میراث‌داری از فرهنگ ایرانی از طریق شعر انقلاب است

به گزارش ایکنا، نشست خبری هجدهمین جشنواره شعر جوان سوره، امروز ۶ آذر در سالن طاهره صفارزاده حوزه هنری برگزار شد. 

در این جلسه میلاد عرفان‌پور؛ رئیس مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری، محمدسعید میرزایی؛ دبیر علمی جشنواره، علی داوودی؛ مدیر دفتر شعر مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری، علی‌رضا قزوه و ناصر فیض حضور داشتند.

در ابتدای مراسم عرفان‌پور گفت: شعر پارسی، پاسدار کیان فرهنگی و هویتی ما است. امروز جوانان پیشتاز شعر هستند؛ جوانانی که در دهه‌های گذشته نخستین حرف‌ها را در حوزه شعر انقلاب زده‌اند. از روزهای آغازین پس از پیروزی انقلاب، جوانان بودند که در عرصه شعر و ادب انقلاب پیشرو شدند. قیصر امین‌پور، سلمان هراتی و… نمونه‌هایی از جوانان پیشرو در ابتدای انقلاب هستند. این اساتید با اشعارشان دریچه‌های جدید و ارزشمندی از شعر را پیش روی ما گشودند.

وی افزود: طی پنج دهه که از عمر انقلاب اسلامی می‌گذرد درخت شعر جوان بالنده‌تر شده است. ظرایف و زیبایی‌های شعر انقلاب، ناشی از ذوق و سلیقه جوانان دغدغه‌مند است. در زمان حال نیز اگر می‌خواهیم میراث‌دار خوبی برای فرهنگ ایرانی باشیم باید جایگاه شعر انقلاب را بشناسیم. شعر نباید تنها ابزاری برای شیرین کردن مجالس باشد بلکه باید جریان‌سازی مثبتی در جامعه ایجاد کند.

سیاست‌گذاری نامناسب در حوزه ادبیات و شعر 

عرفان‌پور با بیان اینکه بسیاری از چهره‌های شناخته‌شده تاریخ این سرزمین از شاعران هستند بیان کرد: متأسفانه اگر امروز از دانش‌آموزان سؤال شود دوست دارند در آینده چه پیشه‌ای برای خود انتخاب کنند کمتر فردی شاعری را انتخاب خواهد کرد زیرا در حوزه ادبیات و شعر سیاست‌گذاری فرهنگی مناسب انجام نشده تا جایگاه شعر و ادبیات به‌درستی تبیین شود. این رویداد و دیگر برنامه‌های ادبی که حوزه هنری برگزار می‌کند تلاشی برای گام برداشتن در جهت اشاعه شعر و ادب انقلاب است.

وی ادامه داد: در حوزه هنری به مدد دوستانی که در دفتر شعر و ادبیات حوزه مشغول کار هستند شاهد برگزاری برنامه‌های نو و جدید هستیم. برای مثال برگزاری دوره آفرینش‌های ادبی مطلع و برگزاری دوره آموزشی بانوان شعر اسلامی از جمله این اقدامات است. حوزه هنری دو رویداد جشنواره شعر جوان سوره و جشنواره شعر انقلاب را در دو دهه اخیر برگزار کرده است اما از امسال قرار است در هر دو رویداد، بخش شعر از داستان جدا شده و هر یک به صورت مستقل برگزار شود تا بهتر بتوان به حوزه‌های شعر و داستان نظر کرد. درباره جشنواره شعر انقلاب باید نکته‌ای را اضافه کنم. در این دوره فراخوان اعلام نمی‌کنیم بلکه هیئت‌داوران ما خود به دنبال شاعرانی خواهد رفت که در حوزه انقلاب فعالیت می‌کنند. داوران ما در انتها ۱۰ شاعر، تراز انقلاب اسلامی را معرفی خواهند کرد.

