وقتی قرار است رده‌بندی در تولیدات نمایشی رخ دهد در قدم اول باید فرهنگسازی نیز پیرامون آن به شکل مناسبی رخ دهد تا کاری بی‌ثمر انجام نشود. از طرفی متاسفانه برای مواجهه با تهاجم فرهنگی و به ویژه تولیدات نمایشی ماهواره‌ای برنامه‌های مشابهی تولید می‌شود که نوعی تقلید از همان برنامه‌هاست و نقض غرضی واضح است.
پیرامون این موضوع ایکنا با سید محمد حسینی؛ مدیر عامل انجمن سینمای انقلاب و دفاع مقدس و کارشناس سینما گفت‌وگویی انجام داده که در ادامه با آن همراه می‌شویم.
ایکنا – در عموم آثار شبکه نمایش خانگی، سبک زندگی که تبلیغ می‌شود با الگوهای بومی و دینی ما همخوانی ندارد حتی در برخی آثار پرخاشگری را شاهد هستیم که خشونت را در جامعه رواج می‌دهد، پیرامون این موضوع چه نظری دارید؟
دغدغه‌ای که شما به عنوان رسانه مطرح می‌کنید در حقیقت باید مسئله مسئولان فرهنگی در این حوزه باشد تا امروز دیگر پیرامون آسیب‌هایی رایج در تولیدات شبکه نمایشی بحث نکنیم اما متأسفانه چنین اتفاقی رخ نمی‌دهد! متاسفانه به اسم دور کردن مردم از دیدن برنامه‌های ماهواره، راهی را پیش گرفته‌ایم که گاهی اوقات حتی آسیب‌هایش بیش از تولیدات ماهواره‌ها است! بنابراین چنین نگرشی از اساس اشتباه است که بخواهیم به بهانه جذب مخاطب خود بانی برخی ضد ارزش‌ها در کشورمان باشیم.
نکته بعد اینکه، بیشتر مواقع تن دادن به گیشه الزاماً به معنای جذب مخاطب نیست. برای نمونه آیا اکثر تولیدات نمایش خانگی توانسته‌اند مخاطب لازم را داشته باشند؟ جواب خیر است. اگر آماری از تعداد بینندگان آثار بگیرید متوجه می‌شود توهم جذب مخاطب به هر قیمتی جوابگو نیست و تنها نتیجه آن بازخورد منفی فرهنگی خواهد بود. در همین رابطه می‌خواهم برخی آثاری را مثال بزنم که در گذشته روی آنتن تلویزیون می‌رفتند و اتفاقاً با حفظ ارزش‌های بومی توانسته بودند مخاطب بسیاری را جذب خود کنند. این اتفاق می‌تواند رخ دهد به شرطی‌که کار تولیدی به لحاظ کیفی از استانداردهای مطلوبی سود ببرد.
«روزی روزگاری» مثالی بسیار خوب در این حوزه است البته کارهای خوب دیگری نظیر «مردان آنجلس» و «مریم مقدس» هم وجود داشتند که توانستند مخاطب بسیاری را جذب خود کند پس چرا وقتی چنین تجربه‌های موفقی را پشت سر گذاشته‌ایم نمی‌توانیم آن را دوباره تکرار کنیم؟
پیشنهاد من به شبکه نمایش خانگی این است اگر خواهان جذب مخاطب هستند به سمت ساخت آثاری با محوریت مفاخر کشورمان متمایل شوند ولی افسوس حتی اشاراتی پیرامون چنین گرایشی مشاهده نمی‌کنیم. درباره آثار تماشاگر‌پسند هم باید گفت تولیدات فاخر نمایشی تنها به کارهای تاریخی یا دینی خلاصه نمی‌شود بلکه می‌توان در حوزه آثار اجتماعی و طنز هم با حفظ ارزش‌های بومی و دینی به تولیدات پرمخاطب دست یافت.
