هفته دفاع مقدس فرصت مغتنمی برای پرداخت به آثار هنری، ادبی، سینمایی و.. با مفاهیم مقدسی چون دفاع از وطن است. مفاهیمی که به گذر زمان هیچگاه و برای هیچ ملتی کهنه و تکراری نخواهد شد. تکریم از مقام بزرگمردان وطن‌پرست ایرانی که طی 8 سال دفاع از میهن خویش استوار و چون سرو ایستادند به روز و هفته و هفته‌ها، کم‌لطفی در حق و حرمت ایشان است ولی این نام‌گذاری‌ها به نوعی نمادی از احترام و توجه بیشتر به مقام این عزیزان است.
سینمای دفاع مقدس که تنها گونه بومی سینمای کشورمان است یکی از مهمترین رسانه‌های جمعی در رساندن پیام‌های ماهوی دفاع مقدس است و اگر با تعریف مارشال مک لوهان از رسانه به آن نگاه کنیم که مطابق آن رسانه همان پیام است؛ اهمیت این‌گونه سینمایی و علت توجه به آن را درمی‌یابیم.
خبرنگار ایکنا به منظور نگاهی مختصر به این سینما به گفت‌وگو با علی‌‌اصغر جعفری؛ معاون هماهنگی و امور استان‌های بنیاد حفظ آثار انقلاب و دفاع مقدس نشسته است.
ایکنا – به بهانه هفته دفاع مقدس و ارزیابی اجمالی از این گونه سینمایی، لطفا درباره کم رونقی این ژانر سینمایی در سال‌های اخیر توضیح بفرمایید.
سینمای دفاع مقدس فراز و فرودهای بسیاری داشته که بخشی از آن به سیاستگذاری مسئولان سینمایی مربوط می‌شود. این شکل از سینما یکی از گونه‌های پرهزینه است برای همین ساخت این دست تولیدات مستلزم حمایت‌های دولتی است. در همین راستا هرگاه حمایت از این شکل فیلمسازی مناسب بوده شاهد رشد سینمای دفاع مقدس بوده‌ایم. درباره مشارکت بخش خصوصی به دلیل هزینه‌هایی که از آن حرف زدیم معمولا این بخش کمتر تمایلی برای فعالیت در این حوزه از خود نشان می‌دهد. البته باید تصریح کنم در 3 یا 4 سال گذشته خوشبختانه شاهد اتفاقات خوبی در حوزه سینمای دفاع مقدس بوده‌ایم.
رشد فعلی سینمای دفاع مقدس تنها به کمیت خلاصه نمی‌شود بلکه می‌بینیم در حوزه کیفیت هم اتفاقات خوبی را در این ژانر شاهد هستیم. در گذشته برخی کارهای ضعیف مخاطب را از این شکل سینما دور کرده بود اما آثاری که در سال‌های اخیر تولید شده‌اند انصافا در بحث کیفیت و پروداکشن از امتیازات خوبی بهره برده‌اند. اتفاقات دیگر به استقبال مردمی مربوط می‌شود. برخورد مردم با فیلم‌های باکیفیت سینمای دفاع مقدس نشان داد که اگر در این حوزه تولیدات خوبی داشته باشیم مردم از آن استقبال می‌کنند البته منظور از استقبال این نیست که فروش تولیدات این حوزه مانند فیلم‌های گیشه است بلکه نسبت به کارهایی که در گذشته تولید می‌شد مردم استقبال خوبی به عمل آوردند. همچنین برای فروش موفق فیلم‌های دفاع مقدس در کنار کیفیت اثر، شکل اکران و تبلیغات هم بسیار اهمیت دارد.
ایکنا – پس از سال‌ها «عقاب‌ها» بیشترین میزان تماشاگر را در اختیار دارد. چه اتفاقی رخ داده که مخاطب امروز «فسیل» یا «هتل» را می‌بیند اما برای فیلم‌های دفاع مقدس مانند آثار گیشه از خود اشتیاق نشان نمی‌دهد؟ آیا در این رابطه سلیقه‌سازی رخ داده است؟
اینکه تصور کنیم مردم فیلم‌های دفاع مقدسی را دوست ندارند اشتباه محض است زیرا مردم قهرمانان خود را دوست دارند اما بحث به شکل تبلیغات و اکران فیلم‌های دفاع مقدس برمی‌گردد که باعث شده این قبیل آثار مانند فیلم‌های گیشه موفق نباشند، باور دارم اگر در این رابطه اقدامات کارشناسانه رخ دهد این فیلم‌ها فروش خوبی خواهند داشت. در این رابطه رسانه ملی می‌تواند نقش چشمگیری ایفا کند. تلویزیون با برگزاری جلسات نقد و بررسی فیلم‌های این ژانر، ظرفیت این تولیدات را در معرض دید مخاطبان قرار دهد تا مردم بدانند به لحاظ کیفی با چه کارهایی روبه‌رو هستند. در همین رابطه مرکز اسناد انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، آمارگیری انجام داده که نشان می‌دهد مردم خواهان فیلم‌هایی هستند که در آن به قهرمانان جنگ پرداخته می‌شود.
