این فیلم به مستندات تاریخ وفادار است؟

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، هادی فیروزمندی نویسنده و تهیه‌کننده انیمیشن کوتاه «آوای ابرها»، محصول مرکز فیلم جوان سوره، درباره این اثر که در بخش شاخه زیتون چهل و یکمین جشنواره فیلم کوتاه تهران حضور دارد، عنوان کرد: ایده اولیه این اثر، آبان ۱۴۰۲ و پس از اوج گرفتن حملات رژیم صهیونیستی علیه مردم غزه به ویژه زنان و کودکان بی‌دفاع رقم خورد که تا به امروز نیز ادامه دارد و شاید بتوان آن را مرگ انسانیت و بشریت نام نهاد. حوادث تلخ یکسال اخیر علاوه بر واقعی بودن، پُر از صحنه‌های دراماتیک و دلخراشی‌ست که دل هر انسانی را به لرزه درمی‌آورد و تماشای مستندات آن که شامل لحظات شهادت، انفجار بیمارستان‌ها، وداع بچه‌ها با خانواده‌هایشان و… است، ما را بر آن داشت تا اثری خلق کنیم.

به گزارش ایسنا، وی با اشاره به اینکه «آوای ابرها» به مستندات تاریخی وفادار است، بیان کرد: اگر آنچه بر مردم مظلوم غزه گذشته است، ثبت و ضبط نشود، منبع الهام نباشد، به مستندات موجود ارجاع داده نشود و صرفا بر اساس تخیل اثری خلق شود، در حق تاریخ اجحاف بزرگی رخ خواهد داد. برای همین در نوع روایت ۲ مساله برایم اهمیت داشت اول آنکه از زبان هنر برای بیان تاثیرگذارتر و عمیق‌تر جنایات رخ داده به مردم جهان استفاده کنیم. سپس در بیان این وقایع به مستندات تاریخی و اتفاقاتی که قابلیت دراماتیزه شدن دارند، بپردازیم که از زبان جهانی نیز برخوردار هستند.

تهیه‌کننده انیمیشن کوتاه «آوای ابرها» با اشاره به اینکه این اثر روایتی مینیمال، ساده، شاعرانه و تاثربرانگیز و بدون دیالوگ دارد تا هر کس با هر گرایشی بتواند از آن حس بگیرد، اظهار کرد: در این راستا مدیوم پویانمایی را برای این اثر برگزیدیم تا بتوانیم از زبان کودکان و با ادبیات و تصویر آنها با این وقایع مواجه شویم. در ادامه بدین نتیجه رسیدم که این ایده را با محمد لطفعلی کارگردان «آوای ابرها» با توجه به شناختی که از او داشتم، دغدغه‌هایش را می‌شناختم و نمونه کارهایی که از ایشان دیده بودم، مطرح کردم. ایشان بسیار در این زمینه همدل بود و با همراهی زیاد سعی کرد حضورش به عنوان کارگردان در این پروژه به بیان دقیق‌تر و هنرمندانه‌تر موضوع اضافه کند که حقیقتا هم چنین اتفاقی رخ داد.

فیروزمندی ادامه داد: یکی دیگر از نکات قابل توجه این است که در این قالب سعی کردیم از تکنیک تری‌دی و تودی آبرنگی استفاده کنیم یعنی کاراکترها تری‌دی هستند اما مواجهه ما با تصویر تودی است و فضای آبرنگی آن نزدیک به رویا و خواب و تصویر کودکانه از آن چیزی است که در صحنه در حال رخ دادن است. در حقیقت مخاطب به جای آنکه درگیر جزییات تکنیکی پیچیده یک انیمیشن باشد، ساده و شاعرانه با اتفاق روبه‌رو می‌شود و پیام را دریافت می‌کند. در این کار تلاش شده از یکی از اشعار غسان کنفانی شاعر معروف فلسطینی و سوری استفاده شود که تعبیر می‌کند به اینکه: «ای کاش وقتی جنگ می‌شد، کودکان به جایی میان ابرها سفر می‌کردند و وقتی جنگ تمام می‌شد، به خانه برمی‌گشتند و زمانی که پدران و مادران از آنها سوال می‌پرسیدند که کجا بودند، می‌گفتند رفتیم تا میان ابرها بازی کنیم.

