اسپیلبرگ: «پدر خوانده» بزرگ‌ترین فیلم آمریکایی است/ پاچینو: کاپولا بیش از خودم به من ایمان داشت/ دنیرو: تو زندگی مرا تغییر دادی

همشهری آنلاین: افسانه‌های هالیوود شنبه شب گرد هم آمدند تا از فرانسیس فورد کاپولا قدردانی کنند؛ او جایزه معتبر دستاورد مادام‌العمر AFI (موسسه فیلم امریکا) را که بالاترین افتخار اعطا شده توسط مؤسسه فیلم آمریکا است، دریافت کرد.

به گزراش ورایتی، اسپیلبرگ کاپولا را «بی‌باک» خواند. اسپیلبرگ که برای اولین بار در سال ۱۹۶۷ با کاپولا ملاقات کرده بود، گفت: «از یک سو، تو جنگجوی هنرمندان مستقل هستی، همیشه از آرمان‌های آنان دفاع کرده‌ای، و همچنین، و همیشه، بی‌باک در گشودگی نسبت به ایده‌ها، نظرات و الهامات هستی.» او به یاد آورد که چگونه نسخه اولیه‌ای از فیلم «اینک آخرالزمان» که پنج ساعت طول داشت را با دیگر فیلمسازان تماشا کرده بود: «وقتی فیلم به پایان رسید، از ما خواستی بگوییم چه دیدیم، چه احساسی داشتیم. همه ما را دعوت کردی، و یکی یکی گفتیم کجاها گم شدیم و کجاها پیدا. من با حیرت نشسته بودم و یاد می‌گرفتم که محدود نکردن خود و جستجو کردن، در واقع قدرت فوق‌العاده توست.»

اسپیلبرگ ادامه داد: «برای من، «پدرخوانده» بزرگ‌ترین فیلم آمریکایی است که تاکنون ساخته شده. بسیاری از هنرمندان می‌توانند و این کار را می‌کنند که به کارشان روی صفحه، بوم یا پرده افتخار کنند، اما تحسین ما برای تو، فرانسیس، از سوی نوع متفاوتی از تماشاگران است. وقتی جوانیم، می‌خواهیم والدین‌مان را سربلند کنیم، سپس دوستان‌مان را، سپس همکاران‌مان را، و در نهایت همتایان‌مان را، اما تو، آقا، همتا نداری.» اسپیلبرگ گفت: «تو آنچه را پیش از این بود گرفتی و معیار سینمای آمریکا را بازتعریف کردی، و با این کار، نسلی از روایت‌گران را الهام بخشیدی که می‌خواهند تو به کارشان افتخار کنی، به کار ما افتخار کنی، و من همیشه می‌خواهم تو به کارم افتخار کنی.»

لوکاس به پیوند طولانی خود با کاپولا به عنوان کارگردان «اینک آخرالزمان» اشاره کرد – این دو نخستین بار زمانی که لوکاس در سال ۱۹۶۸ در پشت صحنه فیلم «رنگین‌کمان فینیان» کاپولا حضور یافت، با هم ملاقات کردند. لوکاس کاپولا را قهرمان خود خواند. لوکاس گفت: «وقتی ۲۲ ساله بودم، او به من یاد داد که از پریدن از صخره‌ها نترسم. و من تا پایان عمرم با این آموزه زندگی کردم، اگرچه هیچ‌وقت به آن سطح بالایی که او می‌رود نرسیدم.»

لوکاس و اسپیلبرگ سپس جایزه دستاورد مادام‌العمر AFI را به کاپولا اهدا کردند. کاپولا از این ستایش‌ها به شدت تحت تأثیر قرار گرفت.

در سخنرانی‌اش، کاپولا خاطراتش را با دوستان و خانواده به یاد آورد. او گفت: «زمین‌های خالی که در آن بازی می‌کردم، اغلب ناپدید شده و ساختمان‌های جدیدی جای آن‌ها را گرفته‌اند که نمی‌شناسم. دوستان و همسایگان زیادی که لبخندم را پاسخ می‌دادند؛ آن پسری که نمی‌گذاشت در تیمش باشم و حالا هنوز در باشگاهش توپ می‌اندازد، و بسیاری دیگر که به یاد دارم، همه پیرتر شده‌اند اما هنوز یک‌جورایی همانند گذشته‌اند. یک دوست جوان، به بلندی و قدرتی که زمانی داشت، حالا همان است. نه، این پسرش است، همان پسربچه‌ای که روی شانه‌هایش حمل می‌کرد.»

