به گزارش خبرنگار فرهنگ دفاع‌پرس، رابطه دعا، رابطه قلبی شما با خداست. روح دعا و نماز عبارت است از ارتباط با خدا، آشنا شدن با خدا، بهره بردن از معنویت، پاکیزه کردن و پیراستن روح و پالایش کردن ذهن از وسوسه‌ها. دعا یعنی ارتباط و اتّکال انسان با خدا، آن‌وقتی هم که انسان در اوج قدرت و پیروزی است بازهم محتاج دعا است؛ باید با خدا حرف بزند، باید از خدا بخواهد.
قرآن به پیغمبر ما دستور داد که وقتی یاری خدا رسید و پیروزی نصیب شد و دیدی که مردم دسته‌دسته و فوج فوج به اسلام وارد می‌شوند، تازه اوّل انابه تو است، اوّل عرض نیاز تو به درگاه قادر متعال است. ملت ما از وقتی پیروزی را به دست آورد آستانه دعا را رها نکرد. ببینید امروز در جامعه ما چقدر دعا و توجّه به خدا زیاد است؛ راز پیروزی ما هم همین‌هاست.
دعا، وسیله مؤمن و ملجأ مضطر و رابطه انسان ضعیف و جاهل با منبع فیّاض علم و قدرت است و بشر بی رابطه روحی با خدا و بدون عرض نیاز به غنی بالذات، در عرصه زندگی سرگشته و درمانده و هدر رفته است؛ درواقع خدا را نزدیک خود احساس کردن و حرف دل را با او در میان گذاشتن.
همان‌طور که عرض کردیم، معنای دعا این است که شما با خدا حرف بزنید؛ خدا را در مقابل خود احساس کنید و حاضر و ناظر بدانید. اینکه انسان همین‌طور طبق عادت چیزی را بر زبان بیاورد و مطالبه‌ای را ذکر کند ـ خدایا ما را بیامرز، خدایا پدر و مادر ما را بیامرز ـ بدون اینکه در دل خود حقیقتاً حالت طلبی را احساس کند، این دعا نیست؛ لقلقه لسان است. دل غافل و بی توجّه و سربه‌هوا اگر دعا کند، خدای متعال دعایش را قبول نمی‌کند. دل‌های آلوده و غرق در تمنیات و شهوات نفسانی ـ که اصلاً غافل‌اند ـ چگونه دعا خواهند کرد؟ چه توقّعی است که اگر انسان این‌طور دعا کرد، مستجاب شود؟
نفس دعا کردن، تقرُّب إلی اللّه است. گاهی هم دعا حاجت خواستن نیست، فقط انس با خداست. دعا یعنی چه؟ یعنی با خدای متعال سخن گفتن؛ درواقع خدا را نزدیک خود احساس کردن و حرف دل را با او در میان گذاشتن. خود حرف زدن با پروردگار، خود تضرّع کردن، با خدای متعال سخن گفتن، نزد خدای متعال عذرخواهی و توبه و استغفار کردن، برای انسان یکی از مقاصد و هدف‌هاست. این، بالاترین جنبه‌هایی است که در دعا وجود دارد. هرچه که می‌خواهید با خدا حرف بزنید؛ این، دعاست. هرچه می‌خواهید با او در میان بگذارید، حالا می‌تواند به زبان فارسی یا به زبان خودتان باشد.
این دعا‌ها را در اختیار ما گذاشته‌اند. کیفیت حرف زدن و مناجات کردن با خدا را به ما یاد داده‌اند. معین کرده‌اند که چه‌حرف‌هایی را می‌شود با خدا زد. بعضی از این جملاتِ ادعیه مأثوره از ائمّه علیهم‌السلام هست که اگر اینها نبود، آدم نمی‌توانست خودش تشخیص بدهد که می‌شود با خدا با این زبان حرف زد و این‌طور از خدا خواست و التماس کرد.
با خدای متعال حرف بزنید؛ مناجات کنید. دعا، خواندنِ خداست؛ حالا می‌تواند به زبان فارسی یا به زبان خودتان باشد؛ هرچه که می‌خواهید با خدا حرف بزنید؛ این، دعاست. هرچه می‌خواهید با او در میان بگذارید. اگر کسی معنای دعا، مثلاً دعای آبی حمزه ثمالی، یا دعای امام حسین علیه‌السلام در روز عرفه را بفهمد و توجّه کند امکان ندارد از این دعای به این بلندی خسته شود؛ یعنی این گفتگویی که در این دعا انجام گرفته، بین آن بنده برگزیده و شایسته و بامعرفت و خدا، این قدر پُرجاذبه و نافذ و حقیقی است یعنی بیان‌کننده آن خواسته‌ای فطری انسان است که امکان ندارد کسی هیچ‌وقت از آن خسته شود.
دعا، یعنی خواستن و خدا را خواندن. خواستن، یعنی امیدواری. تا امید نداشته باشید، از خدا چیزی را درخواست نمی‌کنید. انسان ناامید که چیزی طلب نمی‌کند. پس دعا یعنی امید که ملازمِ با امید به اجابت است. دعا رقیب ابزار‌های مادّی نیست. این‌طور نیست که وقتی انسان می‌خواهد به مسافرت برود، یا با خودرو و قطار و هواپیما عازم شود و یا با دعا برود! همچنین این‌طور نیست که اگر انسان بخواهد وسیله‌ای به دست آورد، یا پول خرج کند و یا اگر پول نداشت به دعا متوسّل شود و آن وسیله را به دست آورد! معنای دعا این است که شما از خدا بخواهید تا او این وسایل را جور بیاورد. آن‌وقت علل مادّی، هرکدام در جای خودشان قرار می‌گیرند. دعای مستجاب این‌گونه است.
مغز عبادت، یا به تعبیر رایج ماها، روح عبادت، دعاست. دعا یعنی چه؟ یعنی با خدای متعال سخن گفتن؛ درواقع خدا را نزدیک خود احساس کردن و حرف دل را با او در میان گذاشتن. مغز هر عبادتی، دعاست. عبادات برای همین است که بتواند انسان را در مقابل خدای متعال خاشع و دلش را نیز مطیع و تسلیم کند. این اطاعت و خشوع در مقابل خداوند هم از نوع تواضع و خشوع و خضوع انسان‌ها در مقابل یکدیگر نیست؛ بلکه به معنای خشوع و خضوع در مقابل خیر مطلق، جمال مطلق، حُسن مطلق و فضل مطلق اوست؛ لذا دعا، یک نعمت است و فرصت دعا کردن، یک نعمت است.
منبع: کتاب «دعا از منظر حضرت آیه الله العظمی سید علی خامنه‌ای مدظله‌العالی رهبر معظم انقلاب اسلامی»
انتهای پیام/ 161
source