آرمان زرین‌کوب را بیشتر به عنوان تهیه‌کننده با آثاری چون «ستایش» و «مرگ تدریجی یک رویا» می‌شناسیم؛ سریال‌هایی که از تولیدات پرمخاطب تلویزیون هستند اما این سینماگر در اولین تجربه کارگردانی خود یک سایکودرام را محور قرار داده است و عجیب اینکه به خوبی نیز از عهده آن برآمده است. فیلم در آغاز شاید شبیه فیلم‌های «هانکه» به نظر آید اما تفاوت‌های آشکاری در پرداخت قصه وجود دارد.
فیلم «ترک عمیق» پیش از اکران در جشنواره فیلم فجر، در جشنواره‌های معتبر بین‌المللی مانند جشنواره فیلم آسیایی بارسلون و جشنواره فیلم داکا حضور داشته و موفق شده است دو جایزه بهترین کارگردانی و فیلمنامه از جشنواره فیلم آسیایی بارسلون را از آن خود کند.
در ایکنا نگاهی مختصر به این فیلم انداخته‌ایم که در جشنواره فیلم فجر حضور دارد.
داستان فیلم حول محور محمود (رضا بابک)، مردی که پس از مدت‌ها بستری در بیمارستان روانی به خانه بازمی‌گردد، روایت می‌شود. همسر او، فخری، پیش از رسیدن محمود اقدام به قفل زدن درها میکند اما با ورود محمود و همچنین حضور مهمانی ناخوانده روند زندگی این خانواده تغییر میکند. با ورود این شخصیت سوم (پلیس)، رازهای پنهان و تاریک یکی پس از دیگری برملا می‌شوند. این خط داستانی که با تعلیق و تنش‌های روانشناسانه همراه است، به کاوش در روابط انسانی و تأثیرات روانی مشکلات گذشته می‌پردازد.
قصه در ابتدا روایتی کند دارد اما هر چه به پایان نزدیک‌تر می‌شویم ریتم تندتر شده و در پایان شتاب آن تماشاگر را مجذوب خود میکند. داستان به‌هیچ‌وجه قابل پیش‌بینی نیست و شوک‌های متعددی در طول فیلم به تماشاگر داده می‌شود. درباره داستان باید اضافه کرد ویژگی روانشناسانه بودن قصه تماشاگر را دلزده نمی‌کند چون نویسنده توانسته روایتی را شکلی ملموس دهد.
شوک پایانی
برای پرداختن به موضوعات فنی فیلم بحث را با بازیگری ترک عمیق آغاز می‌کنیم چراکه یکی از امتیازات ویژه فیلم است. رضا بابک و گلچهره سجادیه در «ترک عمیق» کلاسی از بازیگری را برپا میکند و تماشاگر از تک‌تک لحظات حضور آنها در فیلم لذت می‌برد حتی از هم‌اکنون می‌توان رضا بابک را یکی از نامزدهای بهترین بازیگر جشنواره فجر امسال دانست. بابک انصاری بازیگر جوان فیلم هم توانسته قالبی واقعی از نقش ارائه کند.
سناریو دیگر امتیاز «ترک عمیق» است. در نیم ساعت ابتدایی، تماشاگر شاید کمی خسته شود چون ریتم کند است اما این کندی در خدمت قصه بوده و تنهایی این زوج سالخورده تنها با این روش قابل‌لمس شده است اما با ورود پلیس به داستان، ریتم تند می‌شود به ویژه در ۲۰ دقیقه پایانی تماشاگر به هیجان آمده و داستان را دنبال میکند تا اینکه در سکانس پایانی شوک اصلی به مخاطبان وارد می‌شود. این شکل از اوج و فرود در یک اثر سینمایی اتفاقی کمیاب در سینمای ایران است پس باید بابت آن به نویسنده تبریک گفت.
آرمان زرین‌کوب برای کارگردانی «ترک عمیق» نمره خوبی می‌گیرد وی توانسته دلهره و تعلیق را در لحظاتی به تماشاگر منتقل کند. ارزش کارگردانی این فیلم زمانی پررنگ‌تر می‌شود که بدانیم تمامی بخش‌های این فیلم در این واحد کاشانه فیلمبرداری می‌شود. این محدودیت فضا، دست هر کارگردانی را برای فضاسازی می‌بندد اما در «ترک عمیق» شاهد این مشکل نیستیم.
یکی دیگر از نقاط قوت فیلم، موسیقی متن آن است که توسط پیمان یزدانیان ساخته‌شده است. موسیقی با تم‌های ملایم و درعین‌حال مرموز، به خوبی با حال و هوای فیلم هماهنگ شده و به ایجاد تعلیق و حس‌های روانشناسانه کمک کرده است. همچنین، فیلمبرداری محمد آلادپوش با قاب‌بندی‌های خلاقانه، به تقویت زیبایی بصری اثر انجامیده است.
آموزه‌های دینی
فیلم سینمایی «ترک عمیق» هیچ ادعای دینی بودن ندارد اما قصه و پیام فیلم کاملاً در خدمت آموزه‌های دینی است. موضوع فیلم گناه است. فردی در جوانی گناهی بزرگ را مرتکب شده که بابت آن رنجی بسیار در پیری تحمل میکند و درنهایت نیز غرق در عذاب وجدان شده و خود را می‌کشد در حقیقت «ترک عمیق» به مخاطب می‌گوید بسیاری از اعمال ما در این دنیا پاسخ داده می‌شود. کارگردان در ارائه پیامش به‌هیچ‌وجه سعی نکرده مستقیم‌گویی داشته باشد به‌نحوی‌که در ابتدا تماشاچی جذب شخصیت اصلی (محمود) می‌شود اما هراندازه که بیننده با رفتار شخصیت اصلی آشنا می‌شود بیشتر از او دوری میکند.
بخش دیگری از پیام فیلم به سبک زندگی برمی‌گردد. فردی در جوانی و میان‌سالی دائماً مشغول قماربازی، شر خمر و حرام‌خواری بوده اما در انتها آنچه به دست آورده جز تنهایی چیزی نبوده؛ تنهایی که با غم و عذاب وجدان همراه است و او را به مرز جنون می‌کشاند. تمامی این نکات در فیلم در لایه‌های قصه بیان می‌شود و هیچ‌گونه شعاری را در «ترک عمیق» شاهد نیستیم همین امر نیز باعث شده بسیاری از مخاطبان این اثر سینمایی در برج میلاد راضی از سالن‌های نمایش بیرون بیایند.
در انتها باید گفت «ترک عمیق» یکی از سایکودرام‌های موفق در سینمای ایران است که جدا از مباحث روانشناسانه به سبک زندگی هم توجه دارد. این فیلم اگر مورد بی‌مهری داوران قرار نگیرد در چند بخش نامزد دریافت سیمرغ خواهد بود.
به قلم داوود کنشلو
انتهای پیام
source