جعفر شکرپور، کارگردان نمایش «زیر زمین»، در گفت‌وگو با ایکنا با اشاره به آغاز اجرای این اثر در بوتیک هنر ایران اظهار کرد: این نمایش برای او صرفاً یک داستان نیست، بلکه روایتی از فرودهای انسانی، از غم‌هایی که بی‌صدا دهان باز کرده‌اند و از سرنوشت‌هایی است که می‌تواند برای هر فردی در جامعه تکرار شود. «زیر زمین» روایت شخصی نیست، بلکه «داستان من و ما» است؛ تجربه‌ای که مخاطب امروز، به ویژه در مواجهه با تاریخ معاصر، نیاز دارد آن را دوباره بشنود، تحلیل کند و از نو معنا بسازد.
وی درباره چرایی انتخاب متن آرش عباسی بیان کرد: این اثر توانسته است فضای تلخ، انسانی و پیچیده‌ای از دهه‌های گذشته را بازنمایی کند؛ فضایی که در آن یک خواهر و برادر محروم از نعمت خانواده، روزهای سخت خود را در خانه یک سرهنگ فراری از دوران پهلوی می‌گذرانند. این تلخی نمایشی نیست، بلکه بخشی از زیست تاریخی ماست و هنر باید آن را ثبت و بازآفرینی کند تا حافظه جمعی فراموش نکند چگونه زیسته‌ایم.
کارگردان «زیر زمین» دریافت خود از تاریخ معاصر ایران را نگاهی اخلاق‌محور دانست و تصریح کرد: اگر تاریخ را صرفاً روایت پی‌درپی وقایع بدانیم، به بیراهه رفته‌ایم. تاریخ معاصر ایران پر از سوءبرداشت‌هایی است که سال‌ها به دلیل کم‌کاری هنرمندان یا محافظه‌کاری‌های بی‌دلیل، در تاریکی مانده است و تئاتر امکان کم‌نظیری برای بازخوانی تاریخ از منظر انسان دارد. در «زیر زمین»، تاریخ نه از زبان یک مورخ، بلکه از دل زندگی دو کودک بی‌پناه روایت می‌شود و همین، آن را به آینه‌ای انسانی تبدیل می‌کند.
وی یکی از ضرورت‌های امروز هنرهای نمایشی را بازنمایی صادقانه وقایع انقلاب عنوان کرد و گفت: نسل جدید باید بداند انقلاب چگونه زندگی‌ها را دگرگون کرد، چگونه معادلات قدرت را تغییر داد و چگونه خانواده‌ها را به اشکال مختلف درگیر کرد. اگر آثار نمایشی از پرداختن به انقلاب غفلت کنند، بخشی از هویت اجتماعی ما حذف می‌شود و آن‌گاه روایت‌های جعلی جای آن را پر می‌کنند.
کارگردان «زیر زمین» درباره تیم اجرایی نمایش نیز توضیح داد: حضور بازیگرانی چون فاطیما جودکی و بهنام سرلک و همچنین صداپیشگی داوود شمس به شکل‌گیری فضای احساسی و روانی اثر کمک کرده است. صداپیشگی در این نمایش نه یک عنصر فرعی، بلکه یک لایه روایی است که به ذهنیت شخصیت‌ها عمق می‌دهد و فضای زیرزمینی اثر را در ذهن تماشاگر تثبیت می‌کند.
شکرپور درباره طراحی صحنه و لباس که توسط بهنام سرلک انجام شده نیز بیان کرد: «زیر زمین» فضایی بسته، محدود و فشارآور دارد؛ فضایی که باید با یک طراحی مینیمال اما سنگین بازآفرینی می‌شد. طراح نور، اکبر شجاعی، نیز تلاش کرده است نور نه یک عنصر تزئینی، بلکه بخشی از روایت باشد؛ نوری که گاهی به اندازه همان «کورسوهای امید» در زندگی خواهر و برادر داستان کم‌رمق است.
کارگردان این اثر درباره اهمیت مشارکت گروهی عوامل نمایش گفت: در پروژه‌ای با این حجم از جزییات، نقش‌هایی مثل طراحی گرافیک، ساخت تیزر، مدیریت صحنه و حتی اتاق فرمان، بخشی از هویت هنری کار هستند. نمایش «زیر زمین» محصول یک اجرا نیست، بلکه نتیجه یک زیست مشترک است؛ از طراحی دکور گرفته تا مدیریت روابط عمومی و عکاسی.
شکرپور با اشاره به زمان اجرای نمایش گفت: «زیر زمین» از ۹ تا ۲۸ آذر ساعت ۲۱:۳۰ در بوتیک هنر اجرا می‌شود. بوتیک هنر فضایی است که به تجربه‌های متفاوت اجرایی اجازه بروز می‌دهد. این نمایش نیز دقیقاً بر پایه همین آزادی شکل گرفته؛ آزادی برای نشان دادن وضعیت انسانی، بی‌تعارف و بی‌پرده.
وی درباره مسیر کاری خود بیان کرد: «زیر زمین» سومین تجربه من پس از نمایش‌های «مردی به نام دایک» و «مارماهی» است. هر کارگردانی باید جهان شخصی خود را بسازد و هر نمایش قدمی باشد برای نزدیک شدن به آن جهان. برای من جهان انسان‌های فراموش‌شده، جهان کسانی است که زیر بار تاریخ له شده‌اند، اما روایتشان هنوز شنیده نشده است.
شکرپور در انتها تأکید کرد: وظیفه هنر این نیست که تاریخ را بسازد، بلکه باید آن را بازتاب دهد؛ اما بازتابی آگاهانه، عمیق و مسئولانه. «زیر زمین» تلاش می‌کند مخاطب را به فکر وادارد که هر دوره از تاریخ، سایه‌هایی دارد که اگر دیده نشوند، دوباره تکرار می‌شوند و امیدوار است این نمایش، تماشاگر را در برابر بخشی از واقعیت تاریخ معاصر ایران قرار دهد؛ واقعیتی که هم تلخ است و هم ضروری.
انتهای پیام
source