انسانی که فطرتش آسیب ندیده باید به جنایات غزه واکنش نشان دهد + صوت

«اگر اسرائیل و شیطان با یکدیگر بجنگند، ما در کنار شیطان می‌ایستیم»؛ این عین تعبیر و جمله‌ای از زنده‌نام «امام موسی صدر» درباره ماهیت پلید رژیم غاصب صهیونیستی است.

زمانی ‌که در ماه‌های نخست حماسه «طوفان‌الاقصی» دانشجویان کشورهای اروپایی و آمریکا در مسیر حق‌خواهی و حق‌طلبی در مواجهه با وحشی‌گری‌ها و ددمنشی‌های رژیم غاصب صهیونیستی و جنایات این رژیم در کشتار کودکان، زنان و مردمان بی‌دفاع نوار غزه دست به اعتراض زدند؛ مقام معظم رهبری، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در نامه‌ای به جوانان دانشگاه‌های اروپایی و امریکا درباره تصمیم درست آنها مبنی‌بر قرار گرفتن در سمت درست تاریخ روایتی را قلمی فرموده‌اند.

همین نامه کافی بود تا در کنار بازتاب دیگری از ماهیت پلید این رژیم سفاک و ددمنش از سوی معظم‌له؛ شاهد جهانی شدن عبارت «ایستادن سمت درست تاریخ» به قلم مقام معظم رهبری در خبرگزاری‌های جهانی باشیم.

حال وقتی این دو مؤلفه را کنار یکدیگر قرار می‌دهیم در نگاه کلان نسبت جامعه انسانی در این جهان اثیری را در برابر پلیدی‌ها؛ خون‌خواری‌ها و ددمنشی‌های قریب به هشت دهه اشغال سرزمین آبا و اجدادی فلسطینیان، توسط رژیم غاصب صهیونیستی می‌توانیم به پرسش بنشینیم. اینکه هر یک از ما انسان‌ها در مواجهه با این اشغالگری و از آن تلخ‌تر؛ کشتار وحشیانه کودکان، زنان و مردمان بی‌دفاع فلسطین چه سهم و نقشی ایفا کرده‌ایم.

بیشتر بخوانید:

مخاطب جوان امروز داستان هیجان‌انگیز و جذاب می‌خواهد

اگر این مقدمه را در ذهن داشته باشید و حال آن را به دست گروهی خبره و نخبه از جامعه نویسندگان متعهد کشورمان قرار دهید حاصل آن می‌تواند مجموعه داستان درخشان «پایی در غزه» باشد. مجموعه داستانی که با سرپرستی ابراهیم اکبری‌دیزگاه؛ نویسنده شناخته‌شده کشورمان و برنده جایزه ادبی جلال در کنار تنی دیگر از نویسندگان خوش‌قلم، نام‌آشنا و شهیر کشورمان چون یوسف شیخی؛ فاطمه دلاوری؛ میثم امیری؛ فاطمه مرادی؛ علیرضا سمیعی؛ زهرا مالمیر؛ مجتبی بنی‌اسدی و چند نویسنده دیگر در سال 1403 توسط انتشارات سوره مهر منتشر و با واکنش‌های بسیار مطلوبی ازسوی مخاطبان و جامعه منتقدان ادبی مواجه شد.

خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) هم‌زمان با ایام سی‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران بنای خود را بر گفت‌وگو با نویسندگان جریان‌ساز در سال 1403 خورشیدی قرارداده است که قسمت دوم این سلسله گفت‌وگوها با ابراهیم اکبری‌دیزگاه؛ نویسنده یکی از داستان‌های مجموعه داستان «پایی در غزه» و سرپرست گروه نویسندگان این مجموعه در ادامه از خاطرتان می‌گذرد.

ایکنا- جناب آقای اکبری‌دیزگاه برای آغاز گفت‌وگو معرفی از مجموعه داستان «پایی در غزه» و این معرفی از خط روایی را بهانه‌ای برای فتح کلام شما قرار می‌دهیم.