عرفان‌پور با بیان اینکه در جشنواره امسال مجموعه‌های شعر منتشرنشده نیز حضور خواهند داشت، اظهار کرد: در کنار اشعار منتشرشده، مجموعه‌های شعر منتشرنشده هم در این رویداد حضور خواهند داشت. دبیر علمی شعر جوان سوره، یکی از بزرگان شعر انقلاب است؛ فردی که خود در دوره‌های ابتدایی جشنواره به عنوان شرکت‌کننده حاضر بود. این امر نشان می‌دهد جشنواره شعر جوان سوره اقدامی جریان‌ساز است که سبب اتفاقات ارزشمندی در شعر انقلاب می‌شود.

وی در انتهای سخنانش اعلام کرد: جشنواره شعر جوان محدودیت موضوعی ندارد و فقط در بخش یادداشت و نقد، چند محور در نظر گرفته‌ شده است که در فراخوان جشنواره منتشرشده است اما در دیگر بخش‌ها هیچ محدودیتی نداریم. بخش پنج‌گانه هم بخش بدیعی است و هر پنج شعر شاعران یکجا بررسی می‌شود و یک معدل کلی به هر شاعر اختصاص می‌گیرد. در بخش شعر کوتاه شاعران باید ۱۰ اثر بفرستند. در مورد جوایز هم در بخش اول ۴ جایزه پنجاه میلیون تومانی داریم. در بخش پنج‌گانه ۶ مجموعه پنج اثری به عنوان منتخب انتخاب خواهیم کرد و شاعران برگزیده این بخش ۲۰ میلیون تومان دریافت می‌کنند. در بخش نقد و یادداشت نیز ۶ نفر برگزیده می‌شوند و جوایز ۱۰ تا ۲۰ فراخوان از امروز منتشرشده و همه تا ۲۰ دی می‌توانند در این رویداد شرکت کنند.

استعدادهایی خوب در شعر 

علی‌رضا قزوه هم به عنوان سخنران بعدی این جلسه بیان کرد: امروز در سالنی هستیم که به نام طاهره صفارزاده است کسی که حوزه هنری به همت اندیشه ایشان و گروهی دیگر از بزرگان ایجاد شده است، هنرمندی که در بالغ شدن شعر انقلاب نقش اساسی داشت. اینجا پایگاهی بود که همه بزرگان شعر انقلاب در آن حضور داشتند. ما اگر از دهه شصت چیزی یاد گرفتیم در همین پایگاه بود. استعدادهای بسیار خوبی در شعر امروز ایران است و جشنواره شعر جوان سوره یکی از موفق‌ترین جشنواره‌ها است.

وی اضافه کرد: شعر امروز ایران شبیه جنگ ۵۵ روزه غزه است. در این جنگ در پنج روز اول همه‌چیز به نفع غزه بود اما پنجاه روز طول کشید تا داوران بین‌المللی بیایند و اعتراف بکنند که غزه پیروز این نبرد است. ادبیات انقلاب هم در یک دهه اول کارش را تمام کرد. در دهه شصت شعر انقلاب با حضور ستارگان بزرگی آغاز به کار کرد و در همان ایام شعر را به بلوغ رساندند. ولی امروز شعر انقلاب اسلامی وارد سبک تازه‌ای شده و امیدوارم بتوانیم ادای دینی به بزرگان شعر انقلاب اسلامی داشته باشیم.

در ادامه جلسه ناصر فیض نیز در سخنانی تصریح کرد: اسامی و عناوین تأثیر و ظرفیت خاص خود را دارند. عنوان «سوره» از بدو تأسیس حوزه هنری انتخاب درست و به‌ جایی بود. هم از نظر لغوی هم از نظر مضمونی این انتخاب بسیار دقیق بود. قبل از انقلاب مجله فرهنگی که به‌طور گسترده تمام کشور را در بر بگیرد، نبود. این مسئله بعد از انقلاب به همت حوزه هنری و با راه‌اندازی سوره رخ داد. حوزه هنری می‌تواند مدعی باشد که در حوزه ادبیات متعهد که حرف برای زدن زیاد دارد عملکرد قابل دفاعی داشته است. امروز می‌توان ویژگی‌های شعر انقلاب را برشمرد و در سطح جهان معرفی کرد و این از همت عملکرد حوزه هنری و رویدادهایی مثل جشنواره شعر جوان سوره است.