در ستاد نیروهای مسلح، دستوری صادر شده که از فیلم‌های دفاع مقدس حمایت کاملی بشود تا در آینده نزدیک شاهد اتفاقات بسیاری خوبی در این حوزه باشیم. برای مثال در ساخت فیلم «آسمان غرب» ارتش در حد یک مانور نظامی از این فیلم حمایت کرد یا در «غریب» و «موقعیت مهدی» نیز این حمایت از سوی ستاد نیروهای مسلح رخ داد. البته فیلم دفاع مقدس تنها به کارهای جنگی خلاصه نمی‌شود بلکه می‌توان در دیگر ژانرها نیز موضوعات دفاع مقدس را مورد نظر قرار داد.
ایکنا – همان‌گونه که اشاره کردید تولیدات دفاع مقدس در سال‌های اخیر رشد کیفی خوبی داشته‌اند به‌ویژه در تصویرگری از قهرمان دیگر شاهد اغراق‌های گذشته نیستیم. در فیلم‌های امروز شهدا یا قهرمانان جنگ جنسی زمینی دارند برای همین مردم با آن ارتباط برقرار می‌کنند. پیرامون ویژگی قهرمان در آثار دفاع مقدسی توضیح دهید.
نکته‌ای که به آن اشاره کردید را بارها حضرت آقا مورد تاکید قرار داده‌اند. ایشان فرموده‌اند شهدا را دسترس قرار دهیم تا نسل امروز بتواند با آنها ارتباط برقرار کند. خوشبختانه این اتفاق در حال رخ دادن است. برای مثال تصویرسازی‌ای که از شهید بروجردی در فیلم «غریب» رخ می‌دهد بسیار واقعی است. درباره شخصیت‌پردازی یک نکته را هم باید مورد نظر داشت آنهم اینکه تعلیق و درامی که در اثر سینمایی وجود دارد می‌تواند عاملی در جهت برقراری ارتباط با تماشاگر باشد زیرا این تصور که در این ژانر باید مستندنگاری کرد به‌هیچ‌وجه با ذات سینما همخوانی ندارد.
ایکنا – برخی فیلمسازان معتقدند حمایت‌های دولتی از فیلم‌های دفاع مقدس تنها با ساخت خلاصه می‌شود درصورتی‌که می‌توان در امر اکران هم این حمایت‌ها ادامه پیدا کند. برای نمونه کارگردان «آسمان غرب» معتقد است ارتش به عنوان حامی این فیلم می‌توانست حداقل این کار را به صورت گسترده برای خانواده ارتشیان نمایش دهد. پیرامون این مسئله اظهار نظر بفرمایید.
اینکه توقع داشته باشیم نهادهای نظامی ازجمله ارتش در امر اکران دخالت داشته باشند تصور درستی نیست البته حمایت می‌تواند رخ دهد اما مشارکت در بخش وظیفه نهادهای نظامی نیست. در این رابطه تهیه‌کننده باید مهمترین نقش را ایفا کند. تهیه‌کننده نباید بعد از ساخت، فیلم را رها کند بلکه باید همان پیگیری در زمان ساخت را برای اکران هم داشته باشد. من این مشکل را بارها شاهد بوده‌ام که تهیه‌کنندگان بعد از اکران دیگر هیچگاه با ما (بنیاد اسناد انقلاب و دفاع مقدس) ارتباطی پیرامون چگونگی اکران برقرار نمی‌کنند!
ایکنا – ناگفته‌های جنگ بسیار است. هر رزمنده یا شهیدی می‌تواند الهام‌بخش یک اثر نمایشی باشد. چگونه سینما می‌تواند از این ظرفیت بهره ببرد؟
کاری را در بنیاد شروع کرده‌ایم که اگر به ثمر نشیند بسیاری از مشکلات اینچنین حل خواهد شد. تیمی را مشخص کرده‌ایم که خاطرات رزمندگان را جمع‌آوری کرده و تبدیل به داستان کوتاه می‌کنند. این اتفاق می‌تواند یاریگر سینماگران باشد تا قصه‌های نویی را بسازند.
انتهای پیام
source