«ماثورات» و مقاتل اهل‌ بیت(ع) منابع غنی برای شعرا و اهل منبر است + فیلم

میان اهل نظر، پی‌جویان مبانی حقیقی معرفت و معارفِ دین هدایتگر اسلام؛ پرسش‌گری خصیصه‌ای ذاتی برای تحقق و دستیابی به پاسخ عینی؛ قطعی؛ غایی؛ نهایی و به آرام رساندن ذهن پرسشگر با اتکا به آرای قابل استناد و متقن به شمار می‌رود.

به ویژه آنکه گاه ایجاد دغدغه در حوزه پرسش‌گری از سوی دشمنانی صورت می‌گیرد که هدف آنها جز ضربه‌ زدن به بلندای باور و مبانی معرفت‌بخش دین هدایتگر و مبین اسلام، اسوه‌های نام‌آور و الگوهای بی‌بدیل تاریخ اسلام نبوده و نیست!

در این حقیقت تردیدی وجود ندارد که با محور رویدادهای به وقوع پیوسته در بطن و متن تاریخ، به ویژه تاریخ بشکوه اسلام، اغلب شاهد روایت‌هایی هستیم که هر فردی از منظر، دیدگاه، تامل و تفکر خود به روایت آنها نشسته و در این میان فصل‌الخطاب برای رسیدن به همان روایت مستند و متقن کلامی (روایت اول) جز کلام معصوم(ع) نمی‌تواند راهگشا و آرام‌بخش برای ذهن دغدغه‌مند و پرسشگر و پاسخی کوبنده برای افرادی باشد که در لباس پرسش‌گری، هدفی جز تحریف و تخریب تاریخ اسلام و بزرگان آن ندارند.

درست بر همین نشان روشن است که جایگاه «کتب ماثورات»؛ نقش‌آفرینی بی‌بدیل خود را در برابر پرسش‌های تاریخی با محور تاریخ اسلام برای هر دو گروه؛ چه دغدغه‌مندان واقعی و چه تحریف‌کننگان ملبس به لباس پرسش‌گری عیان می‌سازد.

انتشارات «آرام دل» که به حق، عین و صدق باید آن را نخستین ناشر تخصصی شعر و ادب آیینی در کشور بنامیم که حضور و حمایت آن از جریان شعر آیینی و شاعرانش طی قریب به دو دهه اخیر سبب تشکیل «مجمع شاعران اهل‌بیت(ع)» شد؛ بعد از دو دهه استمرار بر هدف متعالی نخستینش از بدو تاسیس که همان آموزش شاعران آیینی، تعالی و نضج جریان شعر آیینی، شعر و ادب اهل‌بیت(ع) در کشور بوده؛ بعد از تحقق این هدف عالی بار دیگر و باز برای نخستین بار به اولین ناشر تخصصی کشور بدل شد که دست به چاپ و انتشار مجلدات «کتب ماثورات» (فاطمیه ماثور؛ حسینیه ماثور؛ حسنیه ماثور) زد تا به تمام پرسش‌های بنیادین درباره اهل‌بیت(ع) و اتفاق‌هایی که با محور حضرات ایشان یا پیرامون آنها به وقوع پیوسته، با اتکا به مستندترین و متقن‌ترین اسناد و روایات از زبان خود معصوم(ع) پاسخ دهد.

بیشتر بخوانید:

ادبیات فاطمی چون صاحب نامش باید طاهر و معصوم باشد

از همین روی؛ خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) در راستای رسالت راستین خود در مسیر معرفی برترین مجلدات در حوزه ادبیات آیینی، مبتنی بر شعائر؛ فرائض و داشته‌های دین هدایتگر و مبین اسلام از یک‌سو و ازسوی دیگر، همدل با اتفاق‌های تاریخی، چونان قرار گرفتن در ایام سی‌ودومین هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران و ایام فاطمیه؛ ضمن دعوت از حجت‌الاسلام و المسلمین محسن حنیفی، محقق؛ پژوهشگر و شاعر و نیز میزبانی از قاسم باقری، مسئول انتشارات «آرام دل»؛ تلاش کرده تا ضمن تأکید بر اهمیت روایت «ماثورات» در قالب نیاز امروز جامعه ادبیات آیینی کشورمان و مخاطبان آن، به نقب و نظری در این آثار و همچنین عرض ارادتی به حوزه «ادبیات فاطمی» داشته باشد.

آنچه در ادامه از خاطرتان می‌گذرد بخش دوم میزگرد ایکنا در قالب گفت‌وگو با قاسم باقری، مسئول انتشارات «آرام دل» به بهانه انتشار سه گانه «ماثورات»؛ نقش این ناشر در حوزه آموزش شاعران و نضج و تعالی جریان شعر آیینی و تاسیس «مجمع شاعران اهل‌بیت(ع)» است.

