به گزارش ایکنا امروز مصادف با روز ادبیات کودک و نوجوان به مناسبت درگذشت مرحوم مهدی آذریزدی است که وی را بیشتر با مجموعه معروف «قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب» می‌شناسند هرچند آثار ارزشمند دیگری هم دارد.
وی در سال ۱۳۰۱ در شهر خرمشاه یزد دیده به جهان گشود. قرآن را در چهارسالگی نزد مادربزرگش آموخت، مقداری خواندن و نوشتن نیز نزد پدرش فراگرفت. هنگامی‌که به سن مدرسه رسید، پدرش او را به مدرسه نفرستاد و معتقد بود که مدرسه‌های دولتی آن روز، اخلاق را فاسد می‌کند. این رویه ادامه داشت تا اینکه در بیست‌سالگی برای کار به کتابفروشی رفت و در کنار آشنایی با کتاب در سال ۱۳۳۵ جلد اول کتاب «قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب» را چاپ کرد. اولین کار وی با تشویق دوستان و همکارانش مواجه شد، بنابراین تصمیم گرفت به این کار با تمام تلاش ادامه دهد.
این نویسنده خودآموخته با وجود استقبال از آثارش و تجدید چاپ مداوم و گاهی نایاب شدن کتاب‌هایش بر اثر تقاضای بسیار، پس از انقلاب اسلامی از سوی مسئولان دچار بی‌توجهی شد درحالی‌که قبلا برای نوشتن جلد سوم کتاب قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب در سال 1345 لوح تقدیر از طرف یونسکو دریافت کرده و جلدهای چهارم و پنجم مجموعه قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب او در سال‌های 1345 و 1346 از طرف شورای کتاب کودک به عنوان کتاب ویژه سال شناخته شدند. این بی‌مهری و بی‌توجهی هنوز هم ادامه دارد و همین دلیل که روز ادبیات کودک و نوجوان که همزمان با درگذشت وی نامگذاری شده در مناسبت‌های تقویمی مندرج نیست!
این در حالی است که بزرگان ادب کشور کار او را بسیار ارزشمند و موثر می‌دانستند. محمدعلی اسلامی ندوشن، نویسنده، پژوهشگر و منتقد ایرانی درباره آثار وی گفته است: این بازنویسی از روی متون قدیمی برای نسل‌های جدید آموزنده و مؤثر بود. همچنین کار آذریزدی از این جهت اهمیت داشت که او از اولین افرادی بود که کار بازنویسی را برای کودکان جدی گرفت و انجام داد.
مصطفی رحماندوست، نویسنده و شاعر ادبیات کودک و نوجوان نیز ارزش کار مهدی آذریزدی را در این می‌داند که او در زمانی که همه متون کهن را غیرقابل دستیابی می‌دانستند، آن را برای مردم و به ویژه کودکان قابل دسترسی کرد.
آذریزدی بر اثر بی‌مهری‌های مکرر در سال ۱۳۷۳ تهران را رها کرد و به موطن و زادگاه خویش بازگشت و در سال 1388 راهی دیار باقی شد. در سال‌های پایانی عمر فقط یک مراسم تجلیل از وی انجام شد که آن هم در سفارت افغانستان و به همت سفیر وقت این کشور بود.آثار وی مضامین قرآن و اخلاقی بسیاری دارد و در این مجال بر آنیم تا برخی از آنها را معرفی کنیم.
قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب
مجموعه کتاب قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب یک مجموعه ۸ جلدی است که در قطع رقعی و با جلد شومیز منتشر شده‌اند.
مهدی آذریزدی در هر کدام از ۸ جلد مجموعه از یک کتاب مهم وام گرفته است و داستان‌های آن را به شکلی زیبا و جذاب و با لحن کودکانه روایت کرده است.
جلد اول پر از داستان‌های کتاب خواندنی کلیله و دمنه است و قصه‌های مرزبان‌نامه، سندباندنامه، قابوس‌نامه و مثنوی تعدادی از سایر داستان‌ها هستند. در این مجموعه داستان‌های مذهبی هم وجود دارد که از قصه‌های چهارده معصوم، قرآن و … الهام گرفته شده‌اند. یک جلد از این کتاب‌ها نیز به داستان‌های گلستان سعدی اختصاص یافته‌اند.
مجموعه کتاب قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب پر از نکات مهم برای تربیت بچه‌هاست و آذریزدی توانسته است این کتاب را برای کودکان کم‌سن طوری بنویسد که هم بسیار قابل فهم باشد و از آن لذت هم ببرند.
قصه‌های تازه از کتاب‌های کهن
مجموعه قصه‌های تازه از کتاب‌های کهن نیز مانند قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب، از آثار منثور مهدی آذریزدی است.
این مجموعه کتاب شامل ۱۰ جلد کتاب خواندنی به نامهای خیر و شر، حق و ناحق، ده حکایت، بچه آدم، پنج افسانه، مرد و نامرد، قصه‌ها و مثل‌ها، هشت بهشت، بافنده داننده و اصل موضوع است.
شعر قند و عسل
کتاب قند و عسل یکی از آثار مهدی آذر یزدی است که در قالب نظم نگاشته شده و اولین بار در سال ۱۳۴۵ به چاپ رسیده است. آذریزدی در این کتاب، به شیوه‌ی تمثیلی از زبان حیواناتی مانند پشه، زنبور عسل و گاو برای کودکان شعر سروده است.
در قسمت پایانی این کتاب نیز فصلی درباره شعر نو و کهن وجود دارد. محمدعلی جمال‌زاده، پدر داستان کوتاه فارسی نیز درباره این منظومه، نامهای نوشته که در انتهای کتاب، ضمیمه آن شده است.
گربه ناقلا و گربه تنبل
گربه ناقلا و گربه تنبل دو مورد از آثار مهدی آذریزدی هستند که بسیاری از افراد حتی از وجود این دو اثر بی‌اطلاع هستند چرا که برای سال‌ها تجدیدچاپ نشده بود.
گربه ناقلا، به بیان خود نویسنده، ترجمه‌ای است که در مجموعه خواندنی‌های کودکان به زبان انگلیسی منتشر شده است و او این کتاب را که اوراق آن پراکنده شده بود، از یک دستفروش می‌خرد و با بریدن عکس‌ها و بازنویسی داستان به فارسی، گربه ناقلا را به شکل یک کتاب منسجم درمی‌آورد.
گربه تنبل نیز داستانی از همین مجموعه است که به قول خود نویسنده، بیشتر از گربه ناقلا در آن دخل و تصرف شده است.
آثار ناتمام مهدی آذریزدی
آذریزدی پیش از فوت مشغول نوشتن چندین کتاب دیگر نیز بود اما در سال‌های پایانی عمر خود، ترجیح داد به جای اتمام این کتاب‌ها، به مطالعه ناخوانده‌ها بپردازد. این کتاب‌ها عبارتند از: جلدهای نهم و دهم قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب، فرهنگ یزدی، مکتبخانه و جنگل مولا.
انتهای پیام
source