گرایش جوانان به سمت شعر انقلاب

بخش بعدی این نشست خبری به سخنان محمد سعید میرزایی، دبیر علمی هجدهمین جشنواره شعری  اختصاص داشت. وی گفت: آنچه  امروز در شعر داریم حاصل تلاش چند نسل از شاعران است؛ از علی معلم، قیصر و مهرداد اوستا گرفته تا نسل امروز. در سال‌های اخیر شاهد موج شعری هستیم و خیلی از جوانان امروز به شعر روی آوردند. این زایندگی که امروز در شعر انقلاب در قالب‌های مختلف شاهد آن هستیم، در اشعار عاشقانه، آیینی، کودکانه و… کاملاً پویا و قابل‌ توجه هستند.

وی افزود: بخش آثار منتشرنشده ۴ برگزیده دارد، دو برگزیده در بازه سنی ۲۰ تا ۳۰ سال و دو برگزیده هم در بازه سنی ۳۰ تا ۴۰ سال معرفی می‌شوند. بخش دیگر پنج‌گانه است که هر شاعر پنج شعر در این بخش ثبت می‌کند.  برگزیدگان در سه بخش زیر بیست سال، ۲۰ تا ۳۰ سال و ۳۰ تا ۴۰ سال بازه‌های سنی برگزیدگان این بخش هستند. شعر ساحتی است که با ذهن و روح افراد در ارتباط است، به همین دلیل ما افراد ۳۰ تا ۴۰ سال را نیز جوان حساب کردیم. بخش بعدی یادداشت و نقد است که این بخش هم در دو زیرمجموعه یادداشت‌های کوتاه بین ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ کلمه و یادداشت‌های بلند بیش از ۱۲۰۰ کلمه هستند.

میرزایی تأکید کرد: گفتمان انقلاب اسلامی برای آینده خود نیاز به منتقدان و صاحب‌نظران دارد. افرادی که بیایند و نگاه جدیدی را ارائه دهند. به‌عنوان‌مثال در شعر انقلاب اسلامی ما همواره مسئله اعتراض وجود داشته و این نگاه می‌تواند در یک یادداشت نوشته شود. درواقع نقد خود به‌گونه‌ای بازآفرینی اثر است. تلاش کردیم جرقه‌هایی ایجاد کنیم تا تعاملی بین شعر انقلاب و نقد، شعر و دانشگاه به وجود بیاید چون شعر، به‌روز و زنده است و خیلی سریع واکنش نشان می‌دهد و همواره شاهد این موج و جریان هستیم.

کیفیت توام با ارزش‌های انسانی

در ادامه جلسه، داوودی نیز در سخنانی بیان کرد: جشنواره‌های متعددی در کشورمان برگزار می‌شود اما اینکه این رویدادها جریان‌سازی داشته باشند اهمیت دارد. جشنواره شعر جوان سوره نشان داده از چنین امتیاز مثبتی بهره می‌برد. گواه این امر نیز شاعران نامداری هستند که کار خود را از این رویداد آغاز کرده‌اند.

وی ادامه داد: در این رویداد ادبی، موضوعات آزاد هستند تا هر سلیقه‌ای بتواند در آن حضورداشته باشد اما برای اشعاری که در این جشنواره شرکت دارند یک شرط واجب است ابتدا کیفیت، سپس برخورداری اشعار از معنا و ارزش‌های والای انسانی است.

داوودی با اشاره به اینکه جشنواره شعر جوان سوره، چند سالی به خاطره فراگیری بیماری کرونا برگزار نشد، تصریح کرد: پنج سال پیش با شیوع بیماری کرونا، جشنواره متوقف ماند اما خوشحالیم امسال به همت حوزه هنری شاهد برگزاری هجدهمین دوره آن هستیم. نبود این رویداد ادبی به شدت قابل احساس بود. این نکته را شاعران جوان بارها در سخنانشان اذعان کرده بودند. امیدوارم این رویداد به شکل مناسبی در دوره‌های آینده نیز ادامه پیدا کند.

گزارش از داوود کنشلو

انتهای پیام