ایکنا- آقای باقری در آغاز کلام برای آشنایی هر چه بیشتر مخاطبان با انتشارات «آرام دل»؛ نیز تشریح آغاز حیات، روند فعالیت و استمرار تولیدات این ناشر آئینی و فرهنگی در حوزه ادبیات آئینی و شعر مذهبی توضیح بفرمایید.

انتشارات «آرام دل» سال 1379 فعالیت خود را در دو حوزه شعر آیینی و زندگینامه اهل‌بیت(ع) با محوریت مقاتل ائمه معصوم(ع) فعالیت خود را آغاز و تا به امروز ادامه داده است.

این انتشارات از حدود سال 1384 بنای فعالیت و فعلیت خود را بر گستره فعالیت‌هایش در حوزه نشر قرارداد و با حضور آقای جواد حیدری در مقام متولی و بنیانگذار انتشارات «آرام دل» با عزمی جدی و راسخ‌تری بنای فعالیت خود را بر آن قرار داد تا با محور دو مؤلفه عنوان شده در حوزه جریان‌سازی فرهنگی در محورهای اندیشگی و نگرش نضج آثار فاخر فرهنگی و آئینی، اهداف فعالیت پیش اروی خود را ترسیم کند.

بی‌اغراق می‌توان گفت که در دهه 80 و 90 خورشیدی بار اصلی مطالب و محتوایی که مادحان اهل‌بیت(ع) و اهالی منبر در مناسبت‌ها و رویدادهای مذهبی به آن نیاز داشتند، انتشارات «آرام دل» تالیف، چاپ و تهیه کرده و در اختیار آنها قرار داده است.

حتی این نکته را به خاطر دارم که چند تن از دوستان، شاعران و مادحان اهل‌بیت(ع) که شرف حضور در پیشگاه مقام معظم رهبری را برای نوحه‌خوانی و شعرخوانی داشتند، آثاری که آنها قرائت می‌کردند از آثار منتشر شده در انتشارات «آرام دل» بود.

از همین ‌رو می‌توان مدعی بود که این انتشارات با محوریت محتوای شعر آیینی و با محوریت کل کشور، جریان‌سازی در حوزه اشاعه و نضج این‌ گونه‌ ادبی را طی دو دهه اخیر برعهده داشته است.

این نگرش و تحقق این هدف متعالی در پاسخ به مطالبه مقام معظم رهبری مبنی ‌بر آن که «مداحی باید علمی شود» و تأکید معظم‌له بر این مهم که فعالیت شاعران و فعالان در این عرصه باید بر محتوای درست، متقن و مستند استوار شود شکل گرفت. همین نگاه بود که سبب شد تا جهت‌گیری، هدفگذاری و سرمایه‌گذاری انتشارات «آرام دل» بر این حوزه استوار شود.

در همین راستاست که می‌توان مدعی بود که این انتشارات طی دو دهه اخیر توانسته در حوزه شعر آیینی جریان‌سازی مد نظر خود و هم‌ راستا با اجابت مقام معظم رهبری را بر بلندا و گستره سراسری در کشور پایه‌گذاری و راه‌اندازی کند. خدا را شاکریم که طی دو دهه 80 و 90 خورشیدی شاهد انتشار بیش ‌از 600 جلد کتاب از شعرای مختلف در انتشارات «آرام دل» بودیم.

نکته حائز اهمیت آن است که در جریان نشر و فعالیت حرفه‌ای در این حوزه پیش ‌از گام نهادن این نشر در حوزه چاپ و نشر اشعار آیینی، شاهد فعالیت هیچ ناشری در این حوزه به شکل مستقل نبودیم. می‌توان گفت که انتشارات «آرام دل» پیش‌قراول حوزه نشر اشعار آیینی مذهبی و همچنین انتشار مقاتل مربوط به ائمه معصوم(ع) در کشور به شمار می‌رود.

حتی آثار منتشرشده حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی و انتشارات «سوره مهر» نیز پیش از دو دهه پیش اغلب بر جریان  و گونه «شعر آزاد» استوار بود. به ‌همین سبب است که مدعی هستیم که «آرام دل» در حوزه جریان‌سازی؛ نضج و انتشار اشعار آیینی قدم نخست را در میان ناشران حاضر در کشور برداشته است.

