به گزارش ایکنا، نشست نقد و بررسی «پاورقی» با حضور راضیه بهرامی راد، نویسنده رمان «هناسه» و محمد قاسمی‌پور، کارشناس ادبی امروز ۱۴ بهمن در حوزه هنری برگزار شد.
این رمان بر اساس یک داستان واقعی با نگاهی به زندگی یک خانواده عراقی و ظلم رژیم بعث عراق به کردنشینان و اهالی حلبچه نوشته شده است.
در ابتدای جلسه بهرامی راد، نویسنده کتاب «هناسه» گفت: داستان کتاب در حلبچه، کوهستان‌های کردستان، شکارگاه پرور سمنان و شهر سمنان اتفاق می‌افتد. روایت‌های ما از اقلیم کردستان عموماً تک خطی است و کمتر واقعیت این مردم را در ادبیات داستانی شاهد هستیم.
وی افزود: در این کتاب شخصیت‌ها واقعی هستند؛ ویژگی‌ای که دلیل من برای نگارش این کتاب بود. من تلاش کردم زیست آدم‌ها را در موقعیت‌های جدید مورد توجه قرار دهم.
نویسنده «هناسه» ادامه داد: پیرامون این رمان دو نوع تحقیق داشتم. ابتدا مطالعات میدانی بود یعنی با خانواده‌ای که قصه آن‌ها را بیان کردم مراوده و گفت‌وگوی مفصل داشتم. همچنین مطالعات کتابخانه‌ای نیز انجام شد تا روایتی درست از ماجرا داشته باشم. در «رمان» به حمله شیمیایی رژیم بعث عراق به مناطق کردنشین و حلبچه توجه شده و سعی می‌شود گوشه‌ای از آلام آن‌ها روایت شود.
وی با بیان اینکه نگارش اتفاقات کتاب گاهی اوقات او را نیز دستخوش احساسات می‌کرد، گفت: وقتی می‌خواستم در رابطه با حملات شیمیایی به حلبچه بنویسم خود نیز احساساتی شده و حتی گاهی اشک از چشمانم موقع نگارش سرازیر می‌شد. امیدوارم همانگونه که من از اتفاقاتی که در کتاب رخ داده، متأثر شدم خوانندگان نیز جذب آن شوند.
نگارش را از حوزه هنری سمنان آغاز کردم
وی درباره سابقه نویسندگی خود بیان کرد: من نویسندگی را با نوشتن فیلمنامه آغاز کردم و سپس به نگارش رمان روی آوردم. نگارش را در حوزه هنری سمنان زیر نظر آقای زارع آغاز کردم. وی هر آنچه را که بلد است پدرانه در اختیار جوانان قرار می‌دهد و حاصل این امر تربیت نیروهای خوبی در شهر سمنان شده است. از این کتاب دو جلد دیگر در دست چاپ است چراکه دیگر شخصیت‌های «هناسه» در دو کتاب دیگر داستانشان روایت خواهد شد البته دو رمان آینده با «هناسه» تفاوت‌های آشکار دارد.
قاسمی‌پور کارشناس داستان‌نویسی نیز در این جلسه تأکید کرد: این کتاب تا حد خوبی توانسته به درد و آلام مردم حلبچه که توسط رژیم بعث به آن‌ها وارد می‌شد، بپردازد. در حوزه ادبیات داستانی رمان‌های مختلفی درباره مردم کردستان به ویژه حلبچه نوشته شده است. توجه به قوم کرد در ادبیات داستانی تنها مختص به ایران نیست بلکه در کشورهای ترکیه، عراق و سوریه تلاش شده در قالب ادبیات داستانی به کردها پرداخته شود.
وی ادامه داد: «هناسه» یک امتیاز نسبت به کارهای مشابه خود دارد. در این کتاب بازه زمانی طولانی روایت می‌شود حتی در بخشی از این رمان دوره پهلوی نیز مورد توجه قرار می‌گیرد؛ اتفاقی که در حوزه رمان‌نویسی برای مردم کرد تازگی دارد. در این کتاب کردستان از زمان پهلوی مورد توجه قرار می‌گیرد برای همین گفته‌های کتاب پیرامون کردستان قبل از انقلاب تازگی دارد. در این کتاب نویسنده تحقیقات کافی پیرامون موضوع داشته است زیرا اطلاعاتی که نویسنده پیرامون کردستان دهه ۵۰ در کتابش روایت می‌کند، تنها از طریق مطالعه فراوان به دست می‌آید.
این کارشناس ادبی اضافه کرد: نویسنده در مقام رمان‌نویس مجاز است درباره برخی واقعیت‌ها دخل و تصرف داشته باشد اما یک نقد کوچک به کتاب دارم. نویسنده در نحوه نگارش خود نشان می‌دهد که به شخصیت اصلی قصه، تعلق خاطر دارد در‌حالی‌که در داستان‌نویسی نباید چنین امری رخ دهد.
وی تصریح کرد: در رمان شخصیتی با عنوان خالو رشید وجود دارد. این شخصیت در داستان حضور تأثیرگذار ندارد و تنها در برخی مواقع با بیان اندرز به خانواده درس اخلاق می‌دهد. در حقیقت، خالو رشید شخصیت‌پردازی واقعی نداشته و صرفاً یک تیپ است.
قاسمی‌پور درباره کیفیت فنی رمان گفت: نحوه روایت و نثر «هناسه» بسیار صمیمی و دلچسب است، برای همین خواننده می‌تواند به راحتی این کتاب را باز کرده و تا آخر آن را بخواند. نویسنده کتاب را در سمنان نوشته است. این استان در عرصه ادبیات داستانی دارای مکتب خاص است. در شهرهای استان سمنان در طول سال کارگاه‌های ادبی خوبی برگزار می‌شود که حاصل آن تقویت نیروهای متعهد و جوان است.
این کارشناس ادبی در پایان تأکید کرد: شخصیت‌پردازی در این رمان به جز خالو رشید، شکل واقعی داشته و هیچ یک در قالب آدم‌های داستان در سطح روایت نمی‌شوند. نویسنده با شخصیت‌های کتابش زیست کرده و توانسته به شکلی زیبا آن را به خواننده عرضه کند.
بهرامی‌راد در این رمان زندگی خانواده‌ای از اهالی حلبچه را در سال ۱۳۵۳ به تصویر می‌کشد که بر اثر حمله رژیم بعث به ایران مهاجرت می‌کنند و پدر به عنوان محیط‌بان در ایران مشغول به کار می‌شود. «هناسه» ماجرای زندگی این خانواده با محوریت مادر خانواده با نام «هناسه» است.
انتهای پیام
source