جوان آنلاین: زبان فارسی یک زبان موزیکال است و بیان آهنگین از ویژگیهای بارز زبان ما به شمار میرود.
ژرژ پطروسی، دوبلور و مدیر دوبلاژ پیشکسوت در کارگاه آموزشی کارگاه آموزشی «فن بیان در سینما» که در سالن فردوس موزه سینمای ایران برگزار شد، گفت: «فن بیان» مسئلهای مربوط به بازیگری است و تفاوتی ندارد که یک بازیگر آن را در عالم نمایش یا سینما به کار گیرد و این مقوله در هر مدیومی برای او وجود خواهد داشت. فن بیان حوزهای مهجور و پیچیده است و از نظر من بیان شامل تمام احساسات، عواطف، نگرشها، حالتهای روحی و روانی و همه مسائلی است که باعث ایجاد ارتباط میان افراد میشود.
وی ادامه داد: بیان به صورتهای مختلف شکل میگیرد و نوع معمول آن «کلام» یا در عالم نمایش و بازیگری، «دیالوگ» است، اما تنها محدود به کلام و گفتار نمیشود و تمام حالتهایی که به وسیله بدن نمایش داده میشود نیز در حوزه بیان قرار میگیرد.
پطروسی ادامه داد: در دوران قدیم که هنوز کلام و زبان وجود نداشت، انسان عواطف خود را به وسیله صوت نشان میداد. از طریق چنین آواهایی، حروف به وجود آمد و ترکیب حرفها موجب تشکیل کلمه شد. درباره فن بیان، کتاب واحدی وجود ندارد و عموماً در کتب و کلاسهای مربوط به تئاتر، بخشی نیز به فن بیان اختصاص داده میشود. هر زبان دارای ویژگیهای مختص به خود است و فن بیان موضوعی عملی به شمار میرود که به تمرین و ممارست نیاز دارد.
این هنرمند افزود: زبان فارسی یک زبان موزیکال است و بیان آهنگین از ویژگیهای بارز زبان ما بهشمار میرود. برای مثال بسیاری از کلمات را میتوان به شکلهای مختلف ادا کرد که دارای معانی مختص به خود باشند. مسئله اختیار در کلمات بسیار مهم است و باید برای انتقال منظور خود، کلمات دقیق و درستی را انتخاب کنیم تا طرف مقابل دچار اشتباه نشود. همچنین حالتهای بدن نیز در این حوزه دارای نقشی اساسی است و بازیگر باید به آن توجه کند.
در ادامه هنرجویان حاضر در این کارگاه با هدایت ژرژ پطروسی به انجام کار عملی پرداختند.
پطروسی در ادامه گفت: سکوت، عنصر بسیار مهمی است و نقش آن نباید نادیده گرفته شود، چراکه بخشی از کلام بهشمار میرود. در عالم سینما و تئاتر، یک بازیگر باید به تمام متن نمایشی احاطه داشته و زیر و بم آن را بررسی کرده باشد. هنرمند باید نقش خود را بسیار دقیق فهم کند و بداند با حذف آن از نمایشنامه چه اتفاقی رخ میدهد. بازیگران موفق، دیالوگ سایر شخصیتها را حفظ هستند و از میزانسنهای مربوط به آنها نیز آگاهی دارند. اگر دیالوگ بازیگر به درستی ادا نشود، مخاطب متوجه مقصود او نخواهد شد. بنابراین فن بیان از اهمیتی اساسی در بازیگری برخوردار است.
وی ادامه داد: عدم توجه به این مقوله باعث میشود تا بسیاری از نمایشنامههای خوب زمانی که روی صحنه میروند، توفیقی پیدا نکنند. زمانی که روی برخی کلمات تکیه میکنیم، مفهوم دچار تغییر میشود و توجه به این نکته در بیان بسیار حیاتی است. همچنین مکثهای طولانی در طول جمله باعث ایجاد تعلیق میشود و فضایی خاص ایجاد میکند.
پطروسی خاطرنشان کرد: برای اینکه بازیگر بداند یک جمله را باید به چه صورتی ادا کند نیاز است تا موقعیت شخصیت را درک کرده و بسته به موقعیت، او باید سرعت ادای دیالوگ خود را کنترل کند. تلفظ درست کلمات و سرعت متغیر در یک جمله مسئلهای بسیار مهم است و باید بدانیم تأکید روی کدام کلمات صورت بگیرد تا مفهوم جمله انتقال پیدا کند. تماشاگر برخلاف منتقد، تنها بازیگر را میبیند و سوژه اصلی در یک اثر نمایشی، شخصیتها هستند. مخاطب عام به دنبال قصهگویی است و هرچه داستان قابل فهمتر بوده و از روایت مناسبی برخوردار باشد، برای او جذابیت بیشتری خواهد داشت و در این مورد، اجرای بازیگر حائز اهمیت است.
این دوبلور پیشکسوت گفت: یکی از موارد مهم در بازیگری ادای حروف است. ابزار کار یک گوینده و بازیگر، دهان با تمام متعلقات آن، نفس و حنجره بوده و نیاز است تا او از سلامت کامل در این زمینه برخوردار باشد. یک بازیگر باید تمرینهای شخصی در زمینه بیان داشته باشد تا بتواند حروف را به درستی ادا کند. هنرمند عرصه بازیگری باید بتواند مدتی طولانی روی صحنه فریاد بزند بدون آنکه در صدای او تغییری ایجاد شود.
source