مجموعه داستان «پایی در غزه» مجموعه 16 روایت از نویسندگان مختلف سرزمین‌مان در باب آنکه انسان ایرانی با ماجرای فلسطین و به اهم کلمه در طول این قریب هشت دهه اشغالگری سرزمین فلسطین توسط رژیم غاصب صهیونیستی چه نسبتی داشته است.

این مجموعه تلاش می‌کند تا این مهم را در بطن و متن خود روایت کند. البته تمرکز آن بر ماجرای «طوفان‌الاقصی» استوار است.

ایکنا- با توجه به سال‌ها حضور شما در حوزه هنری و قلم آشنای شما در حوزه ادبیات مقاومت و پایداری؛ جمع‌آوری این نویسندگان بر مبنی چه دیدگاهی بود و در نگاه کلان چه رویکرد؛ نگرش و محوری را از جمیع آن نویسنگان برای خلق این مجموعه داستان مدنظر داشتید؟

نیت من آن بود که نویسندگان انتخاب‌شده برای این مجموعه؛ به‌ذات، نگرش و شیوه‌ای متفاوت در مواجهه با ماجرای غزه؛ جنایت‌های رژیم غاصب صهیونیستی و حماسه «طوفان‌الاقصی» داشته باشند. چرا که آنچه طی قریب به 20 ماه از آغاز این حماسه شاهد بودیم اغلب مواجه‌های صورت‌ گرفته حتی در فضای رسانه با نگاه فرهنگی مواجه‌های سیاسی و حاکمیتی بوده ‌است. اصرار من بر آن بود که مواجهه‌های مجموعه قلم‌هایی که برای نگارش این مجموعه داستان در نظر گرفتم به سمت مواجهه‌های اجتماعی؛ الهی؛ دینی و مسائل فلسفی استوار باشد.

در تشریح این دیدگاه باید بگویم در غزه یا در نگاه کلان در ماجرای فلسطین، شاهد ظهور قومی بودیم که آن نقطه را غصب کرده، انسان‌ها را از خانه آباء و اجدادی‌شان بیرون کرده و مدام دست به کشتار، غارت و تجاوز می‌زنند. حال در این میان انسان ایرانی چه نسبت و مواجهه‌ای می‌تواند با این وجه از اتفاق تلخ جهان پیرامونی خود داشته باشد. با همین نگاه قصد کردم نویسنده‌های این مجموعه افراد اهل قلمی می‌باشد که در شهرهای مختلف ایران زندگی کرده و از نحله‌های مختلف فکری، آراء و اندیشه‌ای باشند.

صریح‌تر می‌گویم تمام تلاش خود را به‌کار بستم تا برای جمع‌آوری مجموعه نویسندگان فقط به دوستان خود اکتفا نکنم. آنچه که محقق شد حاصلی است که در این کتاب مخاطب با آن مواجه است. در گام نخست ما با 60 نویسنده برای این مجموعه صحبت کردیم؛ اما در ادامه راه شاهد همراهی یک‌سوم یا یک‌چهارم نویسندگان با این مجموعه بودیم.

ایکنا- جناب اکبری‌دیزگاه یکی از مؤلفه‌هایی که در این گفت‌وگو با شما مطرح می‌کنم بر بلندای فرازی از منویات مقام معظم رهبری استوار است. هرچند معظم‌له بسیار پیش ‌از آنکه نامه‌ای به دانشجویان کشورهای اروپایی و امریکایی با محوریت انتخاب ایستادن در جهت درست تاریخ بنگارند؛ بر انتخاب قرار گرفتن تمامی انسان‌های آزادی‌خواه و حق‌طلب در سمت درست تاریخ تأکید فرموده‌اند؛ اما آن نامه باعث شد که کلیدواژه «ایستادن در سمت درست تاریخ» در رسانه‌های جهانی بازتابی گسترده پیدا کند. این درست همان بزنگاهی است که اهمیت نگاهی که شما در ابتدا به آن اشاره داشتید که انسان ایرانی و نویسنده‌ ایرانی؛ سهم، جایگاه و نگاهش را نسبت ‌به مسئله غزه و قریب به هشت دهه اشغالگری بازتاب دهد. آنچنانکه طی قریب 20 ماه اخیر در سایه حماسه «طوفان‌الاقصی» شاهد بازتاب جهانی ددمنشی و وحشی‌گری رژیم غاصب صهیونیستی بودیم. یکی از مؤلفه‌های متفاوت در این اثر، مناظر گوناگونی است که این جمیع نویسندگان بر آن استوار بوده‌اند؛ از نگاه عاطفی و احساسی در خلق داستان‌ها تا ورود به شاخه‌های روز الهیات، فلسفه و جامعه‌شناسی! از چگونگی انسجام بخشیدن به این نگاه متکثر نویسندگان در سایه همنشینی با آن کلیدواژه قرار گرفتن در سمت درست تاریخ در مجموعه داستان «پایی درغزه» توضیح دهید. این تدوین چگونه ممکن شد؟