وی درباره چالش‌های ساخت این انیمیشن کوتاه گفت: ما موقعیت‌هایی را برای بچه‌ها در دل قصه تعریف کردیم که از اتفاقات واقعی الهام گرفته شده بودند و پیوند دادن موقعیت‌ها و بیان تصویری در فضای انیمیشن بزرگترین چالش ما بود چون در «آوای ابرها» دیالوگی وجود ندارد و کاراکترها صحبت نمی‌کنند. از سوی دیگر در تکنیک مورد استفاده، ما با شخصیت بچه‌ها و ابعاد مختلف آن مواجه نیستیم، بلکه احوالشان را توصیف‌ می‌کنیم و به اصطلاح با یک آن و لحظه مواجهیم. از این جهت پیوند برقرار کردن بین روایت‌ها در فضای انیمیشن مهمترین چالش ما بود.

فیروزمندی درباره اهمیت استفاده از زبان هنر در روایت آنچه بر مردم مظلوم غزه گذشته است، مطرح کرد: درباره روایت‌های تاریخی معاصر که جنسی شبیه این مساله را دارند؛ یعنی شکل تاثربرانگیزی از یک غم یا یک فاجعه تلخ انسانی را شامل می‌شوند، ما نیاز داریم از زبان هنر برای الهام گرفتن و اقتباس کردن در این عرصه استفاده کنیم تا هم در کوتاه مدت بتوانیم تاثیر بیشتری روی جامعه گسترده ‌تری از مخاطبان را داشته باشیم و هم بخشی از زخم آن اتفاق را التیام ببخشیم. در حقیقت باید از بیان مستقیم خشونت خودداری کنیم و در عین حال از اصل اتفاق تاریخی بهره ببریم تا هم جلوی تحریف را بگیریم و هم آن را در حافظه تاریخی مردم ثبت و ماندگار کنیم.

تهیه‌کننده انیمیشن کوتاه «آوای ابرها» تاکید کرد: این دست از موضوعات برای تبدیل شدن به یک اثر هنری نیاز به بروز و جامع شدن دارند یعنی در حالت کلی شاید نشود توقع کرد یا خرده گرفت که چرا ما در سینما و ادبیات به این موضوع کمتر می‌پردازیم. اتفاقاتی شبیه آنچه که در یک تا دو سال اخیر در غزه رخ داده است، می‌تواند از یک ماجرای  سربسته و خارج از اولویت به ماجرای روز و بالادست‌تر و اجتماعی تبدیل شود و در این مسیر است که دغدغه هنرمندان بیشتر می‌شود.

فیروزمندی در پایان خاطرنشان کرد: از سوی دیگر یک هنرمند باید در کنار پرداختن به مسایل اجتماعی و هنری به موضوعات انسانی و آن چیزی که در واقعیت دنیای ما در حال رقم خوردن است، بپردازد چراکه این موضوعات روی احساسات مشترک همه انسان‌ها از همه جوامع، ادیان و اعتقادات دست می‌گذارد و دایره وسعی‌تری از مخاطبان را دربرمی‌گیرد و شامل می‌شود. تصور من این است که الان باید از جامعه هنری توقع کرد که نسبت به این موضوع بی‌واکنش نباشد و با اتفاقات یک تا دو سال اخیر وقت بروز و ظهور چنین آثاری است که نشان می‌دهد جامعه هنری ما از آنچه بر جهان می‌گذرد، دور نیست.

انیمیشن کوتاه «آوای ابرها» به کارگردانی محمد لطفعلی و نویسندگی و تهیه‌کنندگی هادی فیروزمندی، محصول مرکز فیلم جوان سوره که روایتی میان دو انفجار از بمب‌های ویران‌گر اسرائیل بر سر کودکان مظلوم غزه با الهام از شعر غسان کنفانی است، تاکنون در بخش مسابقه ۱۰ جشنواره بین‌المللی حضور داشته و برنده دیپلم افتخار از جشنواره بین‌المللی فیلم (kinofestival Light of the world) روسیه و بهترین جایزه پویانمایی دومین جشنواره بین‌المللی فیلم صبح شده است.

۲۴۴۵۷