خسارتی به ادبیات ایران با توقف جایزه شهید غنی‌پور/ شورای نویسندگان در تصمیم خود تجدیدنظر کنند

به‌گزارش خبرگزاری تسنیم – آرش شفاعی

سه شنبه گذشته، دبیرخانه جایزه ادبی شهید حبیب غنی پور، بیانیه‌ای منتشر کرد که برای خیلی از دوستداران ادبیات غافلگیرکننده بود.

در این بیانیه با اعلام نام برگزیدگان بیست و دومین دورۀ این جایزه ادبی آمده بود: «این شورا، با تحلیل چالش‌ها و اولویت‌های ادبیات داستانی معاصر ایران و توجه به شرایط موجود و پیدایش نیازهای جدید مخاطبان، تصمیم گرفت همزمان با اعطای جوایز برندگان دوره بیست‌ودوم، پایان فعالیت این جایزه را اعلام دارد و از این پس، توان خود را صرف زمینه‌های دیگری کند که تربیت نسل جدید داستان‌نویسان و انتقال تجربه به نویسندگان نوقلم، از آن جمله‌ است.»

برای کسانی که با نام و تأثیر جایزه ادبی شهید حبیب غنی پور آشنا نیستند باید بگوییم که این جایزه، به معنای واقعی جایزه‌ای مردمی‌بود که از دل یک جمع دوستدار ادبیات، متعهد و مسجدی در مسجد جوادالائمه (ع) در جنوب غرب تهران زاده شد و البته ایجاد و پاگرفتنش ببش از هرکس مدیون زنده یاد امیرحسین فردی است که چهره‌ای کاریزماتیک و دارای قدرت سازمان دهی و ایجاد تشکیلات منسجم بود. بعد از فردی، محمد ناصری داستان نویس و از اعضای شورای نویسندگان مسجد جواد الائمه (ع) این مسؤولیت را ادامه داد تا اینکه سرانجام او و دوستانش به این نتیجه رسیدند که دیگر فعالیت این جایزه ادبی شهید غنی پور به شکل فعلی ممکن نیست.

یک تصمیم مبهم و غیرشفاف

در بیانیه شورای نویسندگان این مسجد، درباره رسیدن به تصمیم تعطیلی جایزه شهید غنی‌پور اطلاع رسانی چندانی نشده است  و تنها به این جمله بسنده شده است که دلیل تعطیلی جایزه مادی نبود. به نظر می‌رسد پشت این جمله پیام‌های دیگری هم وجود دارد که باید منتظر ماند و با گذشت زمان دید که آیا واقعاً تصمیم به تعطیلی این جایزه به چه دلیلی بوده است. توضیحات بعدی دبیر جشنواره برای بازگویی دلایل این تصمیم هم به تنها به روشن شدن دلایل آن کمکی نکرد بلکه بر ابهامات افزود.

محمد ناصری در این زمینه به خبرگزاری شبستان گفته است: افرادی که این جایزه را برگزار می‌کردند، در حال حاضر به این نتیجه رسیده‌اند که در دوره ای نیاز بود که مشغول داستان نویسی و انتشار داستان و برگزاری جایزه کتاب سال برای شناسایی و معرفی نویسندگان فاخر باشند و امروز نیاز است که فعالیتشان را معطوف به تربیت نویسندگان جوان و داستان‌نویس مستعد و انتقال تجربه به نویسندگان نوقلم کنند، به این معنا که شورای نویسندگان مسجد جوادالائمه(ع) از این پس حیات ادبی خود را با قالب دیگری ادامه می‌دهد.  شهید غنی پور زمانی در سنگر مسجد در حوزه فرهنگ، هنر و ادب فعالیت داشت و خوش درخشید و زمانی هم برای دفاع از میهن به جبهه‌های حق علیه باطل رفت و شهد شیرین شهادت را نوشید، به همین جهت وظیفه خود می‌دانستیم که با راه اندازی جایزه کتاب سال، یاد این شهید را زنده نگه داریم و اکنون تصمیم شورای نویسندگان مسجد جواد الائمه(ع) بر این است چراغی را که با نام و یاد شهیدی مسجدی روشن شد، با شیوه‌ای دیگر پرفروغ کند.

اعضای شورای نویسندگان مسجد جوادالائمه (ع) همگی داستان نویس هستند، تجربه نوشتن و نقد دارند و برای انتقال تجربه به نسل جوان، نیازی به تعطیل کردن یک جایزه ادبی باسابقه ندارند. آنان همین امروز هم در جایگاه‌ها و کلاس‌ها و کارگاه‌های مختلف به آموزش داستان مشغولند و به نظر می‌رسد برای اینکه نسل جدیدی از داستان‌نویسان مسجدی تربیت شوند، نیازی به تعطیلی جایزه نبود. بنابراین بهتر است اگر فشار با تصمیمی بیرونی برای تعطیلی جایزه بوده است، شفاف بیان شود.

ادبیات ایران را از این جایزه محروم نکنید

با تعطیل شدن جایزه ادبی شهید غنی پور، یک خلأ در ادبیات ما ایجاد می‌شود و کاش امکان آن باشد که تصمیم گیرندگان در شورای نویسندگان مسجد جوادالائمه (ع) با در نظر گرفتن مصالح کلی ادبیات کشور، از تصمیم خود منصرف شوند یا تعطیلی جایزه را دائمی‌نکنند. در کشورما در سه دهه گذشته جایزه‌های ادبی زیادی با اهداف و کارکردهای مختلفی تأسیس شده اند و متأسفانه اکثریت قریب به اتفاق آنان نتوانسته اند بیش از چندسال به کار خود ادامه دهند. جوان مرگی جایزه‌های ادبی در ایران، بخشی از جوان مرگی خود ادبیات است. همان گونه که شاعران و نویسندگان ما عمر ادبی کوتاهی دارند، اغلب جایزه‌های ادبی نیز هنوز وارد دوران بلوغ و شکوفایی خود نشده، تعطیل می‌شوند.

یکی از دلایل اصلی این تعطیلی‌ها، ناهماهنگ بودن تیم اجرایی جوایز ادبی است و یکی دیگر از دلایل دخالت نهادهای دولتی در کار جوایز ادبی غیردولتی و ایجاد محدودیت برای آنان. به نظر می‌رسید جایزۀ ادبی شهید غنی پور می‌تواند از هر دو آسیب برکنار باشد. علاوه بر اینکه وجود یک تیم حرفه ای که داستان و داستان نویسی برایشان اولویت اول و اصلی بود باعث شده بود، برگزیدگان این جایزه برخلاف برگزیدگان سفارشی و مصلحتی برخی جوایز ادبی دیگر دارای شأن و اعتباری در نزد مخاطبان باشند که متأسفانه ادبیات ایران از این فرصت و از این جایزۀ ادبی معتبر و محترم محروم خواهد ماند.

انتهای پیام/