ایکنا – یکی از راهکارهای که بر کاستن آسیب‌های آثار شبکه نمایش خانگی اندیشیده می‌شود رده‌بندی سنی است که بر مخاطبان در نظر گرفته می‌شود. آیا این روش جوابگو خواهد بود؟
نزدیک به 15 سال است که پیرامون رده‌بندی سنی در آثار نمایش حرف زده می‌شود. در این رابطه کارگاه‌هایی هم برگزار شد ولی اقداماتی که انجام شد نتوانست کارایی لازم را داشته باشد چون صرف عنوان‌هایی چون 13+ دلیل برای کنترل مخاطب نیست زیرا عملاً چنین کنترلی رخ نمی‌دهد و خانواده‌ها به صورت جمعی با کودکان و نوجوانان خود بیننده محصولات نمایشی هستند.
در سازمان تبلیغات اسلامی سایتی به نان «کدوما» با حضور جوانان خوش‌فکر راه‌اندازی شده که به خانواده می‌گوید کدام محصول را در معرض دید مردم قرار دهند. برای این امر هم، روندی کاملاً منطقی پیش گرفته و با شعار حرف خود را بیان نمی‌کنند بلکه به صورت دقیق و علمی آسیب‌هایی که ممکن است از بابت یک فیلم یا سریال به خانواده وارد شود را بیان می‌کنند. این یکی از اقداماتی است که تلاش می‌کند فرهنگسازی مناسبی در حوزه رده‌بندی سنی داشته باشد. این قبیل اقدامات باید به شکلی گسترده‌تر رخ دهد تا در یک فرایند زمانی هم رده‌بندی سنی اقدامی موثر و حقیقی شود. البته رده‌بندی سنی هیچگاه با دستور و بخشنامه به نتیجه نخواهد رسید و تنها نکته‌ای که می‌تواند در این رابطه منتج به نتیجه شود فرهنگسازی است که درباره آن حرف زدیم.
«ریچارد نسیرو» کتابی با عنوان «هنر تحریم» نوشته است که سال 97 توسط گروه پژوهش مجلس به چاپ رسید در این کتاب می‌گوید ما ایران را به واسطه تحریم و زور نمی‌توانیم به زانو در آوریم بلکه به وسیله سیل اعظم اطلاعات غلطی که به آنها می‌دهیم به نتیجه می‌رسیم. در چنین شرایطی در مواجه با سیل عظیم دروغ‌ها باید نیاز سنجی دقیقی انجام شود تا این آثار بتواند کارایی لازم را داشته باشد.
ایکنا – آیا دستگاه‌های نظارتی که در حوزه شبکه نمایشی خانگی وجود دارد قادرند مسیر اصلاح برخی خطاها باشند یا اینکه عملا مراکز فاقد کارکرد لازم هستند؟
در همه جای دنیا دستگاه‌های نظارتی وجود دارد حتی در غرب که ظاهر نظارت روی آثار نمایشی صورت نمی‌گیرد کمپانی‌هایی وجود دارند که به سازنده‌ها اجازه کار می‌دهند. با این توضیح بودن نظارت در جای خود لازم است اما اینکه این نظارت به چه طریقی باشد که ما را به سمت نتیجه دلخواه هدایت کند بحثی است که پیرامون آن باید بحث کرد.
ایکنا – موضوع پایانی این گفت‌وگو به بحث تبلیغات برمی‌گردد متأسفانه در شبکه نمایش خانگی تبلیغاتی که دیده می‌شود تنها روی مصرف‌گرایی تاکید داشته و در آن به هیچ وجه زیست بومی و دینی دیده نمی‌شود. پیرامون این موضوع نیز توصیح دهید.
آسیب‌های تیزرهای بازرگانی تنها به کارهای خلاصه نمی‌شود که قبل و بعد از برنامه یا حتی در زمان پخش اثر شاهدش هستیم بلکه بخشی از تبلیغات مسموم به بخش‌هایی مربوط می‌شود که درون قصه سریال دیده می‌شود. این مشکلات نیز به واسطه درآمدزایی بدون معیاری است که بر این حوزه وارد شده و هیچ نظارتی هم پیرامون آن وجود ندارد.
گفت‌وگو از داوود کنشلو
انتهای پیام
source