عظیم زاده | شهرآرانیوز؛ فردا، یعنی ۱۹ بهمن ۱۴۰۳، میشود سومین سالگرد درگذشت سعید تشکری، نویسندهای که جز نوشتن و خلق آثار مکتوب متعدد، درزمینه نقد و آموزش نویسندگی و کارگردانی تئاتر و سینما نیز فعالیت میکرد و در گذر سالها کارنامه پروپیمانی برای مخاطبانش به جا گذاشت؛ ازآن جملهاند: «آبی ها»، «هرایی»، «مفتون و فیروزه»، «من هستم گیلگمش»، «کافه داش آقا»، «سیمیا»، «غریب قریب»، «آرتیست»، «سینما مایاک»، «مشکور»، «دالَک»، «وصل هزار مجنون»، «من سقراط مجروح را دوست دارم» و «وقتی زمین دروغ میگوید».
سال گذشته و هم زمان با دومین سالگرد درگذشت این نویسنده مشهدی، خانواده او پاتوق داستان نویسی «مکتب داستان سعید تشکری» را راه انداختند، پاتوقی که عهد و رسالت خود را، درکنار زنده نگهداشتن یاد و خاطره نویسندهای که مشهد و هویت آن برایش همیشه اولویت داشت، این تعیین کرد که جمعی از علاقهمندان به این حوزه را گردهم بیاورد و نویسندههای تازه کار را در پیمودن یک مسیر حرفهای همراهی کند.
اکنون، در سومین سالگرد درگذشت سعید تشکری و پس از گذشت یک سال از راه اندازی این پاتوق نویسندگی، با نگار تشکری، دختر این نویسنده، که چراغ این محفل فرهنگی شهر را روشن نگه داشته است، گفت وگویی کردهایم تا او از آنچه در این یک سال طی شده به ما بگوید.
سال گذشته و در همین روزها گفت وگویی با یکدیگر داشتیم، وقتی که فقط یک ماه از راه اندازی پاتوق داستان نویسی «مکتب داستان سعید تشکری» گذشته بود. حالا بیشتر از یک سال از شکل گیری این پاتوق و این مکتب گذشته است. فعالیتهای این محفل طی این مدت را چطور ارزیابی میکنید؟ بازخوردهایی که گرفتهاید چطور بوده است؟
«عصر داستان» از سال ۱۴۰۱ به همت مؤسسه آفرینشهای هنری آستان قدس رضوی رسما کار خود را آغاز کرد. این انجمن که پیش از آن طرحش را خود استاد تشکری ارائه کرده بود قرار بود با تلاش خود او به ثمر بنشیند که با فوت استاد این امر عملی نشد، اما، پس از آمدن من به مؤسسه و طی صحبتهایی با مدیر عامل محترم آن، تا الان ۹۶ جلسه از آن برگزار شده و درزمینه کشف استعدادهای جوان تلاشهای مؤثری صورت گرفته است که ازآن جمله میتوان به چاپ کتاب، تولید پادکست، و ارسال اثر به نشریات مختلف برای چاپ اشاره کرد.
اما «مکتب داستان سعید تشکری»، که از سال گذشته استارت خورد، هدفش این بود که تلاشهای بسیار استاد تشکری در حوزه ادبیات ایران، و به ویژه خراسان، همچنان، مثل رودی جاری ادامه داشته باشد. این جلسات، که با همراهی جمعی از شاگردان و دوستان وفادار او ادامه پیدا کرده، حال وهوای خاصی را رقم میزند که جا دارد از شاگردان و دوستانشان تشکر ویژهای بکنم که ما را تنها نگذاشتند. ان شاءا… در سال جدید هم از نوقلمان و علاقهمندان عضو گیری جدید خواهیم کرد.
در همان گفتوگو، از این هم گفتید که چند اثر چاپ نشده از پدرتان وجود دارد که قرار است به چاپ برسند؛ همچنین گفتید که برخی آثار دیگر قرار است به نمایشهای رادیویی تبدیل شوند. آیا این وعدهها محقق شده است؟
در این مدت بعد از فوت استاد، توانسته ا یم آثاری را به چاپ برسانیم که بهشان اشاره میکنم: درس گفتارهای استاد سعید تشکری درزمینه رمان و نمایشنامه نویسی که در مجموعهای به نام «طرح آهی از ماه» سال ۱۴۰۱ به وسیله انتشارات «به نشر» به چاپ رسید و در فرایند تولید آن رضا خوشه بست.ام البنین ماهر و سیما ذوالفقاری با من همکاری داشتند و زحمت بسیاری کشیدند؛ مجموعه نمایشنامه «صاد» که حاوی دو نمایشنامه است و به وسیله انتشارات «سوره مهر» به چاپ رسید؛ رمان «مرضیه» که رمانی است درباره زندگی مادر امام رضا (ع) که به همت نشر «معارف» درحال چاپ است و در مرحله طراحی جلد قرار دارد؛ رمان «رفیق» که سال ۱۴۰۲ به وسیله نشر «ستاره ها» چاپ شد؛ مجموعه داستان «خضرانه» که به زودی، در مراسم بزرگداشتی که برای پدرم درنظر گرفته شده، قرار است رونمایی شود و یک مجموعه داستان گروهی شامل دوازده داستان است به قلم استاد سعید تشکری، هادی پورحسین،ام البنین ماهر و خودم. در این مراسم، یکی از نمایشنامههای او هم به روی صحنه خواهد رفت؛ مجموعه نمایشنامه «آرام، عاشقانه، ابدی» که شامل پنج نمایشنامه به قلم اوست که توسط انتشارات «به نشر» درحال چاپ است.
