به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، سیدمجید نبوی پژوهشگر حوزه علوم قرآنی و حدیث‌شناسی شیعی طی یادداشتی با عنوان «تأثیر اربعین بر سبک زندگی» نوشت:
اربعین، به عنوان یکی از بزرگ‌ترین تجمعات انسانی در جهان، نه تنها نمادی از عزاداری برای امام حسین علیه‌السلام است، بلکه فرصتی بی‌نظیر برای بازنگری و اصلاح سبک زندگی مسلمانان، به ویژه شیعیان، به شمار می‌رود. این رویداد عظیم که هر ساله میلیون‌ها زائر را به سوی کربلا می‌کشاند، فراتر از یک مناسبت مذهبی، به مثابه دانشگاهی عملی برای تربیت نفس و ارتقای ابعاد مختلف زندگی عمل می‌کند. در میان جنبه‌های گوناگون تأثیر اربعین بر سبک زندگی، بعد معنوی و عبادی آن برجسته‌ترین نقش را ایفا می‌کند. اربعین با فراهم آوردن فضایی برای تأمل، عبادت و ارتباط عمیق با خداوند، می‌تواند تأثیرها و تغییرهای عمیقی در سبک زندگی فرد ایجاد کند. این تغییرها، از افزایش ایمان و استوارسازی نماز گرفته تا تعمیق ارتباط با خدا، زندگی روزمره را به سوی تعالی معنوی سوق می‌دهند.
تغییرات در سبک زندگی از طریق تقویت ایمان
ایمان، به عنوان پایه و اساس سبک زندگی اسلامی، در آموزه‌های قرآن کریم دل‌های مؤمنانِ ذاکرِ خدا را روشن می‌کند و یاد خدا و ترس از خدا سبب افزایش ایمانِ مومنان می‌شود. (انفال /2). اربعین، با ایجاد فضایی مملو از یاد خدا و امام حسین علیه‌السلام (که در راه خدا زندگی کرد و در راه خدا جنگید و در راه خدا کشته شد)، می‌تواند ایمان فرد را به طور عملی افزایش دهد و در نتیجۀ این افزایش ایمان، تغییرات ملموسی در زندگی روزمره او ایجاد شود. زائران در مسیر پیاده‌روی اربعین، که گاه بیش از 80 کیلومتر طول می‌کشد، با چالش‌های جسمی و روحی روبرو می‌شوند که این چالش‌ها، فرصتی برای آزمون و تقویت ایمان فراهم می‌آورد.
زائری که در اربعین، سختی‌های راه را با یاد خدا تحمل کرده، پس از بازگشت، اغلب ایمان خود را در مواجهه با مشکلات زندگی روزمره، مانند چالش‌های اقتصادی یا خانوادگی، استوارتر می‌یابد. برای مثال، فرد ممکن است پیش از اربعین، در برابر وسوسه‌های مادی ضعیف باشد، اما پس از تجربه این زیارت، ایمانش او را به سوی انتخاب‌هایی هدایت می‌کند که اولویت را به امور معنوی می‌دهد، مانند کاهش هزینه‌های غیرضروری و افزایش کمک به نیازمندان. اربعین، ایمان را از حالت نظری به عملی تبدیل می‌کند و فرد را وادار می‌کند تا در سبک زندگی‌اش، تأمل و اعمال صالح الهی را پیاده کند.
در نتیجه این تغییرات، سبک زندگی فرد از مادی‌گرایی به سوی معنویت سوق می‌یابد. زائران اغلب گزارش می‌دهند که پس از اربعین، تمایل کمتری به تجملات دارند و در عوض، زمان بیشتری را به فعالیت‌های دینی مانند شرکت در مجالس حسینی اختصاص می‌دهند. این تغییر، نه تنها آرامش درونی فرد را افزایش می‌دهد، بلکه روابط او با خانواده و جامعه را بهتر و بر پایه ایمان استوار می‌کند. بنابراین اربعین می‌تواند ایمان را به عنوان یک الگوی پایدار در زندگی روزمره نهادینه و فرد را به سوی انتخاب‌هایی هدایت کند که زندگی‌اش را معنادارتر سازد.
