
فیلمهایی که در دهه گذشته موفق به کسب سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه مردم در جشنواره فیلم فجر شدهاند، عموماً در گیشه نیز عملکرد موفقی داشتهاند. این گزارش به بررسی میزان فروش این آثار در سینماهای کشور میپردازد.
جشنواره فیلم فجر بهعنوان مهمترین رویداد سینمایی ایران، هرساله با اهدای سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه مردم، نشاندهنده سلیقه و ترجیحات مخاطبان است.
در دهه اخیر، فیلمهایی که این جایزه را کسب کردهاند، غالباً توانستهاند در گیشه نیز موفقیتهای چشمگیری را تجربه کنند، هرچند که این سیمرغ از سوی نگاه بخشی از مخاطبان سینماست و به همه مخاطبان سینما تعمیم داده نشده و گویای نگاه همه تماشاگران و همه سلیقهها نیست، اما این جایزه عمدتا در بخش داوری با آنچه که داوران در نظر گرفتهاند در تمام این سالها متفاوت بوده است و گاهی نیز کاملا همسو با نظر داوران این جایزه به بهترین فیلم تعلق گرفته است.
سیمرغ بهترین فیلم از نگاه تماشاگران، سیمرغی است که بسیار برای فیلمسازان ارزشمند است، چرا که علاوه بر تخصیص بهترین زمان اکران برای این فیلم، تاثیرات بسیاری در شیوه و نگاه آنها در جریانسازی سینما دارد؛ هرچند در چند سال اخیر این سیمرغ دستخوش تغییراتی شد، از جمله این که در دورههایی این جایزه با حرف و حدیثهای بسیاری در راستای صیانت از آرای مردمی همراه بود و یا به طور کل حذف شد، اما در چهل و سومین جشنواره فیلم فجر بار دیگر به تصمیم دبیر جشنواره این سیمرغ به جمع جوایز بازگشت و به فیلم «پیشمرگ» ساخته علی غفاری اختصاص یافت تا بتواند در اکران نوروز ۱۴۰۴ حضور یافته و به اقبال خوب خود در اکران چشم بدوزد.
در این گزارش کوتاه نگاهی داریم به فیلمهایی که در یک دهه اخیر موفق به دریافت این جایزه از سوی مخاطبان خود شدهاند.
«ابد و یک روز» به کارگردانی سعید روستایی در سال ۱۳۹۴، پس از دریافت سیمرغ مردمی، با استقبال گستردهای در سینماها مواجه شد و فروش قابلتوجهی را به ثبت رساند آنقدر که بعد از گذشت یک دهه همچنان جزو فیلمهایی است که مخاطبان از آن یاد میکنند.
«ماجرای نیمروز» به کارگردانی محمدحسین مهدویان در سال ۱۳۹۵، نیز این جایزه را از آن خود کرد و در فروش موفق به جذب مخاطب بسیاری شد.
«مغزهای کوچک زنگزده» ساخته هومن سیدی در سال ۱۳۹۶، پس از کسب سیمرغ مردمی، فروش بالایی را تجربه کرد و به یکی از آثار موفق سال تبدیل شد.
«متری شیش و نیم» دومین ساخته سعید روستایی در سال ۱۳۹۷، پس از کسب سیمرغ مردمی، به یکی از پرفروشترین فیلمهای سال تبدیل شد و نشان داد که انتخاب مردمی جشنواره میتواند تأثیر مستقیمی بر موفقیت گیشه داشته باشد.
«شنای پروانه» به کارگردانی محمد کارت در سال ۱۳۹۸، پس از دریافت سیمرغ مردمی، با استقبال خوب مخاطبان در گیشه مواجه شد و فروش قابلتوجهی را به دست آورد.
«ابلق» به کارگردانی نرگس آبیار در سال ۱۳۹۹، این جایزه را دریافت کرد و با استقبال خوبی از سوی مخاطبان مواجه شد.
اما در سال ۱۴۰۰ با وجود آنکه نخستین ساخته امید شمس «ملاقات خصوصی» در صدر جدول مخاطبان قرار داشت و با استقبال خوب مخاطبان و منتقدان روبهرو شده بود، به دلیل بحثعدم صیانت از آرا مردمی، این جایزه به هیچ فیلمی تعلق نگرفت و دو سال بعد از آن نیز این جایزه به طور کلی از لیست جوایز حذف شد تا سرنوشت سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه تماشاگران در هالهای از ابهام باقی بماند.
در نهایت منوچهر شاهسواری دبیر چهل و سومین دوره برگزاری این رویداد هنری جایزه سیمرغ بهترین فیلم از نگاه تماشاگران را بار دیگر به جشنواره فیلم فجر بازگرداند و در نهایت از میان ۵ اثر اول این جایزه به «پیشمرگ» ساخته علی غفاری تعلق گرفت؛ فیلمی به تهیهکنندگی آرش زینال خیری که برشی از زندگی شهید سعید قهاری سعید، نظامی ایرانی است که در یکی از عملیاتهای مهم و پیچیده امنیتی در سال ۱۳۷۲ حضور موثر داشت.
در سیمرغ مردمی، مردم به طور مستقیم به فیلمهای مورد علاقه خود رأی میدهند و این جایزه بهعنوان نمادی از تعامل بیشتر بین سینماگران و مخاطبان تلقی میشود. در واقع انتخاب این جایزه به این شکل انجام میشود که هر مخاطب با خرید بلیت از سامانه کدی دریافت میکند که از طریق آن میتواند رای خود را به فیلم مورد نظر داده و سپس طی فرایندی آرا جمع.آوری و فیلم مورد نظر مشخص میشود.
در این دوره سانسهای فوق العاده و سانسهای خارج از جشنواره که ارگانها به نمایش آثار میپردازند، شامل این چرخه نشد تا از آرای مردمی محافظت صورت گیرد.
امید است که ادامه این روند در سالهای آینده با وجود فناوریهای جدید به شکلی پیش برود که مشکلات و حرف و حدیثهای این جایزه ارزشمند خاتمه یافته و فیلمسازان بتوانند از طریق درست و اصولی جایزه خود را از دست مردم این سرزمین دریافت کنند و براساس آن نگاه و سلیقه فیلمسازی خود را تغییر و یا ارتقا دهند.
source