پرویز شاپور؛ کاریکلماتوریستی که نامش با فروغ فرخزاد گره خورده است

فرارو- 5 خرداد سالروز تولد «پرویز شاپور»، کاریکلماتوریست ایرانی است.  او در  کنار نویسندگی، نامش با «فروغ فرخزاد» عجین شده است.

به گزارش فرارو، «پرویز شاپور» ابداع کننده سبک جدیدی در ادبیات فارسی به نام «کاریکلماتور» بود. این واژه از ترکیب کلمه و کاریکاتور ساخته شده است. در ادامه نگاهی به زندگی «پرویز شاپور» خواهیم داشت.

بیوگرافی پرویز شاپور

پرویز شاپور در سال 1302 در قم زاده شد و بعد از اتمام تحصیل در مقطع دبیرستان به تهران آمد و در رشته اقتصاد درس خواند. او در 28 سالگی با دختر یکی از بستگان خود ازدواج کرد و آن دختر کسی نبود جز «فروغ فرخزاد». شاپور اولین بار مطالب طنزآمیز را در روزنامه های محلی اهواز با نام مستعار به چاپ رساند. بعد از مدتی به تهران برگشت و در مجله «خوشه» به سردبیری احمد شاملو مشغول به کار شد. او در سال 1346 کلمه «کاریکلماتور» را برای جملات طنز خود انتخاب کرد و به تشویق«اردشیر محصص»، به طراحی فانتزی روی آورد و شروع به طراحی با الهام از حیوانات و اشیا کرد. «پرویز شاپور» در 15 مرداد 1378  چهره در نقاب خاک کشید.

آثار پرویز شاپور

از پرویز شاپور، چندین کتاب کاریکلماتور به جا مانده است. اولین کتاب در سال 1350 و آخرین اثر «پایین آمدن درخت از گربه» نام دارد. «فانتزی سنجاق قفلی» و «تفریح نامه» نیز از بهترین آثار اوست.

«عمران صلاحی» در مصاحبه با مجله بخار در سال  1389 درباره «پرویز شاپور» گفته بود: «دنیایی که «شاپور» آفریده، زیبا و شگفت انگیز است. وقتی آدم به دنیای شاپور پا می گذارد، مانند بچه ای است که وارد یک گاردن پارتی عجیب شده و به یک منظره آتش نگاه می کند.»

نگاه کودکانه «پرویز شاپور» را به خوبی می توان در «کاریکلماتور» هایش دید. مانند:

برخی از محصلین با آسانسور به کلاس بالاتر می روند.

 به محض اینکه چشمم به عزرائیل افتاد خودم را به مردن زدم.

 هرگز اختلاف طبقاتی بین مرغ و خروس حل نمی‌شود.

پرویز شاپور و فروغ فرخزاد

نام «پرویز شاپور» بیش از هر چیزی با «فروغ فرخزاد» گره خورده است. آنها در ابتدا فقط فامیل بودند اما زمانی که فروغ به سن 17 سالگی می رسد با شاپور 27 ساله ازدواج می کند. فروغ به حدی عاشق «پرویز شاپور» بود که در مقابل همه می ایستد  تا بتواند با او  زندگی کند. «شاپور» اولین کسی بود که بذر عشق را در وجود فرخزاد کاشت، این شیفتگی سبب شد تا فروغ نامه های سوزناک و عاشقانه در فراغ و دوری از او بنویسد. این نامه ها به کوشش فرزند آنها در کتاب «تپش های عاشقانه» منتشر شد. آنها در سال 1331 صاحب یک فرزند به نام کامیار شدند. گرمای ازدواج آنها خیلی زود سرد شد و در سال 1334 به جدایی کشید. شاپور بعد از جدایی از فروغ دیگر ازدواج نکرد و تا زمانی که او در قید حیات بود، اجازه دیدار با پسرش را به مادر نداد.

پانوشت: «کاریکلماتور»، جملاتی پرمحتوا در عین حال کوتاه و همراه با شوخ طبعی است که گاهی شبیه یک جمله حکیمانه و گاهی شبیه شعر است.