ایکنا- می‌توان اینگونه گفت که اهداف نخست و بنیادین انتشارات «آرام دل» در حوزه جریان‌سازی؛ نضج و انتشار اشعار آیینی باعث شد تا شاهد شکل‌گیری «مجمع شاعران اهل‌بیت(ع)» به عنوان کانونی واحد برای ایجاد تشکلی منسجم شاعران آیینی و نیز تربیت نسل نوین شعرا در این گونه ادبی باشیم؟

آغاز حرکت به سمت تعالی‌بخشی و انسجام جریان شعر آیینی در کشور با اهداف تعیین شده‌ای که به آنها اشاره داشتم تا برقراری زمینه دیدار شعرای آیینی به همت انتشارات «آرام دل» و برخی از دوستان با مقام معظم رهبری استمرار داشت تا اینکه نخستین دیدار شعرای آیینی با معظم‌له فراهم شد. نتیجه و ماحصل آن دیدار بود که حوالی سال 1390 به افتتاح «مجمع شاعران اهل‌بیت(ع)» منتج شد. در حقیقت تأسیس «مجمع شاعران اهل‌بیت(ع)» با عنایت در مسیر پاسخ مطلوب به مطالبه حضرت آقا درباره تأسیس مجمعی با محوریت گردهمایی و ایجاد محلی واحد برای حضور شعرای آیینی در کشور بود.

از همین ‌رو بود که از 1391 «مجمع شاعران اهل‌بیت(ع)» به شکل رسمی فعالیت خود را آغاز کرد و انتشارات «آرام دل» نیز بعد از آن سال به شکل جدی‌تر در حوزه شعر آیینی ورود پیدا کرد و مبحث حمایت از خروجی‌های اشعار شعرا، مادحان و مرثیه‌سرایان حوزه اهل‌بیت(ع) در مجمع شاعران اهل‌بیت(ع) بر عهده این انتشارت قرار گرفت.

درست از همان تاریخ بود که بحث تولید اشعار آیینی در حوزه شاخه‌های مختلف مرتبط با ائمه(ع) و مباحث محتوایی پیرامون آن را انتشارات «آرام دل» و مجمع شاعران اهل‌بیت برعهده گرفت. ما نیز در انتشارات تمام تلاش خود را به کار بستیم تا یاریگر مجمع برای انتشار آثار شعرا و هنرمندان باشیم بودیم و تا به امروز بیش 600 عنوان کتاب توسط انتشارات «آرام دل» به چاپ رسیده و خدا را شاکریم که تمامی آثار منتشر شده در حوزه شعر آیینی و مرتبط با اهل‌بیت(ع) علیه سلام است.

تنها به شکل اختصاصی طی این بازه زمانی دو دهه اخیر 200 عنوان کتاب تنها مبتنی بر انتشار اشعار آئینی به بازار نشر ارائه کردیم. در کنار این کتاب‌ها که حاصل خروجی ذوق، شوق و نگاه ارادتمند شاعران به ائمه اطهار(ع) بوده آثار مختلف و متعددی نیز در قالب مجموعه اشعار از شاعران مختلف گردآوری و به مخاطبان این حوزه ارائه شده ‌که در مناسبت‌های مختلف مذهبی مانند ایام ماه محرم؛ ایام فاطمیه؛ ماه مبارک رمضان و یا اعیاد مذهبی این آثار منتشر و رونمایی شده ‌است.

از جمله فعالیت‌های ویژه انتشارات «آرام دل» می‌توان به انتشار مجموعه‌هایی به‌نام «هیئت بهشت» که اغلب این مجلدات و کتاب‌ها در حوزه محتوا با محوریت شعر آیینی استوار است اشاره کرد. مجلداتی که در 14 جلد، مجلس محرم را در بطن و متن خود به مخاطب ارائه داده است و تلاش کردیم در هر یک از این مجالس از سلام زیارت تا محتوایی که یک منبری ممکن است مورد استفاده قرار دهد؛ روضه‌ها؛ گریزی که او می‌خواهد در روایت و سخنانش استفاده کند؛ یا اگر نیاز به استفاده کردن از اشعار مرتبط با حوزه «شعر سرخ» و اشعار مربوط به حماسه نهضت حسینی داشت؛ به تمامی در این مجموعه (هیئت بهشت) گنجانده شده ‌است.

در حوزه شعر نیز تمامی گونه‌ها از غزل؛ مثنوی؛ واحه؛ دو دَم و دیگر گونه‌ها در قالب مجموعه‌ای کامل و محتوایی در هر یک از این مجلدات به علاقه‌مندان ارائه شده ‌است که می‌توان با اطمینان و قطعیت گفت که اگر هر فرد منبری یک جلد از مجلدات «هیئت بهشت» را در دست بگیرد، محتوای آن اثر برای یک شب او در راستای ارائه محتوایی مستند، متقن و قابل‌اتکا با محوریت نهضت امام حسین(ع) کافی خواهد بود. به زبان ساده‌تر تمامی خوراک روایی آن منبری را این مجلد تأمین می‌کند.