به تحقیق و بی‌تردید آنجایی که نویسنده به ‌معنای اصیل کلمه در جایگاه نویسندگی قرار می‌گیرد و تعریف می‌شود؛ همیشه در جهت درست تاریخ ایستاده است! اگر به‌معنای واقعی کلام «نویسنده» باشد!

ماجرای فلسطین؛ ماجرای دعوای قوم و قبیله من و شما و همسایه ما نیست. دعوای حق و باطل است. آنکه قومی ظالم و فاسد آمده؛ یک گروه انبوه، یک ملت را از سرزمین خود بیرون رانده و به ‌جای آنها سکنی گزیده است. پس بنابراین هر انسان آزاداندیشی که فطرتش آسیب ندیده باشد؛ طبیعی است که در سمت درست تاریخ قرار می‌گیرد و از ملت مظلوم حمایت می‌کند.

مواجهه نویسنده با این اتفاق بر این نمط استوار است که این ماجرا را برای انسان‌ها و ملت‌های زمانه خود تبیین و تفسیر کند؛ توضیح دهد و بگوید چنین واقعه‌ای درحال اتفاق افتادن است.

خود من نیز سال گذشته در «جایزه ادبی جلال» این مسئله را مطرح کردم از آنکه نویسنده هستم، شرمنده‌ام! به این معنا که اگر من نویسنده هستم؛ کلامم باید تأثیرگذار باشد. اما حسم آن است که امروز کلمه برای گفتن از ماجرای که در حال وقوع است و شرح جنایتی که شاهد آن هستیم تأثیر کمتری دارد!

در این میان نویسنده به حد توان و استطاعت سعی می‌کند کلمه را بشکافد و با کلام خودش بین ظالم و مظلوم فاصله‌ای بیندازد و برای مظلوم جایی در اذهان عموم مردم و جهانیان باز کند. از همین حیث معتقدند این همان جایی است که نویسنده باید بایستد و آن را گزارش کند.

ایکنا- مؤلفه‌ای دیگر که در این گفت‌وگو بر بلندای کتاب «پایی در غزه» با شما مطرح خواهم کرد بیش ‌از آنکه مرتبط به بطن و متن این اثر باشد؛ برآمده از حس کنجکاوی من است. جایی ‌که شما در ابتدای اثر؛ این کتاب را به «امام موسی صدر» و «ادوارد سعید» تقدیم کردید. می‌توانم دلیل این اتفاق را از شما جویا شوم؟!

ابتدا باید بگویم که من و همگی ما که در ایران و با فرهنگ ایرانی و اسلامی زندگی می‌کنیم در طول زندگی خود از زبان رسانه‌ها درباره ماجرای فلسطین و رژیم غاصب صهیونیستی بسیار شنیده‌ایم. به عبارتی می‌توانم بگویم که گوشمان پُر بود.

اما از زمانی ‌که مشغول نوشتن کتاب «بیروط» بودم مواجهه بسیار جدی‌تری با «امام موسی صدر» داشتم و آنجا دریافتم که ایشان سخنان بسیار عجیب و تند و تیزی که به شکل معمول از او نشنیده بودیم و بعید می‌دانستیم درباره رژیم غاصب صهیونیستی بیان کرده ‌است.