او ادامه داد: «اینجا همان پله‌ای است که خانواده‌ام در شب‌های گرم تابستان می‌نشستند و می‌نوشیدند، اما دستگاه فروش خودکاری که اولین بادام هندی زندگیم را از آن چشیدم کجاست؟ همه عموهایم، خاله‌هایم، همه هنوز اینجا هستند، آن بیرون. بعضی با دست تکان دادن به استقبالم می‌آیند یا بوسه‌ای برایم می‌فرستند. چه کششی در قلبم دارند. چهره‌هایی که می‌شناختم و دوست داشتم. برخی که از آن‌ها می‌ترسیدم، برخی که مشوق و دلگرم‌کننده بودند، و آن‌هایی که احساس می‌کردم به من ظلم کرده‌اند، اما هر کدام دلایل خود را داشتند، و من یک بار دیگر آن‌ها را می‌بخشم، چون آموخته‌ام تنها کسی که واقعاً بخشیدنش غیرممکن است خودت هستی.»

کاپولا در پایان گفت: «حالا می‌فهمم اینجا، این جایی که مرا ساخته، خانه‌ام، واقعاً یک مکان نیست، بلکه شما هستید – دوستان، همکاران، معلمان، همبازی‌ها، خانواده، همسایگان – همه چهره‌های زیبایی که مرا خوشامد می‌گویید، چون من هستم و همیشه خواهم بود نه چیزی بیش از یکی از شما.»

کاپولا آشکارا تحت تأثیر ادای احترام‌هایی از سوی رابرت دنیرو، آل پاچینو، آدام درایور، هریسون فورد، مورگان فریمن، داستین هافمن، ران هاوارد، سی. توماس هاول، دایان لین، اسپایک لی و رالف ماکیو قرار گرفت.

بازیگران «پدرخوانده» یعنی دنیرو و پاچینو نیز برای ادای احترام به کاپولا روی صحنه آمدند. دنیرو گفت: «تو زندگی مرا تغییر دادی.» پاچینو نیز با قدردانی از چشم‌انداز پیشگامانه کاپولا گفت: «فرانسیس مدت زیادی برای ما جنگید. او برای فیلمش و دیدگاهش جنگید، کاری که همیشه انجام می‌دهد.» پاچینو از کاپولا تشکر کرد که «بیش از آنکه من به خودم ایمان داشته باشم، به من ایمان داشت.»

هافمن یکی از بسیاری از بازیگرانی بود که از توانایی بی‌نظیر کاپولا در شناسایی و پرورش استعداد تمجید کرد. هافمن به حاضران گفت چگونه کاپولا برای ستارگانی چون دایان کیتون، آل پاچینو، تالیا شایر، جیمز کان و دیگران جنگیده بود. او گفت: «با انتخاب آن‌ها، فرصت یک عمر را به آن‌ها دادی.» هافمن که در «مگالوپلیس» بازی کرده است، به شوخی گفت: «متأسفانه، تو تا وقتی که من ۸۶ ساله شدم صبر کردی.»

کاپولا خود را به عنوان یکی از بزرگ‌ترین مؤلفان سینما به تثبیت رساند، با آثار برجسته‌ای چون دنباله‌های «پدرخوانده»، «مکالمه»، «اینک آخرالزمان» و «دراکولای برام استوکر».

در اوایل شب، مدال افتخاری فارغ‌التحصیلان فرانکلین جی. شفنر به طور پس از مرگ به دیوید لینچ اهدا شد. لینچ در ویدئویی که پیش از مرگش ضبط شده بود، گفت: «AFI یعنی یادگیری از طریق تجربه و تحلیل تاریخ سینما و یادگیری با عمل.» لینچ ادامه داد: «AFI به شما کمک می‌کند صدای سینمایی منحصر به فرد خود را پیدا کنید و صدای شما را تشویق می‌کند تا طنین‌انداز شود. من AFI را دوست دارم.»

این مراسم سالانه در تئاتر دالبی در لس‌آنجلس برگزار شد، جایی که خانواده کاپولا، دوستان نزدیک و همکارانش از حرفه پرافتخار او تجلیل کردند.

یک ویژه برنامه تلویزیونی از این جشن با عنوان «پنجاهمین جایزه دستاورد مادام‌العمر AFI: ادای احترام به فرانسیس فورد کاپولا» از شبکه TNT پخش خواهد شد و بازپخش آن در تاریخ بعدی از شبکه TCM به نمایش درخواهد آمد.

این جایزه که نخستین بار در سال ۱۹۷۳ اهدا شد، تاکنون به چهره‌هایی چون اورسن ولز، بتی دیویس، آلفرد هیچکاک، جین کلی، سیدنی پواتیه، استیون اسپیلبرگ، مریل استریپ، دنزل واشنگتن و دیگران اعطا شده است. سال گذشته، AFI از نیکول کیدمن تجلیل کرد.