به برخی مسائل ناصواب اشاره میشود. برای همین نشان دادن این دست تولیدات به بهانه جذب تماشاگر بههیچوجه مقبول نیست. همچنین باید اضافه کنم نمیتوان با سانسوری تصویری و کلامی انتظار داشت یک سریالی ترکی تطهیر شود چون اصل پیام در اثر مربوطه وجود دارد و با سانسور آن مضمون اصلاح نمیشود.
بیشتر بخوانید:
با توجه به توضیح فوق، دقت نظر برای انتخاب تولیدات خارجی در شبکه نمایش خانگی جز الزامات است. ما حتماً باید فیلمها و سریالهایی را برای پخش انتخاب کنیم که اگر با فرهنگ بومی و دینی ما همخوانی ندارد حداقل مغایرتی نداشته باشد بهویژه در حوزه در حوزه خانواده باید دقت کرد کارهایی به نمایش درآید که ازهمگسیختگی خانواده را تبلیغ نکند.
ایکنا – در انتهای جمعبندی خود را از بهداشت روانی مخاطب در حوزه فیلم و سریال بگوئید.
اینکه فرهنگ و هنر بهتنهایی بتواند بار این موضوع را بر دوش بکشد اشتباه محض است زیرا رسانه و هنر خود تابع شرایط روز جامعه است اما حوزه نمایش باید در حفظ و سلامت بهداشت خانواده بکوشد حال اینکه در مسیر رسیدن به این خواسته تا چه حد موفق خواهد بود بستگی به شرایط روز جامعه دارد.
گفتوگو از داوود کنشلو
انتهای پیام
source