کاندیدای ناکام ریاست‌جمهوری که نزدیک بود به اتهام قتل قصاص شود

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین به نقل از روزنامه‌ی سازندگی؛ جلال‌الدین فارسی، کاندیدای اول حزب جمهوری اسلامی در نخستین انتخابات ریاست‌جمهوری و جدی‌ترین رقیب بنی‌صدر؛ کسی بود که به واسطه‌ی اصلیت غیرایرانی‌اش از انتخابات کنار گذاشته شد و در کمتر از دو دهه پس از آن اتفاقات در جریان شکار کبک مرتکب قتل شد. او که ظاهرا ابتدا به قصاص محکوم شده بود ۲۸ مرداد سال ۷۲ حکمش تغییر یافت و به پرداخت دیه محکوم شد.

از سفرهای پی‌درپی تا عضویت در ستاد انقلاب فرهنگی

جلال‌الدین فارسی سال ۱۳۱۲ به دنیا آمده بود؛ دبیر مدرسه‌ی «کمال» و از شاگردان محمدتقی شریعتی که در سال ۱۳۳۹ مخفیانه به عراق رفت و از آن‌جا به لبنان و سپس سوریه رفت. مخفیانه به ایران برگشت اما دستگیر شد و به زندان رفت. از زندان که بیرون آمد با نهضت آزادی و مؤتلفه‌ اسلامی همکاری کرد. اما او که در ایران هم پیشنهاد مبارزه‌ی مسلحانه را به نهضت آزادی داده بود در پایان دهه ۴۰ دوباره مخفیانه به لبنان رفت تا در تربیت کادر مسلح و آموزش جنگ‌های چریکی به آن‌ها کمک کند. بارها دستگیر شد و به زندان رفت اما پس از انقلاب بهمن ۵۷ به ایران بازگشت. او به‌سرعت در تشکیلات انقلاب به‌ عنوان عضو شورای مرکزی جمهوری اسلامی جا گرفت و به‌ عنوان نماینده‌ی استان خراسان به عضویت مجلس خبرگان قانون اساسی درآمد تا در کنار ۷۱ نفر دیگر پیش‌نویس قانون اساسی را بررسی و نهایی کنند؛ مجلسی که ۲۸ مرداد سال ۵۸ با ۷۵ نماینده تشکیل شد و ریاست آن را حسینعلی منتظری بر عهده داشت. انقلاب که بنیان‌گذاری شده بود و دولت موقت به ریاست مهدی بازرگان خیلی زودتر از آن‌چه تصور می‌شد در اعتراض به اشغال سفارت آمریکا توسط گروه‌های تندرو، استعفا داد و شورای انقلاب، برگزاری نخستین دوره‌ی ریاست‌جمهوری را در دستور کار قرار داد. دی ‌ماه سال ۱۳۵۹ کاندیداها معرفی شدند و جلال‌الدین فارسی به‌ عنوان جدی‌ترین گزینه‌ی حزب جمهوری اسلامی در رقابت با ابوالحسن بنی‌صدر اعلام حضور کرد اما او که پدرش سال‌ها قبل از هرات به ایران آمده بود و در واقع اصلیت ایرانی نداشت عملا نمی‌توانست پا به عرصه‌ی انتخابات بگذارد چون در قانون اساسی یکی از شرایط نامزدی انتخابات ریاست‌جمهوری این است که کاندیدا «ایرانی‌الاصل» باشد. البته در دفاع از حضور فارسی در انتخابات گفته می‌شد که پدرش زمانی که هرات جزئی از ایران بوده به آن‌جا مهاجرت کرده و بعد به ایران بازگشته است. در هر حال این حرف‌ها نتیجه نداشت و او از رقابت در انتخابات ریاست‌جمهوری بازماند ولی در دور دوم مجلس شورای اسلامی، نماینده شد و بعد هم با حکم بنیان‌گذار انقلاب اسلامی به عضویت ستاد انقلاب فرهنگی اولیه درآمد.

تغییر مسیر زندگی و فرار از اعدام

مسیر زندگی فارسی در ابتدای دهه ۷۰ با شلیک سه تیر از اسلحه‌اش تغییر یافت و اگرچه قتل می‌توانست زندگی او را به مرگ سنجاق کند اما در نهایت به پرداخت دیه محکوم شد. او در طالقان وقتی در حال شکار کبک بود با فردی به نام محمدرضا رضاخانی درگیر شد، ابتدا از اسلحه‌ی شکاری‌اش دو تیر به سمت پای او شلیک کرد و در نهایت با شلیک سوم به سمت او، باعث مرگش شد. فارسی قصد فرار داشت اما برادر مقتول، او را به‌زور به داخل ماشین می‌برد و از او می‌پرسد؛ چرا زدی و فرار کردی؟ جلال‌الدین فارسی می‌گوید به من فحش داد. پرونده‌ی قتل از طالقان به کرج سپس برای بررسی به تهران ارجاع می‌شود؛ متهم اسفند سال ۷۱ با وثیقه‌ی‌ ۸ میلیون تومانی از زندان آزاد شده و خرداد ۷۲ نخستین جلسه‌ی محاکمه‌اش در حالی برگزار می‌شود که مردم در ورودی کاخ دادگستری تجمع کرده بودند و خواستار قصاص بودند. فارسی در دادگاه ادعا کرده بود که مقتول پیش‌تر طوری با بیل به صورتش ضربه زده که خون از بینی او فواره زده است و در حالی که هیچ آثار ظاهری نداشت، پزشک قانونی کرج اعلام کرد که در سوراخ بینی سمت راست جلال‌الدین فارسی، سه لخته‌ی کوچک مشهود بوده است که می‌تواند به علت‌های مختلف مانند اختلال رگ‌های مویینه، دستکاری بینی، افزایش ناگهانی و شدید فشار خون و اصابت ضربه‌ی خفیف ایجاد شود و اصابت جسم سختی مانند دسته‌بیل نمی‌تواند عامل این نوع خونریزی باشد. پس از برگزاری چندین جلسه در نهایت او از قتل عمد تبرئه شد و به قتل شبه‌عمد و دیه محکوم شد. جلسات محاکمه‌ی‌ جلال‌الدین فارسی روزهای بعد ادامه یافت تا این‌که شعبه‌ی ۱۴۵ کیقری یک تهران، رای خود را مبنی بر تبرئه‌ی‌ جلال‌الدین فارسی از قتل عمد اعلام و وی را به قتل شبه‌عمد و دیه محکوم کرد. روزنامه‌ی «سلام» ۲۸ مرداد سال ۱۳۷۲ روایتی از تغییر حکم جلال‌الدین فارسی نوشت و این‌که براساس منابع خبرنگار این روزنامه در انشای اولیه رای، جلال‌الدین فارسی به قصاص محکوم شده بود و فقط تایپ متن آن باقی مانده و قرار بود در روز چهارشنبه اعلان شود اما در این روز- چهارشنبه- شنیده‌ها حکایت از آن داشت که حکم تغییر یافته و متهم محکوم به دیه شده است.

۲۵۹۵۷