تا به حال، دو رمان استاد تشکری هم به نامهای «مشکور» و «آبی ها» به نمایش رادیویی تبدیل شده و در رادیو زیارت تهیه و پخش شده است و ان شاءا… در سال آینده، آثار بیشتری را میخواهیم در این حوزه به ثمر برسانیم.
جا دارد عنوان کنم که یکی از تلاشهایی که در این حوزه برای سال پیش رو صورت گرفته است، به روی صحنه رفتن نمایشنامههای صحنهای استاد و همچنین نگارش نمایشنامههای جدید با اقتباس از رمانهای این نویسنده است. از این منظر که آثار سعید تشکری به دلیل پیشینه سالها فعالیت در حوزه تئاتر، قابلیت بسیاری برای این امر دارد، مطمئن هستم آثاری ارزشمند و مخاطب پسند خواهد بود.
از فعالیتهای دیگری که در مکتب داستان سعید تشکری انجام میشود، برگزاری محفلهایی در سطح شهر مشهد و معرفی و خوانش و تحلیل فنی و تکنیکی تمام آثار او به صورت ماهیانه است که با چندین کافه کتاب هم صحبت شده تا مکانی را برای در نظر گرفتن کتابهای استاد در نظر بگیرند تا دوست دارانش به راحتی بتوانند به این آثار با قیمتی کمتر و آسانتر دسترسی داشته باشند. این کتابها از سمت پاتوق به این مکانها اهدا خواهد شد.
همچنین، به زودی، قرار است در جهاد دانشگاهی مشهد، محفلی با عنوان بررسی کتاب «من هستم گیلگمش» که مجموعه نمایشنامه و توسط نشر نیستان در سال ۱۴۰۰ به چاپ رسیده است، برگزار شود.
طی دورههایی که برگزار میکنید، حتما با آثار مختلفی از نویسندههای نوظهور و تازه کار روبه رو شدهاید. مسئله بومی نویسی را در آثار آنها چطور میبینید؟ به نظر شما آیا علاقه و تلاشی برای شناخت بیشتر شهر و هویتمان در کار آنها وجود دارد؟
مشهدی نویسی و بومی نویسی را خداراشکر در کار جوانها و نویسندههای جوان میبینم و این امر بسیار خوشحال کننده است. چیزی که من از پدر و استاد خودم آموختم این است که «مکتبهای داستان نویسی در همه جای دنیا بیشتر در محل اقلیم نویسنده تعریف میشود نه در محل زندگی نویسنده؛ یعنی اقلیم سکونت با اقلیم زیست متفاوت است. شما ممکن است نویسندگانی پیدا کنید که فرانسوی هستند؛ ولی تولید آثارشان کاملا در کشوری دیگر میگذرد. در جایی که متولد شده و رشد کردهاند و با آداب و رسوم آنجا معنی زندگی را فهمیدهاند.» سعید تشکری کسی بود که در قوچان متولد شد، در مشهد زندگی کرد و در هوای تهران سالها نفس کشید، اما به خراسانی بودنش همیشه مینازید و همه تلاشش را به کار گرفت تا به دیگران نیز بشناساند. من هم به عنوان کسی که در این حوزه فعالیت میکنم، تلاش میکنم همین نکته را دستورکار خودم قرار بدهم و میبینم که امروز جوانهای زیادی هستند که این نکته برایشان مهم است و من هم به زعم خودم تشویقشان میکنم که البته کار آسانی نیست و باید تلاشهای گستردهای در این زمینه برای آشنایی جوانهایی که حتی نام خیابانهای قدیم شهرشان را نمیشناسند صورت بگیرد و دستور کار تمام مسئولان و دغدغهمندان و فعالان حوزه فرهنگی باشد.
طی این سالها آیا پژوهشی درباره آثار پدرتان انجام شده است یا نه؟
کتاب «طرح آهی از ماه» که مجموعه درس گفتارهای او بود، با نگاهی تحلیلی به تکنیکهای متفاوتی که او تدریس کرده بود و کارکرد آنها در رمانها و نمایشنامه هایش چاپ شد. اما در پاتوق مکتب داستان سعید تشکری، در حال انجام این کار بر روی تمام آثار او به صورت مجزا و با نگاهی پژوهشی هستیم که قرار است به همراه تعدادی از مقالات خود استاد در مجموعهای تدوین و به چاپ برسد که مطمئنا این اثر میتواند نقش مهمی در بررسی سالها فعالیت زنده یاد سعید تشکری که همیشه خودش را فرزند خاک پاک ایران میدانست، داشته باشد. اینجا جا دارد تشکر کنم از اعضای خوبی که با عشق و مهرشان به استاد و دوستشان، در این راه همراه ما هستند.
source