این دسته از مجموعه‌ها با همت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دوران سکانداری آقای صفارهرندی با دامنه سراسر کشور توزیع شد و می‌توانیم بگوییم که محتوای نابی را که اهل منبر برای اجرای برنامه‌های خود در ایام ماه محرم نیاز دارند در همین آثار به آنها ارائه داده‌ایم.

ایکنا- همین پویایی و نگرش خط‌شکن در حوزه شعر آیینی در راستای پاسخ به مطالبه مقام معظم رهبری برای توسعه ادبیات و شعر آیینی که سبب تاسیس انتشارات «آرام دل» و در ادامه «مجمع شاعران اهل‌بیت(ع)» شد؛ شما و همکاران‌تان را بر آن داشت تا برای اولین بار به شکل تخصصی سراغ چاپ و نشر «کتب ماثورات» حرکت کنید یا به چاپ رسیدن این آثار دلیل و مسیر دیگری داشت؟

آنچه که عنوان کردم شمایلی کلی از فعالیت‌های انتشارات «آرام دل» از آغاز فعالیت بود و آنچنان که بر آن تأکید داشتم تاسیس و اهتمام بر توسعه فعالیت این نشر پاسخ به مطالبه مقام معظم رهبری بود و خدا را شاکریم که مسیر فعالیت آن تا به امروز به گونه‌ای ادامه داشته و اکنون به جایی رسیده‌ایم که می‌توانم بگویم طی بازه زمانی اخیر در مسیر توسعه فعالیت انتشارات «آرام دل» با تولید محتوای غنی آیینی در حوزه همراهی با اهالی قلم، پژوهشگران و منتقدان حوزه ادبیات و شعر آیینی در دو، سال اخیر بر حوزه «ماثورات» و مقاتل اهل‌بیت(ع) استوار شده‌ایم.

این اتفاق با جدیت و عزم بیشتر طی چند سال اخیر با حضور حجت‌الاسلام و المسلمین محسن حنیفی رنگ‌وبوی جدی به خود گرفته و در قالب کار علمی با محوریت ارائه محتوایی دقیق، متقن و مستند به حوزه ادبیات آیینی کشورمان در بخض متنون و کتب «ماثورات» استور شده و صورت ‌گرفته است. در حقیقت آغاز انتشار مجلدات «ماثورات» با حضور آقای حنیفی، همراهی و همدلی که با آقای حیدری داشته‌اند آغاز شده است.

ذکر این نکته خالی از لطف نیست که اشاره کنیم طی سال جاری همزمان با ایام برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، حداقل 20 عنوان کتاب جدید در حوزه شعر و ادبیات آیینی منتشر کرده‌ایم که خوشبختانه با استقبال گسترده مخاطبان نیز مواجه شده ‌است. بیان این مهم از این جهت مهم است که اگر نگاهی به چند سال اخیر به‌ ویژه دوران «کرونا» داشته باشیم می‌توان اذعان داشت که در آن ایام فعالیت مجموعه انتشارات «آرام دل» مانند فعالیت تمامی حوزه فرهنگ، هنر و دیگر بخش‌های اجتماعی با رکود و سکون مواجه شو شده بود، چرا که هم از یک‌سو تولید آثار کاهش پیدا کرده بود و ازسوی دیگر حتی در سایه تولید آثار، مبحث عرضه و ارائه آن به مخاطبان دچار کاهش شده بود و خریداری وجود نداشت. اما طی سال جاری بعد از دو، سه سال فعالیت آرام؛ مجموعه بار دیگر با قدرت فعالیت خود را در حوزه تولید محتوای ادبیات آیینی خاصه با محوریت شعر و آنچه که مد نظر مطالبه اهل منبر بوده ‌است از سر گرفته و مجموعه‌ها و مجلدات متنوع خود را در اختیار علاقه‌مندان و مخاطبان این حوزه قرار داده است.

همین استقبال گرم وعاظ؛ اهل منبر و مادحان اهل‌بیت(ع) از آثار انتشارات «آرام دل» طی سال جاری که نمود، بروز و ظهور آن را در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران شاهد بودیم؛ سبب شد تا انرژی جدیدی به مجموعه تزریق شود و با قدرت هرچه بیشتر در حوزه نوآوری و ارائه آثار معتبر و مورد استفاده علاقه‌مندان در حوزه ادبیات آیینی گام برداشته، دست به تولید و ارائه آثار متنوع، جدید و مورد بهره‌برداری دوستداران حوزه ادبیات آیینی بزنیم.

گفت‌وگو از امین خرمی

انتهای پیام