تغییرات در سبک زندگی و پایبندی به نماز
نماز، به عنوان یکی از ارکان اسلام، در روایات شیعی به عنوان «عمود الدین» شناخته می‌شود. رسول خدا صلی الله علیه و آله می‌فرمایند: «اَلصَّلاَةُ عِمَادُ اَلدِّینِ فَمَنْ تَرَكَ صَلاَتَهُ مُتَعَمِّداً فَقَدْ هَدَمَ دِینَهُ وَ مَنْ تَرَكَ أَوْقَاتَهَا یَدْخُلُ اَلْوَیْلَ وَ اَلْوَیْلُ وَادٍ فِی جَهَنَّمَ كَمَا قَالَ اَللَّهُ تَعَالَى فِی سُورَةِ أَ رَأَیْتَ فَوَیْلٌ لِلْمُصَلِّینَ `اَلَّذِینَ هُمْ عَنْ صَلاتِهِمْ ساهُونَ»؛ یعنی نماز ستون دین است؛ پس کسی که نماز خود را عمداً ترک کند، دینش را ویران کرده است، و کسی که اوقات نماز را رها کند، وارد ویل می‌شود. ویل دره‌ای در جهنم است، همان‌گونه که خداوند متعال در سوره «أرأیت» (سوره ماعون) فرموده است: «پس ویل بر نمازگزارانی که از نمازهایشان غافل هستند.»
اربعین، با فراهم آوردن فرصتی برای ادای نماز در فضایی مقدس و جمعی، می‌تواند این رکن را در سبک زندگی فرد تقویت و تغییرات عملی در عادات روزانه ایجاد کند. در طول پیاده‌روی اربعین، زائران بارها نماز را در موکب‌ها، کنار جاده‌ها و حتی در میان جمعیت ادا می‌کنند. این عمل، نماز را از یک وظیفه فردی به تجربه‌ای جمعی و عمیق تبدیل می‌کند. یکی از تغییرات کلیدی که اربعین ایجاد می‌کند، اولویت‌بندی نماز در برنامه روزانه است. زائرانی که در اربعین، نماز را در میان خستگی و شلوغی ادا می‌کنند، پس از بازگشت، اغلب عادت می‌کنند نماز را اول وقت بخوانند، حتی در محیط‌های پرمشغله مانند محل کار یا خانه. این تغییر، به مدیریت بهتر زمان در نماز منجر می‌شود؛ برای نمونه، فرد ممکن است پیش از اربعین، نماز را به تأخیر بیندازد، اما پس از آن، آن را مقدم بر کارهای دنیوی بداند و این امر، به کاهش استرس و افزایش تمرکز در زندگی حرفه‌ای‌اش کمک کند. درس‌هایی از قیام امام حسین که نماز را حتی در بحبوحه جنگ ترک نکرد، زائران را ترغیب می‌کند تا نماز را به عنوان ستون زندگی‌شان ببینند.
در سبک زندگی روزمره، این استوارسازی نماز تغییرات گسترده‌ای ایجاد می‌کند. برخی از زائران پس از اربعین، برنامه‌ای منظم برای نمازهای مستحبی مانند نماز شب تنظیم می‌کنند و این عادت، به بهبود کیفیت آرامش روانی‌شان منجر می‌شود. علاوه بر این، نماز جمعی در اربعین، فرد را به شرکت در نمازهای جماعت در مسجد محلی تشویق می‌کند که این امر، روابط اجتماعی او را تقویت می‌کند. اربعین، نماز را از یک عبادت مکانیکی به یک ارتباط عاطفی با خدا تبدیل می‌کند و به ین ترتیب، سبک زندگی فرد را بر پایه عبادت استوار می‌کند، به گونه‌ای که امور دنیوی در سایه آن قرار می‌گیرند.
انتهای پیام/
source