دعا کردن یعنی امید داشتن

به گزارش خبرنگار فرهنگ دفاع‌پرس، دعا به تعبیر امام خمینی (ره) یکی از نعمت‌های خداوند بر انسان است، دعا کردن نیز شکرانه این نعمت است، نکته مهم در این میان آن است که علاوه بر شناخت و درک این نعمت زوایای آن را بشناسیم. امام خامنه‌ای در بسیاری از بیانات خود همواره بر التزام به دعا کردن تاکید دارند. ایشان توصیه دارند چه در امور جزئی و چه در امر کلی نباید از دعا کردن غافل شد. 

مجموعه بیانات امام خامنه‌ای در خصوص مفهوم و معنای دعا در کتاب «دعا از منظر حضرت آیه الله العظمی سید علی خامنه‌ای مدظله‌العالی رهبر معظم انقلاب اسلامی» گدآوری و تدوین شده که قسمت سوم آن را در ادامه می‌خوانید:

از کوچک بودن خواسته ابا نداشته باشید

یک مطلب در باب دعا این است که برای برآمدن حاجات، هیچ حاجتی را آن قدر بزرگ نشماریم که بگوییم: «این حاجت را دیگر نمی‌شود از خدا خواست، چون خیلی بزرگ است». نه. اگر حاجت، به خلاف طبیعت و سنن آفرینش نیست، اگر محال نیست، هرچه هم بزرگ باشد، مسأله‌ای نیست و از خدا بخواهید.

ضمناً، از کوچک بودن خواسته هم ابا نداشته باشید. خواسته‌های کوچکِ کوچک را هم از خدا بخواهید. در روایت است که حتّی بندِ کفش خود را ـ که چیز خیلی حقیری است ـ از خدا بخواهید. روایتی است از امام باقر علیه‌السلام که می‌فرماید: «و لا تُحقِّرُوا صغِیراً مِن حوائِجِکُم فإِنّ أحبّ المُؤمِنِین إِلی اللّهِ تعالی أسألُهُم»؛

«حاجت‌های کوچک را حقیر نشمارید و از خدا بخواهید». دعا را باید شناخت. دعا در عین اینکه دلِ انسان را با خدا متّصل و جان آدمی را سرشار از صفا و معنویت می‌کند، فکر و ذهن او را هم هدایت می‌نماید. این دعا‌ها درس است. اگر در معانی این دعا‌ها تدبّر کنیم، بزرگ‌ترین هدیه‌های معنوی الهی را در اینها خواهیم یافت.

خیلی اهمیت دارد که در قرائت دعاها، قطع و وصل جملات، صحیح و بجا باشد؛ تا آن‌کس که معنای دعا را می‌فهمد، حالش خراب نشود! مثلاً خوانده می‌شود: «بأبی انتم و امّی طبتم و طابت الأرض الّذی فی‌ها دفنتم»؛ درصورتی‌که باید گفته شود: «بِأبِی أنتُم و أُمِّی طِبتُم و طابتِ الأرضُ الّتِی فی‌ها دُفِنتُم». این دعا‌ها عبارات زیبایی است که اگر در قطع و وصل آن دقّت نشود، واقعاً به زیبایی آن لطمه می‌خورد.

اگر کسی معنای دعا، مثلاً دعای آبی حمزه ثمالی، یا دعای امام حسین علیه‌السلام در روز عرفه را بفهمد و توجّه کند که هر دو خیلی طولانی هستند و، چون گاهی انسان معنا را هم می‌داند، اما توجّه نمی‌کند، ذهنش جا‌های دیگر می‌رود امکان ندارد از این دعای به این بلندی خسته شود؛ یعنی این گفتگویی که در این دعا انجام گرفته، بین آن بنده برگزیده و شایسته و بامعرفت و خدا، این قدر پُرجاذبه و نافذ و حقیقی است یعنی بیان‌کننده آن خواسته‌ای فطری انسان است که امکان ندارد کسی هیچ‌وقت از آن خسته شود.

البتّه باید معنای این دعا‌ها را بفهمیم. خوشبختانه الآن ترجمه‌های خوب وجود دارد و مفاتیح‌الجنان و دعا‌های گوناگون ترجمه شده است. با توجّه به ترجمه‌ها، دقّت کنند و بخوانند. البتّه تا آنجایی که ما دیده‌ایم، هیچ ترجمه‌ای نتوانسته زیبایی‌های الفاظ این دعا‌ها را منعکس کند؛ ولی بالاخره مضمون دعا معلوم است. با توجّه به این ترجمه‌ها دعا‌ها را بخوانند. کسانی که می‌خوانند و با آنها عدّه‌ای هم‌صدا می‌شوند، بعضی از فقرات دعا را لااقل ترجمه کنند. البتّه مرتبه پائین ترش هم این است که اگر انسان معنای دعا را نمی‌فهمد، همین‌قدر احساس کند که با یک زبانِ شیفته حاکی از سوز دل دارد با خدای متعال حرف می‌زند. آنجا که توجّهِ لازم را در حال دعا داشته باشیم، دعا مستجاب خواهد شد؛ یا زود و یا دیر. 

انتهای پیام/ 161