بعد از آشنایی با منظر امام موسی صدر دریافتم که رژیم غاصب صهیونیستی دارای چه ماهیتی است. جایی ‌که ایشان بر این مسئله و جمله تأکید می‌کند که اسرائیل شر مطلق است و اگر شیطان هم در مقابل اسرائیل بایستد ما در کنار شیطان می‌ایستیم تا در مقابل اسرائیل قرار گیریم.» خواندن این جمله برای من عجیب بود. در ادامه با مطالعه و تحقیق درباره آثاری که با قلم امام موسی صدر به رشته تحریر درآمده و منتشر شده بودند ابعاد شناخت دقیق ماهیت پلید و شر رژیم غاصب صهیونیستی برای من روشن شد.

بهتر است اینگونه بگویم که درحقیقت آشنایی با آراء و افکار امام موسی صدر مقدمه‌ای شد تا من نسبت‌ به ماهیت اسرائیل، این رژیم غاصب؛ ددمنش و کودک‌کش آشنایی پیدا کنم. البته که اعلام می‌کنم که ادعایی درباره این مسئله ندارم که آن ماهیت و ذات پلید رژیم غاصب را به شکل تام و تمام دریافته باشم.

ذکر این نکته نیز ضروری است که ماهیت اسرائیل بسیار روشن‌تر از آن است که نیاز به کشف و عمق و ژرفای شناخت داشته باشد. از آغاز حماسه «طوفان‌الاقصی» و در کمتر از یک ‌سال از آن این تعداد انبوه کودکان، زنان و مادران بی‌گناه را به شهادت رساند.

اما درباره «ادوارد سعید» باید بگویم که جذابیت او برای من آن است که در مقام یک نویسنده و محقق روایتی از اسرائیل و فلسطین را ارائه داد که به‌ حقیقت از آن آموختم که چگونه انسان ایرانی را روایت کنم و شناخت من از فلسطین و انسان فلسطینی به نوعی مدیون ادوارد سعید است.

«ادوارد سعید» علاوه‌بر آنکه یک نویسنده شهیر است؛ یک منتقد ادبی و یک سیاستمدار است. ادوارد سعید زبانی بسیار شفاف؛ گویا و روشن دارد و در روایت انسان فلسطینی کمک‌های شایانی به من کرده است. این شد که من در مقدمه و پیشانی کتاب «پایی در غزه» این اثر را به ادوارد سعید و امام موسی صدر تقدیم کردم.

ایکنا- در پایان این گفت‌وگو با محوریت اصل و هدف روایت شما یعنی مواجهه نویسنده و انسان ایرانی در برابر شقاوت رژیم غاصب صهیونیستی و مظلومیت مردم فلسطین؛ حال نه تنها و فقط بر مدار آغاز حماسه «طوفان‌الاقصی» و قریب 20 ماهی که از آن می‌گذرد؛ در آیینه تاریخ 77 سال چپاول، غارت، کشتار و غصبی که نسبت‌ به سرزمین آبا و اجدادی فلسطینیان صورت ‌گرفته آن هم بر زبان فرهنگ و ادب؛ نگاه شما را در قالب جمع‌بندی این گفتگو می‌طلبم.

من دو اثر برای غزه در قالب اثر مکتوب و کتاب انجام داده‌ام. یکی مبتنی بر روایتی است که آن را به شکل مشترک با دوستانم به انجام رساندیم که حاصل آن منتج به «پایی در غزه» شد. در حقیقت ایده برای من بود و آن را با دوستان خود مطرح کردم و بعد از کار نگارش، رفت و برگشت‌ها؛ آن مجلد را نهایی و آماده کردیم.

به شخصه یک روایت دیگر که مفصل‌تر از این مجموعه است به رشته تحریر درآوردم که برای نمایشگاه کتاب امسال منتشر خواهد شد. در آن اثر انسان فرهیخته و متفکر ایرانی را به چالش می‌کشم که چرا مواجهه معرفتی با مسئله فلسطین تا به امروز نداشته و اغلب مواجهه‌های او با واژه‌های سیاسی و امنیتی بود است؟

امیدوارم کتاب «پایی در غزه» مقدمه و کاری شود که به واسطه آن انسان ایرانی را با مسئله فلسطین و با دیگر مسائل مرتبط با آزاداندیشی، حقیقت‌طلبی و مقاومت در برابر ظالم بیش از پیش آگاه سازم.

گفت‌وگو از امین خرمی

انتهای پیام