محمود واعظی، عضو هیات علمی دانشگاه تهران با حضور در غرفه مرکز ساماندهی ترجمه و نشر در گفت‌وگو با خبرنگار دفاع‌پرس درباره چشم‌انداز ترجمه در سطح بین‌الملل و راهکارهای توسعه و بهبود آن اظهار داشت: یکی از کارهای مهمی که هنوز در نظام جمهوری اسلامی ایران غافل مانده، ساماندهی بحث ترجمه و نشر معارف اسلامی است. در گذشته محدودیت کمتری را روبروی خود داشتیم، ولی حالا این مسائل بیشتر شده است. فشارهای مختلف، به ویژه به دلیل تحریم‌ها و هجمه‌هایی که علیه جمهوری اسلامی وجود دارد، شرایط را پیچیده‌تر کرده است. از نظر سازماندهی و حضور در بازارها و سامانه‌ها، ارتباطات به شکل مؤثرتری ساماندهی شده و رشدی که حاصل شده، قابل مقایسه با گذشته نیست.
واعظی در ادامه افزود: یکی دیگر از گلایه‌ها این است که در حال حاضر، ما پایه و ارکان نظام را به طور همه جانبه نمی‌بینیم. ما می‌خواهیم کار خود را به تنهایی و با سر پایین پیش ببریم، در حالی که یک مجموعه از لوازم و اسناد رسمی وجود دارد که باید ثبت شوند تا با نظام به صورت هماهنگ عمل کنند. برای مثال، مرکز ساماندهی ترجمه و نشر معارف اسلامی و علوم انسانی بایستی سامانه‌ای برای مجموعه موسسات مختلف ایجاد کند. در وزارت ارشاد ۵ هزار موسسه قرآنی داریم و در سامانه وزارت علوم ۹ هزار موسسه آموزش عالی ثبت شده است.
این استاد دانشگاه تاکید کرد: قرار بود این موسسات زیر چتر یک نهاد واحد فعالیت کنند و یک نهاد، مسئول شناسایی منابع، متون و محتوا برای خارج از کشور باشد تا ترجمه و نشر را به‌عهده بگیرد، اما این کار هنوزبه طور کامل انجام نشده اسکه البته دلایل بسیاری دارد.
وی همچنین یادآور شد: مسئله دیگر این است که مرکز ساماندهی ترجمه و نشر، زیرساخت‌های هماهنگ با مجموعه نظام را نداشته و هر موسسه‌ای به‌طور جداگانه و بدون هماهنگی، کار خود را پیش می‌برد. برای مثال، ما با آیت‌الله جوادی آملی در مورد دوره ۸۰ جلدی تسنیم صحبت کردیم که یک دوره را در اختیار قریش شهاب در شرق آسیا قرار دهیم که اولین تفسیر را در این منطقه انجام داده است، این در حالی است که این اطلاعات را باید به مرکز ساماندهی ترجمه و نشر منتقل می‌کردیم تا مشکلات برطرف شود، نه اینکه خود دست به کار شویم.
واعظی اظهار کرد: همه ما در این زمینه غفلت داریم و بسیاری از سازمان‌ها اعتقادی به واگذاری کارها به مرکز ساماندهی ترجمه و نشر ندارند. ارتباطات این مرکز با سازمان‌ها و نهادها آن‌طور که باید، برقرار نیست و به همین دلیل به طور رسمی شناخته نمی‌شود. برای مثال، مرکز الهیات دانشگاه تهران با ۶۰ استاد، باید سالانه چندین کتاب و مقاله منتشر کند. وی با بیان اینکه اگر تولید محتوا صورت نگیرد، افت علمی ایجاد خواهد شد و افراد از مجموعه حذف می‌شوند. باید استقبال بیشتری از نشر و ترجمه به زبان‌های دوم و سوم صورت گیرد.
وی با تصریح بر اینکه از دو جهت با نقص مواجه هستیم، توضیح داد: نخست، مرکز ساماندهی ترجمه و نشر معارف اسلامی و علوم انسانی باید حضور پررنگ‌تری داشته باشد و دوم، باید به دنبال اقدامات مؤثر و هماهنگ بود. برای مثال، این مرکز باید با دانشگاه علامه طباطبایی که مخصوص حوزه علوم انسانی است یا دانشکده معارف و اندیشه اسلامی دانشگاه تهران، دانشکده روانشناسی و… همچنین مجموعه هدا (دفتر هم‌افزایی دانشکده‌های الهیات ایران) باید بیشتر همکاری و هماهنگی بیشتری داشته باشد.
بیان کرد: باید از مجموعه‌ها دعوت شود و نشست‌های موثر برگزار کرد. خلأیی که امروز وجود دارد این است که مرکز ساماندهی ترجمه و نشر معارف اسلامی و علوم انسانی با وجود داشتن نیروی انسانی، برنامه، سامانه و مدیریتی باتجربه که با زحمت بسیار کار را پیش می‌برد، هنوز آن‌طور که باید در صحنه دیده نمی‌شود. این مرکز باید بتواند حضور مؤثر خود را نشان دهد. در حوزه تبادل اطلاعات و اطلاع‌رسانی ضعف‌هایی وجود دارد. واعظی همچنین گفت: مراکز و نهادهای مرتبط باید بیشتر با یکدیگر در ارتباط باشند و تعاملاتشان را گسترش دهند.
رایزنی‌ها باید جدی‌تر گرفته شود تا آثار تولید شده به چاپ رسیده و به دست اساتید و نخبگان علمی برسند .وی یادآور شد: مرکز بین‌المللی همکاری‌های قرآنی و بیش از ۲۰ دانشکده علوم انسانی نیز در کشور فعال هستند. لازم است که تعامل، ارتباط و تبادل اطلاعات میان مرکز ساماندهی ترجمه و نشر و این مراکز علمی و دانشگاهی بیش از پیش تقویت شود. تنها در این صورت می‌توان به یک جریان مؤثر در عرصه ترجمه، نشر و تولید محتوای دینی و تمدنی برای مخاطبان بین‌المللی دست یافت.
واعظی ادامه داد: سامانه زیست‌بوم ترجمه، یکی از ضرورت های مهم و از کارهای بر زمین مانده نظام به شمار می‌رود. بسیاری از فعالیت‌های ما دیده نمی‌شود و به دست افراد و نهادهایی که باید در جریان آن باشند، نمی‌رسد. اگر این فرایند به شکل صحیحی ساماندهی و یکپارچه شود، می‌تواند بسیار اثرگذار باشد.
این عضو هیات علمی دانشگاه تهران تصریح کرد: وجود قابلیت جست‌وجو در حوزه نشر، ترجمه، ناشران و سایر عناصر مرتبط، یک ضرورت است. چنین قابلیتی باعث تسهیل ارتباطات و روان شدن تعاملات داخلی با دانشگاه‌ها، اساتید، ناشران و تولیدکنندگان محتوا در بخش‌های مختلف خواهد شد. این یک گام بلند برای نظام سازمانی است و مرکزی که متصدی این کار باشد، می‌تواند جایگاه مؤثری در سطح ملی و بین‌المللی به دست آورد. وی گفت: ضروری است که دانشگاه‌ها نیز در این مسیر نقش فعالی ایفا کنند. باید گزارشی از فعالیت‌های دانشگاه‌ها در حوزه ترجمه و نشر، با حضور مرکز ساماندهی تر جمه و نشر ارائه شود. این سامانه می‌تواند محلی برای ثبت نیازها، ایده‌ها و همکاری‌ها باشد.
انتهای پیام/ 161
source